________________
वक्षस्कारः -४
३०१
-
-
-
-
-
पउमवरवेइआए एगेण य वनसंडेणं सव्वओ समंता संपरिखित्ते, रोहिअदीवस्स णं दीवस्स उपिं बहुसमरमणि भूमिभागे पन्नते, तस्सणंबहुसमरमणिजस्स भूमिभागस्स बहुमज्झदेसभाए एत्थ णं महंएगे भवणे पन्नत्ते, कोसं आयामेणं सेसंतं चैव पमाणं च अट्ठो अभाणिअव्यो।
तस्स णं रोहिअप्पवायकुण्डस्स असंपत्ता पुरत्याभिमुही आवत्ता समाणी हेमवयं वासं दुहाविभयमाणी र अट्ठावीसाए सलिलासहस्सेहिं समग्गाअहे जगइंदालइत्तापुरस्थिमेणंलवणसमुई समप्पेइरोहिआणं जहा रोहिअंसा तहा पवाहे अ मुहे अभाणिअव्वा इति जाव संपरिक्खित्ता।
तस्स णं महापउमद्दहस्स उत्तरिल्लेणं तोरणेणं हरिकता महानई पवूढा समाणी सोलस पंचुत्तरे जोअणसए पंच य एगूणवीसइभाए जोअणस्स उत्तरामिमुही पव्वएणं गंता महया घडमुहपवत्तिएणंमुत्तावलिहारसंठिएणं साइरेगदुजोअणसइएणंपवाएणंपवडइ, हरिकतामहानई जओपवडइ एत्थणं महंएगा जिब्मिआपं० दोजोयणाई आयामेणं पणवीसंजोअणाइविक्खंभेणं अद्धं जोअणं बाहल्लेणं मगरमुहविउट्ठसंठाणसंठिआ सव्वरयणामई अच्छा, हरिकंताणं महानई जहिं पवडइएत्थणं महं एगे हरिकंतप्पवायकुंडे नामं कुंडे पणणते दोन्नि अचत्ताले जोअणसए आयामविक्खंभेणं सत्तअउणढे जोयणसए परिक्खेवेणं अच्छे एवं कुण्डवत्तव्वया सव्वा नेयव्वा जाव तोरणा।
तस्सणं हरिकंतप्पवायकुण्डस्स बहुमज्झदेसभाए एत्थणं महंएगे हरिकंतदीवे नामंदीवे पं० बत्तीसंजोअणाई आयामविक्खंभेणंएगत्तरंजोअणसयंपरिक्खेवणंदो कोसेऊसिएजलंताओ सब्बरयणामए अच्छे, सेणंएगाए पउमवरवेइआए एगेण यवनसंडेणंजाव संपरिखित्ते वण्णओ भाणिअव्वोत्ति, पमाणंच सयणिजंच अट्ठो अ भाणिअव्यो।
तस्स णं हरिकंतप्पवायकुण्डस्स उत्तरिलेणं तोरणेणं जाव पवूढा सनाणी हरिवस्सं वासं एजेमाणी २ विअढावई वट्टवेअद्धं जोअणेणं असंपत्ता पच्चत्वाभिमुही आवत्ता समाणी हरिवासं दुहा विभयमाणी२ छप्पन्नाएसलिलासहस्सेहिं समग्गा अहे जगइंदलइत्ता पञ्चत्थिमेणं लवणसमुदं समप्पेइ, हरिकंता णं महानई पवहे पणवीसं जोअणई विक्खम्मेणं अद्धजोअणं उब्बेहेणं।
तयनंतरचणंमायाएर परिवद्धमाणी २ मुहमूले अद्धाइजाइंजोअणसयाइं विक्खम्भेणं पञ्च जोअणाइं उब्वेहेणं, उभओ पासिं दोहिं पउमवरवेइआहिं दोहि अ वनसंडेहिं संपरिखित्ता
वृ. 'महाहि' इत्यादि प्रायः पद्मद्रहसूत्रानुसारेण व्याख्येयं । अथैतद्दक्षिणद्वारनिर्गतां नदी निर्दिशन्नाह- तस्य महापद्मद्रहस्य दाक्षिणात्येन तोरणेन रोहिता महानदी प्रव्यूढा-निर्गता सती षोडशपञ्चोत्तराणि योजनशतानि पञ्च चैकोनविंशतिभागान् योजनस्य दक्षिणाभिमुखी पर्वतेन गत्वामहता घटमुखप्रवृत्तिकेन मुक्तावलिहारसंस्थितेन सातिरेकद्वि-योजनशतिकेन, सातिरेकत्वं च रोहिताप्रपातकुण्डोद्वेधापेक्षया बोध्यं, प्रपातेन प्रपतति, षोडशेत्या- दिसङ्ख्यानयनं तु चतुःसहनद्विशतदशयोजनतदेकोनविंशतिभागत्मक [भागदश] कादिरिव्यासात् सहस्रयोजनात्मके द्रहव्यासेऽपनीते सत्यीकृताद्भवति, अन्यत् सर्वं रोहितांशागमेनवाच्यं, अथ सायतः प्रपतति तदास्पदं दर्शयति- 'रोहिआ णं० प्राग्वत्, अथ यत्र प्रपतति उदाह--'रोहिआ णं० प्राग्व्याख्यातप्राय, नवरं सविंशतिकं योजनशतं गाणातकुण्डतो द्विगुणायामविष्कम्भत्वात्, त्रीणि योजनशतानि अशीत्यधिकानि किञ्चिद्विशेगमेनानि, ऊनत्वं करणेन यो०३७९ क्रोशः १ किय
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org