________________
पीठिका - [भा. २७७] गंतव् । एसा पंथे सहाणे य जयणा भणिया। पथेत्ति दारं गतं ।।
इदानि भत्तदार-जयणा भण्णति-- [भा, २७८] पत्ताणमसंसत्तं, उसिणं पउरंतु उसिण असतीए।
सीतं मत्तग पेहित, इतरत्थ छुभंत सागरिए । चू. पत्ताणं जत्थ देसे भत्तपाणं संसज्जति, तं देसं पत्ताणं इमा जयणा-असंसत्तं ति असंसजिमदव्वं ओदणादि जति पत्तमुहंतो गेहंति । पउरं, तुशब्दो पादपूरणे वक्खमाणविहि प्रदर्शने वा । “उसिणं" उण्हं तस्सअसति अभावादित्यर्थः, अओ उसिणाभावा असंथरमाणा य सीतं गेण्हति।जतो भण्णति-सीतं मत्तगपेहियं “सीत' सीयलं, “मत्तगो" तुच्छ भायणं, तत्थ तं सीयलं गेण्हिय, “पेहित" प्रत्युपेक्षय, “इतरत्थ"त्तिपडिग्रहे,छुभंतिप्रक्षिपंति, तंपुणछुब्अंति असागरिए गृहस्थेनाध्श्यमानेत्यर्थः-असागरियग्रहणाच्च इदं ज्ञापयति-कदाचित् कमढचित् कमढगेपि गृह्यते, तत्र च गृहीतं पडिग्रहे प्रक्षिप्यमानं सागारिकं भवति, अओ असागारिके प्रक्षेप्तव्यमिति ॥अह मत्तगमादीहिं जं गहियं तं संतत्तं होज्जा, तस्सिमा परिठ्ठावणविही[भा. २७९] तिण वई झुसिरहाणे, जीवजढे चक्खुपेहिए निसिरे।
मा तस्संसियघतो, ओदनभक्खी तसासीसु वा ॥ घू. "तिणा" दमभाती, “वती' वाडी, झुसिरसद्दो एतेष्वेवप्रत्येक अहवा तिणकट्टसंकरो जत्थ तं झुसिरहाणं भण्णति । एते य तिणाती जति जीव-जढा जीववर्जिता इत्यर्थः । तेसु तिणाइसु चक्खुपेहिएसु निसिरे परित्यजेत्यर्थः । सा पुण निसिरणा दुविहा-पुंजकडा प्रकिरणा वा बीजवत्, आगंतुगेसु पिपीलियादिसु पकिरणा संभवति, तदुत्येसु किमिगादिसु पुंजकडा संभवति।
चोदक आह-किमर्थंतिणवतिमादिसुपरिट्टविज्जति? उच्यते-मा तस्संसितघातो "मा" इत्ययंशब्दः प्रकृतार्थावधारणे अविधिपरित्याग-प्रतिषेधप्रदर्शनच, "तदि" त्यनेन भक्तंसंबध्यते, “संसिता' आश्रिता "घातो" मरणं, तस्मिन्ससिता "तस्संसिता", ताणघातो "तस्संसितघातो"
केणपुणतस्संसितघातोभवेज्ज? उच्यते, ओदनभक्खीतसासिसुवत्तिओयणंजेभक्खयंति ते जोयणभक्खी सुणगादी, ते य ओदनं भक्खयंता जे तस्संसिया पिपीलिकादी ते विभक्खयंति त्तिवुत्तं भवइ । पिपीलिकादी तसकाय असतिभक्खयंतिजेभक्खयंतिजेतेतसासी,नओदनभक्खी त्ति वुत्तं भवइ, अतो मा तेसु ओदणभक्खिसु तसासीसु वा घातिजति त्ति काउं वतिमातिसु परिढविज्जति । भत्तं पति एसा जतणा भणिता ॥
जत्थ पुण सत्तुगा संसजंति तत्थिमा जयणा[भा. २८०] तद्दिवसकताण तु, सत्तुगाण गहिताण चक्खुपडिलेहा ।
तेन परं नववारे, असुद्धे निसिरे [इ] तरे भुंजे॥ चू. तु सद्दो अवधारणे । तद्दिवसकताणं एव जवा भुग्गा पासा नजंतगे दलिवा सहिणा सत्तुगा भण्णंति । तेसिं गहिताण आत्मीकृतानां चक्खपडिलेहा भवतीत्यर्थः।।
चोदगाह – “ननु सच्चं च्चिय चक्खुपडिलेहणा, को अभिप्पाओजेण चक्खुपडिलेहगहणं करेसि।"? उच्यते, पिंडविसोहीपडुच्च नत्थण्णाचक्खुवतिरिसा पडिलेहा, इणो पुणो सेअभिप्पाओ भाणत्यस्सेव चक्कुणा अवलोयणा चक्खुपडिलेहा, न रयत्ताण विगप्पणावस्थाप्येत्यर्थः । तेन परं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org