________________
उद्देशक ः १६, मूलं-१०९७, [भा. ५८४९]
२४७ तेनचित्तविन्भमो खित्तादिचित्तो भवति । पुष्पगमूले न सुपइडियंदुप्पुतं कोप्परागारंखीलसंठियं, एरिसे गणे चरणे वा न थिरो भवति । अहवा - हिंडंतो चेव अच्छति। [भा.५८५०] अंतो बहिं व दट्टे, पुष्फगं भिन्ने य चउगुरू होति।
इयरब्भिन्ने लहुगा, हुंडादिसु सत्तसू लहुओ।। [भा.५८५१] हुंड सबले सव्वण, दुप्पुत वातिद्धवण्ण हीने य ।
कीलगसंठाणे विय, हुंडाई होति सत्तेते ।। चू-जं अंतो बर्हि वा दई तत्थ मरणं गेलण्णं वा तं गेण्हते चउगुरुं। पुष्फगमज्झे नाभिभिन्ने एवं चेव । इयरं ति - जं अन्नकुक्षिमादिसु भिन्नं तत्थ चउलहुं । हुंडे वाताइद्धे दुष्पुते खीलसंठाणे अवण्णाड्ढे सबले सव्वणे एतेसुमासलहुं ।
लक्खणमलक्खण त्ति गतं । इदानि “तिविहं उवहि' त्ति[मा.५८५२] तिविहं च होति पादं, अहाकडं अप्प-सपरिकम्मं च ।
पुव्वमहाकडगहणे, तस्सऽसति कमेण दोन्नितरे ।। खू-तिविहंपादं - लाउयंदारुयं मट्टियापायंच। पुणो एक्केकंतिविहं - अहाकडं अप्पपरिकामं बहुपरिकमंच । गहणकाले पुव्वं अहाकडं गेण्हियव्वं, तस्स असति अप्पपरिकम्म, तस्सअसति बहुपरिकम्मं ।। इदानि “वोच्चत्थ" ति[भा.५८५३] तिविहे परूवितम्मि, वोच्चत् गहण लहुग आणादी।
छेदन-भेदन करणे, जा जहि आरोवणा भणिया। धू-जो एस अहाकडाइगो गहणकमो भणिओ, एयाओ जं वोचत्थं विवरीयं गेण्हति । अहाकडस्स जोगं अकाउं जो अप्पपरिकम्मं बहुपरिकम्मं वा गेण्हति तस्स चउलहुं, अन्नं च जं सपरिकम्मे पादेवि छेदन-भेदनंतं करेंतसजा यछेदन-भेदनादिगा आयविराधना संजमविराधना वा पढमुद्देसगे भणिया, सच्चेव इहं अपरिसेसा सहारोवणाए भाणियव्वा ।।
बितियद्दारगाहा आदिद्दारे कोत्ति अस्य व्याख्या[भा.५८५४] को गेण्हति गीयत्थो, असतीए पादकप्पिओ जो उ।
उस्सग्ग-ऽववातेहिं, कहिज्जती पादगहणं से। चू-को पादं गेण्हति ? जो गीयत्यो सो गेण्हति । गीयत्थस्स असति जेन पादेसणा सुत्तत्थो गहिओ सो पायकप्पितो गेण्हति । तस्स वि असति जो मेहावी तस्स पादेसणा उस्सग्गववाएहिं कहिज्जति, सो वा गेण्हति ॥ इदानि “पोरिसि" त्ति[भा.५८५५] हुंडादि एगबंधे, सुत्तत्थे करेंतो मग्गणं कुञ्जा।
दुग-तिगबंधे सुत्तं, तिण्हुवरिंदो वि वज्जेज्जा ।। चू-जं हुंडं आदिसद्दातो दुप्पुतं खीलसंठियं सबलं एगबंधं च, एतानि परिभुजंतो सुतत्त्थं करेंतो अहाकडादि मग्गेज्ज । जइ पुण दुगबंधनं तिगबंधनं वा पादं से, तो सुत्तपोरिसिं काउं अत्थपोरिसिं वजेत्ता मग्गति । अह पादं से तिगबंधणाओ उवरिं चउसु ठाणेसुबद्धं, एरिसे पादे दो वि सुत्तत्थपोरिसीओ वजेत्ता आदिचुदयाओ चेव आढवेत्ता मग्गति ॥ पोरिसि त्ति गयं । इदानि “काले" ति दारं । अहाकडादियाणं कं केत्तियं मग्गियव्वं ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org