________________
निशीथ - छेदसूत्रम् -२-११/७३१
जहाजवियं ति काउं भुंजतरस चउगुरुगा । तस्साहो मणीउज्जोतियं काउं भुजंतस्स छग्गुरुगं । तस्साहोदीवमुज्जोतियं काउं भुंजंतस्स छेदो । तस्साहो उद्दितुज्जोवियं काउं भुजंतस्स मूलं । एते मूलपच्छित्ता ॥ अतो परं बहिपच्छित्तं तं चिमं ।
[ भा. ३४०७] भोत्तूण य आगमणं, गुरुहि वसभेहि कुलगणे संघे । आरोवण कायव्वा, बितिया वि अभिक्खगहणेणं ॥
२२२
चू- सत्रातगसंखडीते असंखडीए वा अन्नत्य वा रातो जोण्हादिएसु भोत्तूणागता, आगतेहिं चेव आलोयणपरिणयेहिं अन्नालोयणाए वा गुरूण कहियं । गुरूहिं भणियं - "दुहुं मे कयं " ति । जति सम्मं आउट्ठ तो छग्गुरुगं चेव, अनाउट्टंताण गुरुवयणतिक्कमे छग्गुरुगा । ततो वसभेहिं भणिता-अज्जो कीस गुरुवयणं अतिक्कमह ? जति वसभेहि भणिता सम्मं आउट्टा तो छग्गुरुगं चैव । वसभवयणातिक्कमे छेदो । एवं कुलेण कुलथेरेहि वा चोदितो सम्म आउट्टंतस्स छेदो चेव, कुलातिक्कमे मूलं । गणेण गणथेरेर्हि वा चोदिते आउट्टंतस्स मूलं चेव, अणाउट्टंतस्स अणवई चेव, अनाउट्टंतस्स पारंचिय। एसा गुरुभातिवयणातिक्कमे दाहिणेण वुड्डी बितीया वामेण एतेसु चेव पच्छित्तठाणेसु अभिक्खसेवाए वुड्डी कायव्वा । एवं मणिम्मि वि बुड्डी । गुरु-वसभ-कुलगणातिक्कमे चउहिं पदेहिं छेदादी जाव चरिमं णायव्वं, वामेण बितिया पि अभिक्खसेवाए कायव्या । एव दीवे गुरु-वसभ - कुलातिक्कमे तिहिं पदेहिं मूलादि जाव चरिमं । बितिया वि अभिक्कसेवाते । एवं उद्दिते त्ति गुरु-वसभातिक्कमे दोहिं पदेहिं अणवट्टपारंची, बितिया वामेण अभिक्खसेवाते कायव्या । एसा पढमा नावा ।। कुलादिथेरेहिं कुलादीहिं वा जं कयं कज्जं तं को अतिक्कमेति नातिक्कमति वा ? एतेनाभिसंबंधेण इमं भण्णति
[मा. ३४०८]
तिहि धेरेहि कयं जं, सट्टणे तत्तियं न वोलेति ।
हिल्लिा वि उवरिमे, उवरिथेरा तु भइयव्वा ॥
धू- तिहिं - कुलगणसंघथेरेहिं जं आभवंतादि कजं कयं, ठवणा वा काति ठविता, तं कर्ज सट्टणं नातिक्कमति । सट्टणं कुलथेराणं कुलगणथेराणं गणसंघधेराणं, संघो एयं तिगं अन्नहा न करोतीत्यर्थः । अहवा - तत्तियं वा तन्मात्रमेव कार्य व्यवहरन्ति न उपरिष्टाद् व्यवहारं संवर्धयन्ति, अत्तं वा ठवणं ठवेंति । हेट्ठिमा कुलथेरा ते विजं उवरिमेहिं गणसंघथेरेहिं कतं तं नातिक्कमंति । गणरा वि संघधेरेहिं कयं नातिक्कमंति । उवरिमथेरा उ भतियव्वा । का भअणा ? इमा - कुलथेरेहिं जं कयं अरत्तदुट्ठेहिं य तं उवरिमा गणसंघधेरा अन्नहा न करेतं, अह अनागमेण कतं रत्तदुट्ठेहिं वा तं अन्नहा करेंति । एसा भयणा । एवं कुलगणसंघकजेसु वि दट्टव्वं ॥
गुरुमादिएहिं चोइज्जतो इमं भणति
[भा. ३४०९ ] चंदुजोए को दोसो, अप्पप्पाणे य फासुए दव्वे । भिक्खू वसभाऽऽयरिए, गच्छम्मि य अट्ठ संघाडा ||
चू-पुव्वद्धं कंठं । पच्छद्धेण बितिय ततियनावागहितातो । तेसुचेव जोण्हादिसु पढमणावागमेण भिक्खुवसभ- आयरिय-कुल-गण-संघ एतेसु छसु पदेसु अतिक्कममाणे छल्लहुगा- जाव-चरिमं दट्ठव्वं । एसा दाहिणतो पच्छित्तवुडी | बितिया वामतो अभिक्खेसेवाते । मणिमादिसु पच्छित्त-वुड्डी, अभिक्खसेवाए य पूर्ववत् । अट्ठसंघाडग्गहणातो एत्थेव पुरिस अविभागेण ततियनावा दंसिजति,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org