________________
पीठिका-[भा.४६६]
११९ कौटुम्बिका दाण्डिकाच । ते च प्रत्येकं द्विधा-शौचवादिनोऽशौचवादिनश्च । तत्र प्रथमतोऽशौचवादिनामापाते व्रजनीयम् । तत्र च शब्दकरणमाकुलगमनं कुरुकुचा च कार्या । इयमत्र भावना-जुगुप्सितानामपि नपुंसकानामापातवतोऽसम्भवे मनुष्यस्त्रीणामशौचवादिनीनामापाते गन्तव्यम्, केवलं स्थविरसहितैः प्रविशद्भिश्च परस्परं महान्तः शब्दा उच्चारणीया येन तास्तान् शब्दान् श्रुत्वा निर्ग्रच्छन्ति, आकुलीभूताश्च तत्र प्रविशन्ति येन 'व्याकुला अमी' इति ता धधिविक्षेपादिकंनकुर्वन्ति,अगादिषुचस्थानेषुसंज्ञाव्युत्सृजन्तियथाशेषोऽपिलोको दूरस्थः प्रेक्षते, तेऽपि च साधवस्तथा उपविशन्ति यथा परस्परं प्रेक्षन्ते । तत एवमात्मपरोभयदोषा न सम्भवन्ति। उक्तंच
तत्यपुन थेरसहिया, आउलसई करिति पविसंता।
जह सद्देणंताओ, निति ततोअगत्तमादीसु॥ ठाणेसुवोसिरंती, पेच्छंति यजह परोप्परं सव्वे।
__ आय-परोभयदोसा, तेवं वज्जिया होति ।। -आचमनानन्तरंचकुरुकुचाकर्तव्या, चशब्दान्मृत्तिकयाहस्त-पुतप्रक्षालनंबहित्रिकस्य कल्प इति परिग्रहः । तदसम्भवेशौचवादिनीनामपि मनुष्यस्त्रीणामापाते, तस्याभावे नपुंसकानामशौचवादिनामप्यापाते, तदसम्भवे शौचवादिनामप्यापाते गन्तव्यम् । सर्वत्रापि यतनाsनन्तरोक्तैव ॥ [मा.४६७] इस्थि-नपुंसावाते, जाउणजयणा उ मत्तगादीया।
पुरिसावाए जयणा, सचैवउमत्तगादीया ।। स्त्यापातेनपुंसकापातेचयापुनर्यतनामात्रकादिकाअनन्तरमुक्तासैवपुरुषापातेऽपि प्रागमात्रकादिकायतना द्रष्टव्या एवंतावदचित्तंस्थण्डिलंचतुःप्रकारमचित्तेनपथा गम्यमुक्तम्। तदमावेमिश्रेणापिपया तदपवादेनगच्छेत, तदभावेसचित्तेनापि, तत्रापि यतनासैवप्रागुक्ता। उक्तंच
एवं अचित्तेणं, पहेणजयणाओ भणिय चउभंगो।
मीस-सचित्तपहेसुय,एस चिय भंग-जयणाओ।। सम्प्रति मिश्रं वक्तव्यम्, यतोऽचित्तस्थण्डिलसम्भवेऽपवादतो मिश्रमपिगम्यते । तदपि चानापातसंलोकादिभेदतश्चतुष्प्रकारम्,तस्यापिचत्रयः पन्थानः, तद्यथा-अचित्तोमिश्रः सचित्तश्च।। तानेवाह[मा.४६८] अच्चित्तेणं मीसं, मीसं मीसेण छक्कमीसेणं।
सच्चित्तछक्कएणं, मीसेचउभंगिग पदेसे॥ कृमिश्र स्थण्डिलमचित्तेन पथा गम्यम् । तदभावे मिश्रेण, केन मिश्रेण? इत्यत आह'षट्कमिश्रेण षड्जीवनिकायमिश्रेण । तदभावेमिश्रेस्थण्डिले षटकायसचित्तेन पथागन्तव्यम्।
उक्तञ्च
पढममचित्तपहेणं, मीसं मीसेण छक्कमीसेणं । सचित्तछक्कएणं, मीसंतूथंडिलं गच्छे।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org