________________
४२८
निशीथ-छेदसूत्रम् -१-५/३७७ संजोग-विधि-विभत्ता, छट्ठाणा होंति कितिकम्मे ।। [भा.२११५] सुत्तं कड्डति वेट्टो, उट्ठ-निवेसादि न तरती काउं ।
आयामे पुण वेठ्ठो, करोति बितिओ ससुत्तपरो॥ चू-जो साहू वारण गहितो उठेऊण निवेसिउँ वा न सक्केति, हत्थावि से वातेण गहिता चालेऊण तरति, ताहे सो आवत्ते दाउं असत्तो णिविट्ठो चेव वंदणगसुत्तं अस्खलियादि प्रतिपदं कद्दति । सुत्तेत्तिगत।इदानि “आयाम"त्ति अस्य व्याख्या-आयामे पच्छद्धं । उठेउं निवेसिउंवा अस्तो उवविठ्ठो चेव आवत्ते ससुत्ते करेउं तरति | अहवा - पूर्वात् (अ] क्लिष्टतरो यस्मात् सं सूत्रानावर्तान करो।
आयामे त्ति गतं । इदानि “सिरोनय" ति दारं, अस्य व्याख्या[भा.२११६] रातिनिय-सारिअतरणं, सिरप्पनामं करेति ततिओ उ ।
महुरोगी आयामे, मुद्ध समत्ते ऽधव गिलाणो॥ चू-कम्मि य गच्छे कस्स ति साहुस्स ओमरातिणिओ आयरिओ होज्ज, तेणं आयरिएणं मज्झिमए वंदणए रातिनियस्स बंदणं दायव्वं, तेन य रातिनिएणं सो आयरिओ वुत्तओ होज-मा तुमं मम वंदणयं देजह, मा सेहा परिभविस्संति त्ति काउं, ताहे सो सिरेणं पमाणं करेति, सुत्तं उच्चारेउं, सागारिए वा सुत्तं अनुच्चारेऊणं सिरप्पनामं करेति । “अतरणे" त्ति-गिलाणो, सो वि एवं चेव । “सिरोणयं" ति गयं । इदान “मुद्धाणं" - समत्ते वंदणे जं आयरिओ पमाणं करेति एयं मुद्धाणं अह व असत्तो गिलाणो मुद्धमेव केवलं पनामेति, मुद्धाणं आवत्तं सूत्रादिवर्जिता मूर्ध्न एव केवला क्रिया इत्यर्थः । “मुद्धाणं" ति गयं।
इयाणि "सुत्तवजिउं" तिअस्य व्याख्या- "मुहरोगी आयामे" एस सव्वं उद्यनिवेसावत्ताति करेति, मुहरोगे सुत्तं उच्चारेउं न सकेति, मणसा पुण कद्दति । छटे वि “संजोगद्दारे" संजोगा भाणियव्वा । [भा.२११७] जह चेवऽब्भुट्ठाणे, चउक्कभयमा तहेव कितिकम्मे ।
संजति संजयकरणे, न मुद्ध केई तुरयहरणं ।। चू-जहा अब्भुट्ठाणदारे वुत्तं तहेव इहं पि । चउक्कभयणा नाम - संजता संजताणं । संजया संजईण । संजतीओ संजयाण । संजतीओ संजतीण । सपायच्छित्तं जहा कितिकम्मे वि तहा कायव्वमित्यर्थः । जत्थ संजतीओ संजयाण कितिकम्मं करेंति तत्थ सव्वं उद्धद्विता सुत्तावत्ताइ करेंति, न मुद्धाणं ठिए रयहरणे पाडेति । इह केयी आयरिया भणंति- उद्धद्विता चेव रयोहरणे सिरे पनामेंति, तं चेव तेसिं मुद्धाणं ॥
कित्तिकम्मकरणेत्ति गतं । इयाणिं "वेयावच्चकरणे" ति दारं[भा.२११८]आहार उवहि विभत्ता, अधिकरण-विओसणा य सुसहाए।
संजोग-विहि-विभत्ता, वेयावच्चे विछट्ठाणा । चू-अधिकरणं कलहो, तस्स विविधं ओसवणं विओसवणं ।। [भा.२११९]ओसवणं अधिकरणे, सव्वेसु वि सेस जह उ आहारे |
असहायस्स सहायं, कुसहाए वा जहा सीसे ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org