________________
२०८
निशीथ-छेदसूत्रम् -२-११/७१९ रागो त्ति वा संगो त्ति वा एकार्थं । यतो भणितं - “रागो संगो वुत्तो" । अहवा - कम्मजनितो जीवभावो रागी, कम्मुणा सह संजोययंतो स एव संगो वुत्तो। संगातो पगतिभदेण निव्वत्तमाणं कम्मं भवति, तेन कम्मुणा उदिज्जमाणेण भवो भवति - संसार इत्यर्थः । ते य सरागसंजता पल्लधण्मपक्खेवदिट्टतेनं बहुसोधगा अप्पबंधी कमेण पच्छिमे तवसंजमे पप्प भोक्खं गच्छंति । एवं सुभपगडिबंधेसु साहवो जतंति । जम्हापगडिहेतवेसु पवत्तंतस्स एते दोसा तम्हा न बीभे, न वा परंबीहाविजा ॥ [भा.३३३६] बितियपदमणप्पज्झे, बीभे अप्पज्झ हीनसत्ते वा।
खेत्तं दित्तं च परं, पवाति-पडिनीय-तेनं वा॥ चू-अणप्पज्झो कित्तदित्तोसयंवा बीभेति, परंवाबीभावेइ, हीनसत्तो वा अप्पज्झो बीभेन, खित्तादियं वा परप्पवादि वा पडिनीयं वा अनुवसमंतं सरीरोवगरणतेनं दुविहं बीभावेंतो निद्दोस इत्यर्थः ।।
मू. (७२०) जे भिक्खू अप्पाणं विम्हावेति, विम्हावेंतं वा सातिजति ॥ मू. (७२१) जे भिक्खू परं विम्हावेति, विम्हावेत वा सातिजति ।। घू-विस्मयकरणं विम्हावणा, आश्चर्य-कुहकपराक्षेपकरणमित्यर्थः । [भा.३३३७] विम्हावणातु दुविधा, अभूयपुव्वा य भूयपुव्वा य ।
विजा तव इंदजालिय-निमित्तवयणादिसुं चेव ।। चू-विजाए मंतेन वा तवोलद्धीए वाइंदजालेणवातीतानागतपडुप्पन्नेन वा निमित्तवयणण आदिसद्दातोअंतद्धाण-पादलेवजोगेणवा।अहवा-वयममरहट्ठय-दमिल-कुक्क-गोल्लय-कीरडुगसैंधवातीयाण य कुट्टिकरणं ।। इमं अभूतभूतपुब्बाण वक्खाणं[भा.३३३८] जो जेण अकयपुव्वो, अस्सुयपुब्बो अदिट्ठपुब्बो वा ।
सो होतऽभूयपुबो, तविवरीयो भवे भूतो॥ धू-जेण पुरिमेण जो विज-मंतजोग-इंदजालादिओपयोगो अप्पणा अकयपुग्यो अनेण वा कज्जमाणो न दिट्ठो असुंतो वा सोत्स अभूयपुव्वो भन्नति ।तव्विरीयो पुण जो सयंकतो दिट्ठो सुतो वा सो भूतपुब्यो भण्णति । एत्य सब्भूते चउलहुं, असब्भूए चउगुरुं, नेमित्ते अतीते चउलहुँ, पडुप्पन्ननागतेषु चउगुरुं ।। एत्थ निमित्तवयणं असब्भूते इमं उदाहरणं[भा.३३३९] दिव्वं अच्छेरं विम्हओय अतिसाहसं अतिसओ य।
कत्तो से नाउंजे, किं नाहिति किं सुहं नातुं ॥ चू-दोजनामिलिउं कित्तियादियाण सत्तण्हंणक्ख़त्ताणंइमंणामसंगारंकरेंति-दिव्वं, अच्छेरं, विम्हतो, अतिसाहसं, अतिसतो, “कत्तो से नातुं जे, किं नाहित्ति, किं मुहं नाउं" एवं । एवं मघादि अनुराहादि घनिट्ठादि । एवं संगारं करित्ता बहुजनमज्झे एवं भासति -जो जं अट्ठावीसाए नक्खत्ताणं अन्नतरं छिवति तमहं जाणामि, तं परोक्खं कातुं छिक्कं, इतरो संगारसाहू भणाति - जदि पुव्वदारियं तो पुवामुहो ठिच्चा, अहो दिव्वं नाणं ताहे जाणति कित्तिया । एवं अन्नम्मि वि संगारनामे उक्कित्तिते जाणति । एवं सव्वनक्खत्ते जाणति ॥ [भा.३३४०] एत्तो एगरतेनं, विम्हतकरणेण संतसंतेनं ।
अप्पपरं विम्हावे सो पावति आणमादीणि ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org