________________
२८०
निशीथ-छेदसूत्रम् -१-२/१११ साहू भण्णति-अमुगस्स। तस्स गेण्हण कट्टणादिया दोसा । अह निण्हवेति सोभीतो संतो साहूतो पञ्चंगिर दोसो पदोषः तस्मिन् संभाव्यत इति, प्रत्यंगिरा । लोगे वि उड्डाहो- “साधवो वि परदव्यावहारिणो" त्ति ॥ गहमादिपदस्स इमा वक्खा[भा.१२९१] नयणे दिढे सिट्टे, कडण ववहार ववहरितपच्छकत्ते।
उड्डाहे य विरुंभण, उद्दवणे चेव निबिसिए ।। चू-तणफलयाअनापुच्छाएनेति। तेनाहडा निजमाणोपुव्वसामिणा दिट्ठा पुच्छिएण साहुणा सिढुंअमुगस्स । सो रायपुरिसेहिं हत्थे गहिउं कडिओ । “चवहारमेव"त्ति पुव्वसामिणा सद्धिं ववहारोत्तिवुत्तं भवति। "ववहारिए"त्तिववहरितुमारद्धे पच्छाकडे त्ति जिते। "उड्डाहविरुमणे" एकं पदं । “उद्दविते निब्बिसए" एक्कं पदं ।।
एतेसु नवसु पदेसु इमं पच्छित्तं । [भा.१२९२] मासगुरुं वज्जिता, पच्छित्तं होइ नवसु एवं तु ।
लहुओ लहुगा गरुगा, छल्लहु छग्गुरुग छेदमूलदुगं॥ चू-निण्हवति त्ति पच्छद्धस्स इमा वक्खा[भा.१२९३] अहवा वि असिट्ठम्मि य एसेव उ तेन संकणे लहुया।
निस्संकियम्मि गुरुगा, एगमनेगेय गहणाई॥ चू-अहवेत्ययं निपातः अविशब्दः प्रकारवाची, "असि?" अनाख्याते, एसेव तु तेनो ति संकिते लहुआ, निस्संकिते एस तेनो त्ति चउगुरुगा, तस्सेवेगस्स । अनेगाणं-अनेगेसिं साहूणं गहणादी इमे दोसा[भा.१२९४] नयणे दिढे गहिते, कड्ड विकडे ववहार विवहरिए।
उड्डाहे य विरुभण, उद्दवणे चेव निव्विसए ।। चूतेनाहडादीण तणफलयाणं अनापुच्छाए नयणे पुव्वसामिणा दटुंतणफलयाणि साहुस्स वा गहणं कयं, विकोपयित्वा कड्ढणं, त्वं चोर इति विकोवणं, साहुस्स रायपुरिसेहिं कड्डणं कतं, साहू ते रायपुरिसे प्रतीपं कद्दति त्ति विकडणं । सेसा ते चेव पदातं चेव पच्छित्तं ।।
शिष्यः प्राह - किमस्तीहशस्य संभवः? आचार्याह[भा.१२९५] दंतपुरे आहरणं, तेनाहऽवप्पगादिसु तणेसु।
छावणमीराकरणे, पत्थरण फला तु चंपादी ।। चू-"दंतपुरे" दंतवक्के आख्यानकं पसिद्धं । ततूयथा तत्र तेनाहडवप्पगादिसुतणेसुसंभवो भवे । तानि पुनः किमर्थं साधवो नयंति ? उच्यते - छावणनिमित्तं वा, मीराकरणं वा । मीरा मेराकडणमित्यर्थः । पत्थरणत्यं वा । फलगा वि मीराकरण पत्थरणनिमित्तं । ते पुणचंपगपट्टादी भवंति ।।इदानि अतेनाहडगाहा भाणियव्वा[भा.१२९६] अतेनाहडाण-नयने, लहुओ लहुगा य होति सिम्मि।
अप्पत्तियम्मि गुरुगा, वोच्छेद पसज्जणा सेसे ।। चू-अतेनाहडतणाई जदिनेति अनापुच्छाए तणेसु लहुगो । अन्नेन से सिलु-तुज्झच्चया तणा फलया साधूहि वाहिं नीणिता एत्थ लहुगा । अनुग्गहो त्ति एतम्मि वि चउलहुगा । अप्पत्तियम्मि
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org