________________
२८४
निशीथ-छेदसूत्रम् -२-११/७४४ चू-चउरो संजतिसुत्ता, चउरो गिहस्थऽन्नतिथिणीएसु । एते अट्ट संजतीण वि, संजतेसु चउरो सुत्ता निहत्थऽन्नतित्थिएसु चउरो । एसेव विवच्चासो, दोसा य वत्तव्वा ।।
मू. (७४५)जे भिक्खू पारियासियं पिप्पलिं वा पिप्पलिचुण्णंवा सिंबेरंवा सिंगबेरचुण्णं वा बिलं वा लोणं, उभियं वा लोणं आहारेइ, आहारेत वा सातिञ्जति ॥
चू-पारियासियं नाम रातो पत्रुसियं । अभिण्णा पिप्पली, सा एयसुहुमा भेदकता चुण्णा । एवं मिरीय-सिंगबेराणं पि । सिंगबेरं सुंठी । जत्थ विसए लोणं नत्थि एत्थ ऊसो पञ्चति, तं बिललोणंभण्णति।उन्भेतिमं पुणसयंरुहं जहा सामुदं सिंधवंचा । एवमादिपरिवासितंआहारेंतस्स आणादी दोसा, चउगुरुंच ।इमा निजुत्ती[भा.३७८८] परियासियमाहारस्स मग्गणाऽऽहारो को भवे अणाहारो।
आहारो एगंगिओ, चउव्विहो जंचऽतीति तहिं । घू-एत्थ सीसस्स मती उप्पन्ना-परियासियआहारस्समग्गणा । अम्हेन यानामो को आहारो को वा अनाहारो ? तं इच्छामो आहारानाहारं नातुं । आयरितो भणति - आहारो एगंगितो असणादी चउव्विहो, ज वा अन्न तत्थ अतीति सा-आहारो चउव्विहो ।। एगंगितो आहारो[भा.३७८९] कूरो नासेइ सुधं, एगंगी तकउदगमज्जाती।
खातिमे फलमंसादी, सातिमे महुफाणितादीणि ।। घू- कुरादी एक्कं चेव खुधं णासेति । पाणे तक्क-खीर-उदग मज्जादी एगंगि तिसं नासेंति आहारकिच्चं च करेंति । खाइमे एगंगिया फलमंसादी आहारकिच्चं च करेंति । साइमेवि मधुफाणिय-तंबोलादिया एगंगिया खुहं णासेंति ।। "जंच अतीति तहिं" तिअस्य व्याख्या[भा.३७९०] जंपुण खुहापसमणे, असमत्थेगंग सो उ लवणाती।
तंपिय होताहारो, आहारजतं व विजतं वा॥ चू-जं एगंगियं खुहासमणे असमत्थं आहारे य अतीति तं आहारेण संजुत्तं असंजुत्तं वा आधारो चेव नायव्यो, जहा असने लोणं हिंगु जीरयंकडुगं मंडं च ॥ [भा.३७९१] उदए कप्पूरादी, फले सुत्तादीणि सिंगबेरगुलो ।
न य ताणि खवेंति खुहं, उवकारित्ता तो आहारो। चू-उदए कप्पूरं गच्छति, अंबादिसु फलेसु सुत्तं, सुंठीए गुलो, एमादिखुहापसमणे असमत्थं पि उवकारित्तणओ आहारो चेव वत्तव्यो । सेसं अनाहारिमं ।।
अधवा आहारिमऽनहारिमभेदो इमो[भा.३७९२] अहवा जं भुक्खत्तो, कद्दवउमाए पक्खिवति कोट्टे ।
सव्वो सो आहारो, ओसहमादी पणो भतिओ॥ घू- बुभुक्षया आर्त बुक्षुक्षार्त, जं किं चि भुंजति सो सव्वो आहारो, कद्दमोवमो । “अपि कमपिडानां कुर्यात् कुक्षि निरंतरं।" ओसढमादी भयणा-जंघतपूरादी ओसढत्तं आहार एव, जंपुण तिफलादियं दव्वं सव्वं अनाहारिमं यस्मात् तदुपरिष्टात् पुनराहार करिष्यतीत्यर्थः॥
अहवा[भा.३७९३] जंवा भुक्कत्तस्स, उ, संकसमाणस्स देति आसादं । ___सव्वो सो आहारो, अकमणिटुं चऽनाहारो॥
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org