________________
१५२
निशीथ-छेदसूत्रम् -३- १६/१०६० वा कारणं, जंगीयस्स अनुन्ना, अगीयस्स पडिसेहो ॥आयरिओ भणति[मा.५२३२] एतारिसम्मि वासो, न कप्पती जति वि सुत्तनिद्दिद्यो ।
अब्बोकडो उ भणितो, आयरिओ उवेहती अत्यं ।। घू-पुव्वद्धं कंठं । जम्हा य अगीतो कारणं अकारणं वा जयणं अजयणं वा न याणति तेन अगीते पच्छित्तं । अन्नं च सुत्ते अत्थो अव्योगडो मणि त्ति, अविसेसितो, तं अविसिई अत्थं आयरिओ "उवेहति" उप्रेक्षते विशेषयतीत्यर्थः।जहाएगातोपिंडाओकुलालोअनेगेघडादिरूवे घडेति एवं आयरिओ एगाओ सुत्ताओ अनेगे अत्थविगप्पे दंसेति । अधवा - जहा अंधगारे अप्पगासिते संता वि घडादिया न दिसंति एवं सुत्ते अत्यविसेसा, ते य आयरियपदीवेण जदि पगासिता भवंति तदा उवलमंति ।। किंच[भा.५२३३] जंजह सुत्ते भणिय, तहेव तं जति वियारणा नस्थि ।
किं कालियाणुओगो, दिट्टो दिटिप्पहाणेहिं ।। चू-जति सुत्ताभिहिते विचारणा न कजति तो कालियसुत्तस्स अनुओगपोरिसीकरणं किं दिटुं दिटिप्पहाणेहिं ? दिटिप्पहाणा जिना गणहरा वा । अतो अनुओगकरण नजति-जहा सुत्ते बहू अत्तपदा, ते य आयरिएण निगदिता ति।। किंच[मा.५२३४] उस्सग्गसुयं किंची, किंची अववाइयं मुणेयन्वं ।
तदुभयुत्तं किंची, सुत्तस्स गमा मुणेयव्वा । घू- किं चिउस्सग्गसुत्तं । किं चि अववादसुत्तं । किं चि तदुभयसुत्तं । तं दुविहं, तं जहा उस्सग्गववादियं, अक्वादुस्सग्गियं । एते सुत्तगमा - सूत्रप्रकारा इत्यर्थः । अधवा · सुत्तगमा द्विरभिहितो गमः, तं जहा - उस्सग्गुस्सग्गियं अववादाववादियं चेति । एते वि छ सुत्तप्पगारा आयरिएण बोधिता नजंति ॥ इमो वा सुत्ते अत्थपडिबंधो भवति[भा.५२३५] नेगेसु एगगहणं, सलोम निल्लोम अकसिणे अजिणे ।
विहिभिन्नस्स य गहणे, अववादुस्सग्गियं सुत्तं ।। धू- इमो अनानुपुवीए एतेसिं सुत्ताणं अत्यो दंसिञ्जति- "विधिभिन्नस्स य" पच्छद्धं । 'कप्पति निगंथीणं पक्के तालपलंबे भिन्ने पडिग्गाहित्तए से वि य विधिभिन्ने, नो चेव णं अविधिभिन्ने," अववादेण गहणे पत्तेजं अविधिभिन्नस्स पडिसेहं करेइ, एस अववादे उस्सग्गो॥ अववादाणुन्नायं कहं पुणो पडिसिज्झति?, अतो भण्णति[भा.५२३६] उस्सग्गठिई सुद्धं, जम्हा दव्वं विवजयं लहइ ।
णय तं होइ विरुद्धं, एमेव इमं पिपासामो॥ धू-ठाणं ठिती, उस्सग्गस्स ठिई उस्सग्गठिई-उत्सर्गस्थानमित्यर्थः । उस्सग्गठाणेसु जंचेव दव्यंकापतितंचेव दव्वं असंथरणेजम्हा विवजयं लभति। “विवज्जतो' विवरीयता-असुद्धमित्यर्थः। तं असुद्धं गुणकरेति धेप्पत्तं न विरुद्धं भवति । “एमेव इमं पिपासामो"त्ति अववातअनुन्नाए अविधिभिन्ने दोसदसणं जतो भवति, तेन पुणो पडिसेहो कज्जइ - न दोष इत्यर्थः ।। [भा.५२३७] उस्सग्गे गोयरम्मी, निसिजकप्पाऽववायओ तिण्हं ।
मंसंदल मा अहिं. अववाउस्सग्गियं सत्तं ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org