Agam Sutra Satik 35 Bruhatkalpa ChhedSutra 2

SR No.: 003371
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 1500
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 35, & agam_bruhatkalpa
File Size: 29 MB

Page 1082

उद्देशकः३, मूलं-९७, [भा. ४५२९]
३१
एष विशेषः साधूनां गृहस्थानां चेति ।। किञ्च[भा.४५३०] कुणइ वयं धनहेउं, धनस्स धनितो. उ आगमं नाउं।
इय संजमस्स वि वतो, तस्सेवऽट्ठा न दोसाय ।। वृ-यथा धनिको वाणिज्यं कुर्वन् ‘आगम' लाभं ज्ञात्वा ‘धनहेतोः' द्रव्योपार्जनार्थं शुल्ककर्मकरवृत्ति-भाटकादिप्रदानेन धनस्य व्ययं करोति, “इय" एवं पुलाकादेर्मूलगुणप्रतिसेवनां कुर्वाणस्ययः कोऽपि संयमस्य व्ययः सः 'तस्यैव' संयमस्यायविधीयमानो नदोषाय सञ्जायते, ततः पुष्टालम्बनसहितो मूलगुणप्रतिसेव्यपि शुद्ध इति स्थितम् ।। अधापुष्टालम्बनो निरालम्बनो वा प्रतिसेवते ततः संसारोपनिपातमासादयति, तथा चात्र दृष्टान्तमाह[भा.४५३१] तुच्छमवलंवमानो, पडति निरालंबणो य दुग्गम्मि।
सालब-निरालंबे, अह दिद्रुतो निसेवंते॥ वृ-इहालम्बनंद्रव्य-भावभेदा द्विधा । तत्र गर्तादौपतद्भिर्यद्रव्यमालम्ब्यतेतद्रव्यालम्बनम्। तच्च द्विधा-पुष्टमपुष्टं च । अपुष्टं-दुर्बलं कुश-वल्ककादि, पुष्टं-बलिष्ठं तथाविधकठोरवल्लयादि । एवं भावालम्बनमपि पुष्टा-ऽपुष्टभेदाद्विधा । पुष्टं तीर्थाव्यवच्छित्ति-ग्रन्थाध्ययनादि, अपुष्टं शठतया स्वमतिमात्रोठोक्षितमालम्बनमात्रम्। ततश्च द्रव्यालम्बनं 'तुच्छम्' अपुष्टमवलम्बमानो निरालम्बनो वायथा 'दुर्गे' गर्तादौ पतति, यस्तुपुष्टालम्बनमवलम्बते ससुखेनैवात्मां गर्तादौ पतन्तं धारयति, एवं साधोरपि मूलगुणाद्यपराधान् निषेवमाणस्य सालम्ब-निरालम्बविषयः ‘अध' अयं दृष्टान्तो मन्तव्यः ।किमुक्तं भवति?-यो निरालम्बनोऽपुष्टालम्बनोवा प्रतिसेवतेस आत्मानं संसारगर्तायां पतन्तंन सन्धारयितुंशक्नोति, यस्तु पुष्टालम्बनः सतदवष्टम्भादेव संसारगर्ता सुखेनैवातिलश्यति। यत एवमतः पुष्टालम्बनवर्जितः कृतिकर्मणि वर्जनीय इति ॥ अथ श्रेणिस्थानस्थिता अपि ये कृतिकर्मणि नियमेन भजनया वा न व्यवलियन्ते तान् प्रतिपादयति[भा.४५३२] सेढीठाणे सीमा, कज्जे चत्तारि बाहिरा होति।
सेढीठाणे दुयभेययाए चत्तारि भइयव्या ।। कृश्रेणिस्थानंसीमास्थानमित्यननन्तरम्, तत्र वर्तमाना अपि चत्वारोजनाः' प्रत्येकवुद्धादयो वक्ष्यमाणाः कार्ये बाह्या भवन्ति । इह कार्यं द्विधा-वन्दनकार्य कार्यकार्यं च । तत्र वन्दनकार्य द्विधा-अभ्युत्थानं कृतिकर्मच। कार्यकार्यकुलकार्यादिभेदादनेकविधम्, कार्यम्-अवश्यकर्त्तव्यरूपं यत् कार्यं तत् कार्यकार्यमिति व्युत्पत्तेः । एतद् द्विविधमपि प्रत्येकबुद्धादयो न कुर्वन्तीति भावः। तथा श्रेणिस्थाने वर्तमाना अपि गच्छप्रतिबद्धयथालन्दिकादयश्चत्वारो जनाः "दुयभेदयाए"त्ति द्विकभेदम् अनन्तरोक्तकार्यद्वयिवधानमङ्गीकृत्य भक्तव्याः, तत्र व्यवहियन्ते वान वेति भावः ।
इदमेव स्फुटतरमाह[भा.४५३३] पत्तेयबुद्ध जिनकप्पियाय सुद्धपरिहारऽहालंदे ।
एए चउरो दुगभेदयाए कज्जेसु बाहिरगा॥ वृ-प्रत्येकबुद्धा जिनकल्पिकाः शुद्धपरिहारिणोअप्रतिबद्धयथालन्दिकाश्च, एते चत्वारोजना द्विकभेदान्तर्गतेषुकृतिकर्म-कुलकार्यादिषुकार्येषु बाह्या भवन्ति,न तद्विषयं व्यवहारपथमवतरन्तीति भावः ।।