________________
२९८
निशीथ-छेदसूत्रम् -३-१९/१३४० [भा.६०५५] लोए वि होति गरहा, संझासु तु गुज्झगा पवियरंति ।
आवासग उवओगो, आसासो चेव खिन्नाणं॥ चू-लोइयवेइसाभादियाणा यसंझासु पाढो गरहियो, अन्न संझासुगुज्झग त्तिदेवा ते विचरंति तेपमत्तं छलेज्ज, संझाए सज्झायविनियट्ठचित्तो आवासगो उवउत्तो भवति, सज्झायखिन्नस्सय तं वेलं आसासो भवति, आनायारोय विराहितो, नाणविराधनं करेंतेण संजमो विराहितो, जम्हा एत्तिया दोसा तम्हा नो करेज्जा ।। कारणे वा करेज[भा.६०५६] बितियाऽऽगाढे सागारियादि कालगत असति वोच्छेदे ।
एतेहि कारणेहिं, जयणाए कप्पती कातुं । चू-आगाढजोगो महाकप्पसुयाइउद्दिष्ठं पडिसुणावणानिमित्तं संझासु कडिजेज्जा, अहवाआगाढकारणा सागारिगादि ।। तेसिं इमा विभासा[भा.६०५७] जंजस्स जियं सागारियम्मि निसिमरणे जेण जग्गंति।
अहिनवगहितम्मि मते, पडिपुच्छं नत्थि उभयस्स ।। धू-“सागारिग" त्ति-सद्दपडिबद्धाए वसधीए ठिता तत्थ जस्स जं सुयं कालिगं उक्कालिगं वाएइ त्ति सो तं संझाए परियट्टेति । “कालगतो"त्ति - कोइ साधू निसीए मओ तदट्ठा राओ जग्गियव्वं, तस्य जेण सुत्तेण रसिएण नायमादिणा कढिजतेण जग्गंति तं संझासु विकड्डिजति, गिलाणो वा ओसही पीओ जेण जग्गति तं कढिज्जति । “असति"त्ति किंचि अज्झयणं कस्सइ गुरुणो समीवाओगहितं सो गुरू कालगतो, तस्सव अहिनवगहियस्स सुत्तत्थस्स अन्नतोपडिपुच्छं पि नत्यि अतो तं संझासु विपरियडेति ।। “वोच्छेदि"त्ति अस्य व्याख्या[भा.६०५८] वोच्छेदे तस्सेव उ, तदस्थि सेसेसुतं समुछिन्ने।
अनुपेहाए अबलिओ, घोससुयं वा वि सद्देणं ॥ खू-कस्सइआयरियस्स किंचि अज्झयणं अस्थि, अन्नेसुतंवोच्छिण्णं, सो संझासुअसंझाकाले वा परियट्रेति, मा ममंपि वोच्छिजिहिति । अहवा-तस्स समीवातो पढंतो लहुं पढामित्ति संझासु वि पढति, मा वोच्छिजिहिति त्ति । संझासु कारणे अनुप्पेहियव्वं । जो पुण अनुपेहाए न सक्केति सो सद्देण वि पढेजा । अहवा-तं घोससद्देण घोसेयव्वं, तं पिजयणाए, जहा अन्नो अपरिनामगो न जाणति॥
मू. (१३४१) जे भिक्खू कालियसुयस्स परं तिण्हं पुच्छाणं पुच्छइ पुच्छतं वा सातिजति ॥ मू. (१३४२) जे भिक्खू दिहिवायस्स परं सत्तण्हं पुच्छाणं पुच्छइ पुच्छंतं वा सातिजति ।।
चू-कालियसुयस्स उक्काले संझासुवाअसज्झाए वा तिण्डंपुच्छाणंपरेणपुच्छइ तस्सचउलहूं। दिहिवायस्स संझासु असज्झाए वा सत्तण्हं परेणं पुच्छंतस्स। [भा.६०५९] तिण्हुवरि कालियस्सा, सत्तण्ह परेण दिट्ठिवायस्स ।
जे भिक्खू पुच्छाणं, छउसंझं पुच्छ आणादी। धू-चउसु संझासु अन्नयरीए वा तस्स आणादी॥ पुच्छाते पुण किं पमाणं?, अतो भण्णति[भा.६०६०] पुच्छाणं परिमाणं, जावतियं पुच्छति अपुनरुत्तं ।
पुच्छेज्जा ही भिक्खू, पुच्छ निसज्झाए चउभंगो॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org