________________
निशीथ-छेदसूत्रम् -३- १५/९१६ आगंतुगो वसभो जतिण देति तोक। पेल्लेति वा तो। एते पछित्ता कालगुरु । वसभो वत्थव्यो भिक्खूआगंतुगो न देतिका पेल्लेति वा ।एते पच्छित्ता उभयलहुँ। एवं अभिसेगेणविपुवट्टिएणं आयरियादिएसुएतेचेवचत्तारिगमाकायव्वा । एतेचेव पच्छित्ता।एवं भिक्खुणा विपुवट्टिएणं आयरियादिसुआगंतुगेसुचउसु एते चेव चत्तारिगमा।एतंचेव पच्छित्तं । एवं एते सोलस गमा। ___ अहवा-एतेसुचेव सोलससुगमेसुपच्छित्तादेसोइमो भण्णति-"चतुगुरुगादीवजामासो"ति। आयरिओ आयरियस्स न देतिक, सो वा पेल्लेइ।आयरिओ वसभस्स न देतिक, सो वा पेल्लेति
। आयरओ अभिसेयस्स न देति०, सो वा पेल्लेति०।आयरिओ भिक्खुस्स न देति०, सो वा पेल्लेति । एवं एत्य वि ते चेव सोलसगमा । एवं चेव पच्छित्तं । नवरं - सब्बत्थ आयरियस्स उभयगुरुं। वसभस्सतवगुरुं।अभिसेगस्स कालगुरुं। भिक्खुस्स उभयलहुं॥संजयाण संजतपक्खे एते सोलस विकप्पा भणिता। सेसविकप्पदरिसणत्थं इमं भण्णति[भा.४९३४] एमेव य भयणादी, सोलसिया एक्कमेक्क पक्खम्मि।
उभयम्मि विनायव्वा, पेल्लमलंभे यजं पावे।। धू-“एक्कमेक्वपक्खम्मि'त्ति एक्को संजतिपक्खो, अन्नो वि संजतिपक्खो चेव । वत्थव्वासु पवत्तिनिमादियासु चउसु आगंतीसु पब्वतिनिमादियासु चउसु एमेव सोलसिया ठावेयव्वा । इमा भयणा कायव्वा - "उभयम्मि वि नातव्वं" तति, उभयं संजतासंजतीओ य, वत्थव्वगाणं चउण्णं एस्थ वि सोलभंगा।अधवा - चउब्बिधसंजतिपरिग्गहिएसु उभयगणाधिवो चउब्विधो आगंतुगा वि चउब्विहाहिं संजतीहिं एत्थ वि सोलसगमा । चउब्बिहाणं संजतीणं अच्छंताणं चउबिहेहिं आगच्छमाणेहिं एत्थ विसोलस विकप्पा भवंति। एते सब्बे चउसट्ठिपगारा । सव्येसु विपच्छित्तं पूर्ववत् । ___ अधवा - अयमपरो विकल्पः-एक्कमेक्कपक्खम्मि त्ति, एक्कमेकपक्खो नाम जो उभयगणो न भवति तेसु सोलसिया भयणा कायव्वा ।तंजहा-संजयाणं संजएहिं एत्य सोलस भंगा कायव्वा। संजतीणं संजतीहिं एत्थवि सोलस भंगा । संजयाणं संजईहिं एत्थवि सोलस। संजतीणं संजएहिं एत्य वि सोलस । “उभयम्मि वि नायव्वं"ति उभयं नाम उभयगणाधिवो, सोय चउब्विहो चेव आयरियादितप्परिग्गहितसुखेत्तेसुचउबिहेहिं आगंतुगसजएहिं संजयाणं सोलस भंगा। अहवा -उभयपरिग्गहिएसुखेत्तेसुचउबिहाहिं आगंतुगसंजतीहिंसोलसभंगा।अहवा- उभयपरिग्गहिएसु खेत्तेसु उभयगणाहिवो आगच्छेन, एत्थ वि सोलस भंगा । अधवा- चउब्विहसंजयपरिग्गहिएसु उभयगणोचउब्विधो, एत्थ विसोलस।अधवा-चउविधसंजतिपरिग्गहिएउभयगणोचउविधो, एत्थ वि सोलस । सब्वे नव सोलस भंगा, चोयालं भंगसयं । एतेसु पच्छित्तं पूर्ववत् । इमं पदं सव्वत्थानुवादी । “पेल्लमलंभे य जंपावे" त्तकि अपहुप्पंते खेत्ते आगंतुगाजति बला पेलिउंठंति तो जं वत्थव्वा गच्छमाणा ओमोदरियादिनिग्गता वा जं विराधनं पावंति, तनिष्फण्णं सव्वं आगंतुगा पावेति । अध वत्थव्वा पहुप्पमाणे खेत्ते न देंति तो जं आगंतुगा अडता विराधनं पावेंति, तन्निफण्णं सव्वं वत्थव्वाण पच्छित्तं । आह चोदकः - "जति एवं पच्छित्तं भवति तो सपक्खस्स दूरंदूरेण होयव्वं ।" आचार्याह-अनस्स खेत्तस्स अलंभे[भा.४९३५] चउवग्गो वि हुअच्छउ, असंथराऽऽगंतुगा उ वञ्चतु ।
वत्थव्वा उ असंथरे, मोत्तूण गिलाणसंघाडं ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org