________________
१४
निशीध-छेदसूत्रम् -१
भत्ती भवति । नाण-दसण-चरित्त-तव--भावणादिगुणरजियस्स जो रसो पीतिपडिबंधो सो बहुमाणो भवति । भण्णति-एत्थचउभंगो कायव्यो । भत्ती नामेगस्स नोबहुमाणो। तत्थ पढमभंगे वासुदेव-पूतो पालगो। बितिय-भंगे सेदुओ संबो वा, ततिय-भंगे गोयमो । चउत्थे कविला कालसोकरिआइ । इदाणिं भत्तिबहुमाणाणं अन्नोन्नारोवणं कजति ॥जओ भण्णति[भा. १४] बहुमाने भत्ति भइता, भत्तीए वि मानो अकरणे लहुया।
गिरीनिज्झरसिवमरुओ, भत्तीए पुलिंद माने । चू. जत्थ बहुमाणो तत्थ भत्ती भवेन वा । भत्तीए बहुमाणो भतिओ, बहुकारलोवं काऊण भन्नति मानो । भत्ति बहुमानं वा न करेति चउलहया । अहवा भत्ति न करेति ङ्क । बहुमाणं न करेतिङ्का । आणाइणो य दोसा भवंति।
भत्तिबहुमाणविसेसणत्यं उदाहरणं भन्नति :- गोरगरि नाम पव्वतो | तस्स-निज्झरे सिवो ।तंच एगो बंभणो पुलिंदओ य अच्छेति । बंभणो उवलेवणादि काउंण्हवणचणं करेति । पुलिंदो पुण उवचारवञ्जियं गल्लोलपाणिएणं ण्हवेति । तं च सिवो संभासिउणं पडिच्छइ आलावं च करेइ । अन्नया बंभणेण आलावसद्दो सुओ । पडियरिऊण जहाभूतं नातं । उवालद्धो य सो सिवो “तुम एरिसो चेव पाण सिवो" तेण सिटुं “एस मे भावओ अनुरत्तो" । अन्नया अच्छि उखनिउण अच्छइ सिवो । बंभणो आगओ, रडिओ, उवसंतो । पुलिंदोआगओ। अच्छि नस्थि त्ति अप्पणो अच्छी भल्लीए उक्खणिऊण सिवगस्स लाएति । बंभणो पतीतो । तस्स बंभणस्स भत्ती, पुलिंदस्स बहुमाणो । एवं नाणमंतेसु, भत्ती बहुमाणो कायव्यो । बहुमाणे त्ति दारं गयं ।। इयाणि उवहाणे ति दारं
तंदव्वे भावे य । दव्ये उवहाणमादि । भावे इमं । [भा. १५] दोग्गइ पडणुपधरणा, उवधाणं जत्थ जत्थ जं सुत्ते ।
आगाढमनागाढे, गुरुलहु आणादि-सगडपिता ॥ चू. दुट्ठा गती, दुग्गा वा गती दुग्गती। दुक्खं वा जंसि विज्ञति गतीए एसा गई दुग्गती। विषमेत्यर्थः । कुत्सिता वा गतिर्दुर्गति । अणभिलसियत्थे दुसद्दो जहा दुब्भगो । साय नरगगती तिरियगती वा । पतनं पातः । तीए दुग्गतीए पतंतमप्पाणं जेण घरेतितं उवहाणं भन्नति । तं च जत्थ जत्थ ति एस सुतवीप्सा, जत्थ उद्देसगे, जत्थ अज्झयणे, जत्थ सुयखंधे, जत्थ अंगे, कालुक्कालियअंगानंगेसुनेया। जमितिजं उवहाणं निव्वीतितादितंतत्थ तथसुते श्रुते] कायव्वमिति वक्कसेसं भवति । आगाढानागाढेत्ति जं च उद्देसगादी सुतं भणियं तं सव्वं समासओ दुविहं भण्णति-आगाढं अनागाढं वा । तंच आगाढसयं भगवतिमाइअनागाढं आयारमाति । आगाढे आगाढं उवहाणं कायव्वं । अनागाढे अनागाढं । जो पुण विवच्चास करेत्ति तस्स पच्छित्तं भवति । आगाढे का । अनागाढे ङ्क। आणाणवस्थ-मिच्छत्त-विराहणा य भवंति ।
___एत्थ दिलुतो असगडपिया । का सा असगडा ? तीसे उप्पत्ती भण्णति- गंगातीरे एगो आयरिओ वायणापरिस्संतो सज्झाये वि असज्झायं घोसेति एवं नाणंतरायं काऊण देवलोगं गओ। तओ चुओ आभीरकुले पञ्चायाओ भोगे जति ।घूया य से जाया । अतीव रूववती । ते य पञ्चतिया गोयारियाए हिंडति । तस्स य सगडं पुरतो वच्चति । साय य से धूया सगडस्स तुंडे
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org