________________
भारतसउवचारा
निशीथ-छेदसूत्रम् -२- १०/६२१ पुरिसा इव कणगरससंठाणियं संजमं कसाय-साग-रुक्ख-पत्तेसु निस्सारयाए संजमं छड्डेह ।। अहवा गुरू भणंति[भा.२७९२] जं अज्जियं समीख-ल्लएहिं तव-नियम-बंभमइएहिं ।
तं दानि पेच्छ नाहिह, छडेता साग-पत्तेहिं ।। चू- “छड्डणया सागपत्तेहिं"ति, अत्र दृष्टान्तो जहा- एगो परिवायगो दमगपुरिसं चिंतासोगसागरपविट्ठ करतल-पल्हत्थमुहं अत्थोवजणमुपायचिंतनपरं पासति । पुच्छति य - किमेवं चिंतापरो? तेन से सब्भावो कहिओ - "दारिद्दाभिभूओ मि'' त्ति।तेन भणियं - "इस्सरं ते करेमि, जतो भणामि ततो गच्छाहि, जं च भणामि तं सव्वं कायव्वं ।" ताहे ते संबलं घेत्तु पव्वयणिगुंजंपविट्ठा। परिव्वायगेणय भणितो-एस कणगरसो सीतवातातवपरिसमंअगणंतेहिं तिसाखुहावेदणं सहंतेहिं बंभचारीहिं अचित्त-कंद-मूल-पत्त-पुप्फ-फलाहारीहिं समीपत्तपुडेहिं भावओ अरुस्समणेहिं घेत्तव्यो । एस से उवचारो।
तेन दमगेण सो कणगरसो उवचारेण गहितो कडुयदोद्धियं भरियं । ततो निग्गतो तेन परिव्वायगेण भणियं-सुरुटेण वितुमे एस सागपत्तेणन छड्डियव्यो। तओ सो परिवायगो गच्छंतो तं दमगपुरिसं पुणो पुणो भणति- ममं पभावेणं इस्सरो भविस्ससि । सो य पुणो पुणो भणमाणो रुट्ठो भणति-जंतुज्झ पभावेण इस्सरत्तणं तेन मे न कज्जं, तं कणगरसं सागपत्तेण छड्डेति । ताहे परिव्वायगेण भणियं - हाहा दुरात्मन् ! जं अनियं समीख-ल्लएहिं तव-नियम-बंभमइएहिं । तं दानि पेच्छ नाहिह, छड्डेता सागपत्तेहिं ।।
अहवा - गुरू ते अधिकरणकरे साहू भणति[भा.२७९३] जं अज्जियं चरितं, देसूणाए वि पुब्बकोडीए ।
तंपि कसाइयमेत्तो, नासेइ नरो मुहुत्तेणं ।। चू- “समीखल्लएहिं"ति दिटुंतो दव्वखल्लगा य गहिया, “तवनियमबंभमतिएहिं" ति दिलुतोवसंहारो भावखल्लगा गहिता । तेन परिव्वायगेण सो दमगपुरिसो भण्णति - तुम इदानि परिव्यायकालातो पच्छा परितप्पमाणो जाणेहिसि - "हा दुटु मे कयं जं कनगरसो सागपत्तेहिं छड्डितो' आयरितो विते अधिकरणकरे भणाति-तुब्भे विमा कलहेह ।मापच्छा परितप्पिहिह, जहाबहुकालोवजितो संजम-कनगरसो साग-रुक्ख-पत्तसंठाणिएस कसाएस छड्डितो निरत्ययं अप्पा एत्तियं कालं पव्वजाए किलिट्टो ति । एवं आयरिओ सामण्णतो भणाति॥
अह अविधीए वारेति[भा.२७९४] आयरिओ एगं न भणे अह एग निवारे मासियं लहुयं ।
राग-द्दोस-विमुक्को, सीयघरसमो यआयरिओ॥ चू-आयरिओ जति एगंअविकरणिसाईअनुसासति, बितियं नानुसासति ततो, आयरियस्स मासलहुं । तम्हा आयरिएण रागदोसविमुक्केण भवियव्वं । दिलुतो - "सीयधरं' - वडकीरयणनिम्मियं चक्किणो सीयघरं भवति, वासासु निवाय-पवातं, सीयकाले सोम्हं, गिम्हे सीयलं । जहा तं चक्किणो सीयघरं सव्वरिउक्खमं भवति तहा पाययपुरिसस्स वि ते सव्वरिउक्खमा भवंति । जहा तं विसेसं न करेति तहा आयरिओ वि विसेसं न करेति ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org