________________
४१
पीठिका - [भा. ८६]
राती-भत्त-विवजण, पोरिसमादीहिं जंतरति॥ चू.चरिमो चउत्थभंगो । सेसं पुव्बद्धस्स कंठं।जो धिति-सारीर-संघयण-विहीणो कहं पुण सव्वसोअतरोन भवति? उच्यते-राती-भत्तं, जंयस्मात् कारणात्, एवमादि प्रत्याख्यानं, तरति, तम्हा न सव्वसो अतरो | गओ चउत्थभंगो पुरिस-पडिसेवगो य ।। इयाणिं नपुंसगिस्थि-पडिसेवगा भण्णंति[भा. ८७] पुरिस-नपुंसा एमेव, होंति एमेव होंति इत्थीओ।
नवरं पुण कप्पट्टिता, इत्थीवग्गे न कातव्वा ।। चू. नपुंसगा दुविहा-इत्थी-नपुंसगायपुरिस-नपुंसगाय इत्थी-नपुंसगाअपव्वावणिज्जा जे ते पुरिस-नपुंसगा अप्पडिसेविणो छज्जणा-वद्धिय १, चिप्पिय २, मंत ३, ओसहि उवहता, ४,ईसित्तो ५, देवसत्तो ६, एते जहा पुरिसा उक्कोस्सगादि-चउसुभंगेसुकप्पट्ठियादि-विकप्पेहि चिंतिता तहे ते विचिंतेयव्वा । इत्थियाओ विएवं चेव । नवरं जिनकप्पिया इत्थी न भवति। वर्गो नाम स्त्रीपक्षः । पडिसेवगो त्ति दारं गतं ।।।
इदानिं पडिसेवणे त्ति दारं। तत्थ वयणं “पडिसेवण मूल-उत्तरगुणे यत्ति सा पडिसेवणा दुविहा[भा. ८८] दप्पे सकारणंमि य, दुविधा पडिसेवणा समासेणं ।
एक्केक्का वि य दुविधा मूलगुणे उत्तरगुणे य॥ घू. दप्प इति जो अनेगव्यायामजोग्ग-वग्गणादिकिरियं करेति निक्कारणे, सो दप्पो । सकारणमियत्ति नाण-दसणाणि अहिकिच्च संजमादि-जोगेसुयअसरमाणेसुपडिसेव त्ति, सा कप्पो । समासेण संखेवेण । एक्केका वित्ति वीप्सा, दप्पिया दुविहा कप्पिया दुभेया। दप्पेणं जं पडिसेवति तं मूलगुणा वा उत्तरगुणा वा, कारेण वि जं पडिसेवति तं मूलगुणा वा उत्तरगुणा वा॥
जंच पडिसेवति तं पडिसेवियव्वं । तं च इमं गाहापच्छद्रेण गहियं पडिसेवियव्वं तं खलु दव्यादिचतुव्विहं होति' । दव्वं आदी जेसिं ताणिमाणि दव्वादीणि । ताणिय दव्व-खेत्त-कालभावा । दव्यतो सचेयणमचेयणं वा । खेत्तओ गामे रन्ने वा । कालओ सुभिक्खे वा दुमिक्खे वा भावओ हट्ठो वा अहट्ठो वा पडिसेवणापडिसेवियव्वाणि दोविदाराणि जुगवंगच्छिस्संति ।जओ पडिसेवियव्वमंतरेण पडिसेवणा न भवति । तत्थ जा सा मूलगुण–पडिसेवणा सा इमा - [भा. ८९] मूलगुणे छट्ठाणा, पढमे हाणंमि नवविहो भेदो।
सेसेसुक्कोस-मज्झिम-जहन्न दव्वादिया चउहा।। घू. मूला गुणा मूलगुणा आद्य-गुणा प्रधानगुणा इत्यर्थः । तेसुपडिसेवणा जा सा छट्ठाणा भवति, छसुठाणेसु भवति त्ति भणियं होति । ताणि य इमाणि-पाणातिवाओ, १ मुसावाओ, २ अदत्तादाणं, ३ मेहुणं, ४ परिग्गहो, ५ रातीभोयणं च ६ । एत्थ पढमट्ठाणं पाणातिवातो | तत्थ नवविहो भेओ । सो य इमो-पुढविक्काओ आउक्काओ तेऊ-वाऊ-वणस्सइ-बेतिदियतेइंदिय-तेइंदिय-चउरिदिया पंचिंदिया । सेसेसु त्ति मुसावाओ-जाव-रातीभोयणं । एएसिं एक्कक्कं तिविहं ति य, इमे तिभेदा-उक्कोसो, मज्झिमो, जहन्नो । दव्वादिया चउह
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org