________________
४५२
निशीथ-छेदसूत्रम् -३-२०/१४२०
चू-पुव्वंजानिआयार-सूयकडादिसुपडिसिद्धाणिताणिजोपडिसिद्धाणिकरेतिआयरीत्यर्थः। एत्थ एगूणवीसाए उद्देसगेसुहत्यादिवायणंतसुत्तेसुआवत्तिपछित्तनिबंधो कतो, तेसिंचआवत्तीणं विसतिमुद्देसेन दानं भणियं॥
किं च उस्सग्गववादविराहणं करेंतस्स दोषप्रदर्शनार्थमाह[भा.६६९३] आणाभंगे नाणं, न होति अणवत्थमिच्छदिट्ठी उ।
विरतीविराधनाए, तिन्नि वि जुत्तस्स तु भवंति।। चू-तित्थकरुवदिट्टविधिमकरेंतस्स तित्थकराणाभंगो, आणाभंगे य नाणी न भवति त्ति अन्नाणी भवति, “अणवस्थमिच्छत्तो' त्ति - भूयो पयढे अणवत्था, अणवट्ठियत्तं तं इच्छतो अभिलसंतस्स दिट्ठी त्ति सम्मदिट्ठी न भवति उस्सुत्तमायरंतोय वट्टति । “विरती विराधनाए", विरती चरित्तं तं विराहेंतस्स अचरित्रित्वं भवतीत्यर्थः । जम्हा एवं तम्हा सम्मं चरणजुत्तस्स तित्थकराणाए वा सम्मं जुत्तस्स, तिन्नि वि नाणदसणचरणाणि भवंति।
सध्शार्थस्य विशेषप्रदर्शनार्थं विसध्शार्थस्य च अविशेषप्रदर्शनार्थमिदमाह[भा.६६९४] अविसेसे वि विसेसो, विसेसपक्खे वि होति अविसेसो।
आवजणदानाणं, पडुच्च पुरिसे य गुरुमादी॥ चू-अविसेसे विसेसो इमो, जहा - जो जना पुढविकायविराहगा, तेसि तुलं पच्छित्तं न भवति । कहं ?, उच्यते - एक्कस्स आवत्तिं पडुच्च चउलहुं, बितियस्स दानं पडुच्च आयामं । अहवा - पुढविकायविराधन त्ति अविसेसो, इत्थ विसेसो कजति - सचित्ते चउलह, एवं दाने विसेसो कायब्बो । विसेसपक्खे कहं अविसेसो ?, उच्यते - दप्पओ एक्केण एक्को पंचिदिओ घातितो, बितिण दो तिन्निवा, दोण्हं विमूलं । अहवा - एक्केण तिव्वज्झवसाणेण मूलमासेवितं, बितिएण मंदझवसाणेण चरिमं, दोण्हवि अणवटुं, पुरिसेसु वा गुरुआदिठाणेसु थितिसघयणादि वा अविक्खिउंदब्वादि वा पडुच्च बहुधा गमणठाणपलंबादिसुत्तेसु विसेसविसेसा दट्टब्वा ।।
सीसो पुच्छति - "भगवं! तुब्भे सुत्ते अवायं दरिसेह, तत्थ जो अवायभीतो पावोवरतिं करेति तस्स किं साहुत्तं निजरा वा अत्थि?,जोवा सभाववेरग्गजुत्तो पावोवरतिंकरेति तस्स किं ततो विपुलतरा वा निजरा भवति?" आचार्याह[भा.६६९५] जो विय अवायसंकी, पावातो नियत्तए तहवि साहू।
किं पुन पावोवरती, निसग्गवेरग्गजुत्तस्स ।। चू-किमित्यतिशये, पुनर्विशेषणे, किं विशेषयति? उच्यते-अपायाशंकिनः समीपान्निसर्गः स्वभावः अकृत्रिमो भावः, य एवं वैराग्ययुक्तः पापादुपरतिं करोति तस्स अतिशयेन महंतरेण विपुलतरा निज्जरा भवति । सेसं कंठं ।। सीसो पुच्छति- “सव्वसुत्तेसु अववादो, अववादमंतरेण वा जयणाऽजयणा उ भणिता तासिं किं सरूवं लक्खणं वा?" उच्यते[भा.६६९६] रागद्दोसविउत्तो, जोगो असढस्स होति जयणा उ।
रागद्दोसाणुगतो, जो जोगो सा अजयणा उ॥ घू-असढभावस्स अववादपत्तस्स जो अकप्पपडिसेवणे जोगो तत्थिमं रागदोसवियुत्तत्तणं सा जयणाजयणालक्खणंच एयंचेव । एयविवरीया अजयणा, अजयणालक्खणंचएयंचेव।।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org