SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 58
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ पदं-१, उद्देशकः-, द्वारंयोजनं, इदं च वितस्त्यादि उच्छ्रायमुलापेक्षया द्रष्टव्यं, शरीरप्रमाणस्य परिचिन्त्यमानत्वात्, तथा अस्तीतिनिपातोऽत्र बहुत्वाभिधायी प्रतिपदं च संबध्यते, ततोऽयमर्थः-सन्त्येके केचन महोरगा अङ्गुलमपिशरीरावगाहनया भवन्ति, तथा सन्त्येकेकेचन येऽङ्गुलपृथक्त्विकाअपि, अङ्गुलपृथकत्वं विद्यते येषांतेअङ्गुलपृथक्त्विकाः, “अतोऽनेकस्वरात्" इति इकप्रत्ययः, तेऽपिशरीरावगाहनया भवन्ति, अङ्गुलपृथकत्वमानशरीरावगाहनाअपिभवन्तीतिभावः, एवं शेषसूत्राण्यपि भावनीयानि तेणं' इत्यादि, ते अनन्तरोदितस्वरूपा महोरगाः स्थलचरविशेषत्वात् स्थले जायन्ते, स्थले च जाताः सन्तो जलेऽपि स्थल इव चरन्ति स्थलेऽपिचरन्ति, तथाभवस्वाभाव्यात्, यद्येवं ते कस्मादिह न दृश्यन्ते इत्याशङ्कायामाह-'ते नत्थि इहं' इत्यादि, 'ते' यथोक्तस्वरूपा महोरगा 'इह' मानुषे क्षेत्रे 'नस्थित्ति' न सन्ति, किन्तुबाह्येष। द्वीपसमुद्रेषु भवन्ति, समुद्रेष्वपिचपर्वतदेवनगर्यादिषु स्थलेषत्पद्यन्ते न जलेषु, स्थूलतरत्वात्, तत इहनश्यन्ते। जेयावने तहप्पगारा' इति, येऽपि चान्ये अङ्गुलदशकादिशरीरावगाहनमानास्तथाप्रकाराः सन्ति तेऽपि महोरगा ज्ञातव्याः उपसंहारमाह- सेतं' इत्यादि, 'ते समासओ' इत्यादि प्राग्वद्भावनीयम् । एतेषामपि दशजातिकुलकोटीनां योनिप्रमुखाणि शतसहस्राणि । एतेषामपि च यत्शरीरादिषुद्वारेषु चिन्तनं यच स्त्री(नपुंसकानामल्पबहुत्वं तज्जीवाभिगमटीकातो भावनीयम् । उरःपरिसर्पवक्तव्यतोपसंहारमाह- सेत्तं उरपरिसप्पा'। अधुना भुजपरिसनिभिधित्सुराह-सुगमं, नवरं ये भुजपरिसर्पविशेषा अप्रतीतास्ते लोकतोऽवसेयाः । अमीषांचनव जातिकुलकोटीनांयोनिप्रमुखानिशतसहस्राणि भवन्ति, यत्पुनः शरीरादिषुद्वारेषु चिन्तनं यच्च स्त्रीपुंनपुंसकानामल्पबहुत्वं तज्जीवाभिगमटीकातो वेदितव्यं 'सेत्तं' इत्यादि । सम्प्रति खचरपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकानभिधिसुराह मू. (१६३) से किं तं खहयरपंचिंदियतिरिक्खजोणिया?, खहयरपंचिंदियतिरक्खजोणिया चउव्विहा पं०, तं०-चम्मपक्खी लोमपक्खी समुग्गपक्खी विययपक्खी, से किं तं चम्मपक्खी?, चम्सपक्खी अनेगविहापं०, तं०-वग्गुली जलोया अडिल्ला भारंडपक्खी जीवंजीवा समुद्दवायसा कण्णत्तिया पक्खिविरालिया, जे यावन्ने तहप्पगारा, सेतंचम्मपक्खी। से किं तं लोमपक्खी ?, लोमपक्खी अनेगविहा पं०, तं-ढंका कंका कुरला वायसा चक्कागा हंसा कलहंसा रायहंसा पायहंसा आडा सेडी बगा बलागा पारिप्पवा कोंचा सारसामेसरा मसूरा मयूरा सत्तहत्था गहरा पोंडरिया कागा कार्मिजुया वंजुलगा तित्तिरा वट्टगा लावगा कवोया कविंजला पारेवया चिडगाचासा कुक्कुडा सुगा बरहिणा मयणसलागा कोइला सेहा वरिल्लगमाइ, सेत्तं लोमपरखी। से किं तं समुग्गपक्खी?, समुग्गपरखी एगागारा पन्नत्ता, ते णं नत्थी इहं, बाहिरएसु दीवसमुद्देसु भवंति, सेत्तं समुग्गपरखी। से किं तं विययपक्खी?, विययपक्खी एगागारा पत्रत्ता, ते णं नस्थि इहं, बाहिरएसु दीवसमुद्देसु भवन्ति, सेत्तं विययपक्खी। ते समासओ दुविहा पं०, तं०--संमुच्छिमा य गब्भवतिया य, तत्थ गंजे ते संमुच्छिमा ते सव्वे नपुंसगा, तत्य णं जे ते गब्भवक्कंतिया ते णं तिविहा पं०, तं०-इत्थी पुरिसा नपुंसगा। एएसिणं एवमाइयाणंखहयरपंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं पजतापजत्ताणंबारस जाइकुलकोडि Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.003349
Book TitleAgam Sutra Satik 15 Pragnapana UpangSutra 04
Original Sutra AuthorN/A
AuthorDipratnasagar, Deepratnasagar
PublisherAgam Shrut Prakashan
Publication Year2000
Total Pages664
LanguagePrakrit, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, Agam 15, & agam_pragyapana
File Size14 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy