________________
पीठिका - |भा. ३४८
१११
पञ्चति, तं हंसतेलं भण्णति । “आदि" सद्दातो सतपाग-सहस्सपागाय तेल्ला घेप्पंति । एव्वादियाण दव्वाण अभिओग्गादी पूर्वक्रमेण ग्रहणं कर्तव्यमिति ।। “वोच्छेये" त्ति अस्य व्याख्या[भा. ३४९] पत्तं वा उच्छेदे, गिहिखुड्डुगमादिगं तु वुग्गाहे।
निद्धंम खुड्डमखुड्डगं वा जततु त्ति एमेव ।। चू. पत्तं नाम सुत्तत्थदुभयस्स ग्रहणधारणाशक्तेत्यर्थः । उच्छेए त्ति उच्छेओ, सुत्तत्थाणं ववच्छेदो त्ति वुत्तं भवति । गिहासमे ट्ठिता गिहत्था । खुड्डगो सिस् बालो त्ति वुत्तं भवति “आदि" सद्दातो अबालो वि । अहवा साहम्मियण्णधम्मियाण वा । “तु' सदो कारणवधारणे । विवरीयं गाहते वुग्गाहते - मा गिहवासे रम इत्ति वुत्तं भवति । सिसुमितरं वा सूत्रार्थोभयच्छेदे योग्यमिच्छमानमपहरतीत्यर्थः । वोच्छेय त्ति गयं ।
"असंविग्गे"त्ति दारं, अस्य व्याख्या-"निलुम" पच्छद्धं । निग्गतधम्मा पासत्था इति, तेसि संतियं खुड्डयं अखुड्डयं, एमेव जहा गिहत्थखुड्डगं तहा वुग्गाहे । केनावलंबणेण दुग्गाहे त्ति भण्णति “जयउ" नि संजमजोगेसु जयओ, घडउ उज्जमउत्ति कुत्तं भवति । तेसिंपासत्थाणमुपरितो जहा विप्परिणमति तहा कुर्यादित्यर्थः, अवहरति वा॥
चोदगाह-जुत्तं सुत्तत्थोभयवोच्छेदे गिहसाहम्मियतरखुड्डुगादि अवहरणं, जं पुण निद्धम खुड्डगेतरं वा तत्थ ननु फुडं तेण्णं भवति? आचार्याह[भा. ३५०] तेसु तमणुन्नातं अणणुन्नातगहणे विसुद्धो तु।
किं तेण्णं असंजमपंके खुत्तं तु कहते। तेसु त्ति पासत्थेसु, तमिति खुड्डगो सेहो वा संवञ्जति, अणुण्णायं दत्तं गेहति । पुव्वं पासत्थाणुण्णायं खुड्डगमितरं वा गेण्हंतीत्यर्थः । जति वितेहिं पासत्थेहि अणणुण्णायमदतेत्यर्थः, ग्रहणमुपादनां, विविहं सुद्धो विसुद्धो, सर्वप्रकारेणेत्यर्थः ।तु सद्दो पूरणे । अहवा चोदकाह "तेसु तमणुण्णायग्गहणं जुत्तं, अणणुण्णायग्गहणे विसुद्धो उ कहं?
आचार्याह - अदत्ते किं तेण्णं पच्छद्धं, "क" कारो खेवे दहब्बो, “जहा को राया जो न रक्खति", "तेण्णं" अवहारो, असंजमो अणुवरती, “पंको" दव्वभावतो-दगव्वओ चलणी, भावओ असंजम एव, अतो भण्णति, असंजम एव पंको, तंमिखुत्तं तु खुत्तो निसण्णो, तसद्दो तस्मादर्थे द्रष्टव्यः, कढणं आगरिसणं उद्धरणमित्यर्थः । तस्मात् असंजमपंकादागसंतस्स किं तेण्णं भवतीत्यर्थः ॥अपि च[भा, ३५१] सुहसीलतेणगहिते, भवपल्लिं तेन जगडितमणाहे।
जो कुणति कूवियत्तं, सो वण्णं कुणति तित्थस्स ।। चू. “सुं" अनावाहं, “सीलं" रुची, "तेणगो" अवहारी, “गहितः" आत्मीकृतो। "भवः'' संसारः, बहुप्राण्युपमर्दो यत्र सा “पल्ली' “तेन" तन्मुखः, “जगडितो' प्रेरितो लोगे पुण भण्णति “उवट्टितो", अन्नाहो असरणेत्यर्थः । सुहे सीलं सुहसीलं सुहसील एव तेण्णो सुहसीतेण्णो, तेन गहितो सुहसीलतेणगहितो । भव एव पल्ली, भवपल्लिं तेन जगडियमणाहे निजमाणे जीवेजो कुणति कूवियत्तं “ज' इति अनिदिट्ठो, "कुणति" करे, “कूविया" कुढिया भण्णंति ।जो एवं करेति सो वण्णं करेति “सो” इति स निर्देशे , प्रभावना “वण्णो' भण्णति, तं करेति “तिस्थस्स" तित्थं चाउवण्णो समणसंघो, दुवालसंगं वा गणिपिडगं ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org