________________
१६६
निशीथ-छेदसूत्रम् -२-१०/६५०
[भा.३१६७] पुवाहारोसवणं, जोगविवड्डी य सत्तिओ गहणं ।
संचइयमसंचइए, दव्वविवढी पसत्थाओ। चू-जो उडुबद्धितो आहारो सो ओसवेयव्यो ओसारेयव्वो - परित्यागेत्यर्थः । जइ से आवस्सगपरिहाणी न भवति तो चउरो मासा उववासी अच्छउ । अह न तरति तो चत्तारि मासा एगदिवसूणा, एवं तिन्नि मासा अच्छित्ता पारेउ एवं जइजोगपरिहाणी तो दो मासा अच्छउ, मासं वा, अतो परं दिवसहाणी, जाव दिने दिने आहारेउ जोगवुट्टीए। इमो जोगवुड्डी जो नोमक्कारइत्तो सो पोरसीए पारेउ, जो पोरिसित्तो सो पुरिमखूण पारेउ, जो पुरिमड्डइत्तो सो एक्कासणयं करेतु । एवं जहासत्तीए जोगवड्डी कायव्वा । किं कारणं? वासासुचिक्खल्लचिलिविले दुक्खं भिक्खागहणं कञ्जति, सण्णाभूमिं च दुक्खं गम्मति, थंडिला हरियमातिएहिं दुब्बिसोज्झा भवंति । "आहारट्ठवण"त्ति गयं ।
इदानि “विगतिट्ठवण"त्ति दारं - "संचइय'त्ति पच्छद्धं । विगती दुविहा - संचतिया असंचितिया य । तत्य असंचइया-खीरं दधी मंसं नवनीय, केति ओगाहिमगा य । सेसा उ घयगुल-मघु-मज्ज-खजगविहाणा वसंचतिगाओ।तत्थ मघु-मंस-मञ्जविहाणायअप्पसत्थाओ, सेसा खीरातिया पसत्थाओ।पसत्यासुवा कारणे पमाणपत्तासुघेप्पमाणीसुदव्वविवड्डी कता भवति।।
निक्कारणे अन्नतरविगतीगहणे दोष उच्यते[भा.३१६८]विगति विगतीमीतो, वियतिगयं जो उ भुंजए भिक्खू ।
___ विगती विगतिसहावा, विगती विगति बला नेइ ।। चू-विगतिं खीरातियं । विभत्सा विकृता वा गती विगती, सा य तिरियगती नरगगती कुमाणुसुत्तं कुदेवत्तं च । अहवा- विविधा गतीं संसार इत्यर्थः । अहवा-संजमो गती, असंजमो विगती, तस्स भीतो । “विगतिगमं"त्ति विगतिप्तिकारमित्यर्थः । विगती वा जम्मि वा दव्वे गता तं विगतिगतंभण्णति तं पुणभत्तं पाणं वा । जोतं विगति विगतिगतं वा भुंजति तस्स इमो दोसो - “विगती विगतिसभाव"त्ति, खीरातिया भुत्ता जम्हा संजमसभावातो विगतिसभावं करेति, कारणे - कजं उवचरित्ता पढिजति, विगती विगतिसभावा।
अहवा - विगयसभावा, विकृतस्वभावं विगतसभावं वा जो भुंजति तं सा बला नरगातियं विगति नेति वापयतीत्यर्थः । जम्हा एते दोसा तम्हा विगतीतो णाहारेयव्वातो उडुबद्धे, वासासु विसेसेण । जम्हा साधारणे काले अतीवमोहुब्भवो भवति, विजुगज्जियाइएहिं यतम्मि काले मोहो दिप्पति । कारणे-बितियपदेण-गेण्हेज्जा आहारेज वा-गेलाणो वा आहारेज । एवं आयरिय-बालवुड्ड-दुब्बलस्स वा गच्छोवग्गहढाधेप्पेजा ।।अथवा-सड्डा निबंधेणनिमंतेजापसत्याहिं विगतीहिं तथिमा विधी[भा.३१६९]पसत्थविगतिग्गहणं, तत्थ विय असंचइय उजा उत्ता।
संचतिय न गेहंती, गिलाणमादीण कज्जट्टा । घू-पसस्थविगतीतो खीरंदहिं नवनीयं घयंगुलो तेल ओगाहियंच, अप्पसत्थामो महु-मजमंसा । आयरिय-बाल-बुहाइयाणं कलेसु पसत्था असंचइयाओ खीराइया घेप्पंति, संचतियाओ घयाइया न घेप्पंति, तासुखीणासु जया कजं तया न लब्भति, तेन तातो न घेप्पति ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org