________________
२१६
प्रज्ञापनाउपासूत्रम्-२-२८/9/-/५५३
तत्य णं जे से आभोगनिव्वत्तिते से णं जहन्नेणं चउत्थभत्तस्स उक्कोसेणं सातिरेगवाससहस्सस्स आहारट्टे समुष्पजइ, ओसण्णं करणं पडुछ वण्णतो हालिहसुक्किालाति गंधतो सुब्मिगंधातिरसतो अंबिलमहुराति फासओ मउयलहुयनिझुण्हाति,
तेसिं पोराणे वण्णगुणे जाव फासिंदियत्तातेजाव मणामत्ताते इच्छियत्ताते मिज्झियत्ताते उद्धत्ताते नो अहत्ताए सुहत्ताए नो दुहत्ताए एतेसिं भुजो २ परिणमंति, सेसंजहा नेरइयाणं, एवं जाव धणियकुमाराणं, नवरं आभोगनिव्वत्तिते उकोसेणं दिवसपुत्तस्स आहारट्ठे समुप्पजति
वृ.असुरकुमाराणमंते! आहारट्टी?,हंताआहारट्टी, असुरकुमाराणंभंत! केवइकालस्स आहारट्ठे समुष्पजइ',अत्रसप्तम्यर्थेषष्ठी, कियतिकाले अतिक्रान्तेसतिभूयआहारार्थः समुत्पद्यते इत्यर्थः, ? 'असुरकुमाराणं दुविहे आहारे पं० तंजहा-आभोगनिव्वत्तिए अनामोगनिव्वत्तिए य, तत्थणंजे से अनाभोगनिव्वत्तिए सेणं अनुसमयमविरहिए आहारट्टे समुप्पज्जइ, तत्थणंजे से आमोगनिव्वत्तिए से णं जहन्नेणं चउत्थभत्तस्स उक्कोसेणं साइरेगस्स वाससहस्सस्स आहारट्टे समुपजई तत्र'चउत्थभत्तस्सेति सप्तम्यर्थेषष्ठी, चतुर्थभक्तेआगमिकीयंसंज्ञा, एकस्मिन् दिवसेडतिक्रान्तेइत्यर्थः, भूयोजघन्येनाहारार्थः समुत्पद्यते, एतच दशवर्षसहस्रायुषांप्रतिपततव्यमुत्कर्षतः सातिरेके अभ्यधिके वर्षसहस्रेऽतिक्रान्ते, एतच्च सागरोपमायुषामवसेयं,
'असुरकुमाराणं भंते! किमाहारमाहारयन्ति?, गो०! दव्वतोऽनंतप्पएसियाई खेत्तओ असंखेजपएसोगाढाइंकालओअन्नयरहिइयाईभावओवण्णमंताइंगंधमंताईरसमंताईफासमंताई जावनियमाछद्दिसिंआहारेति, ओसनं कारणंपडुच्च वण्णओहालिद्दसुक्किरलाई, गंधओसुरभिगंधाई, रसओअंबिलमहुराईफासओमउयलहुनिझुण्हाई, तेसिपोराणे दण्णगुणे गंधगुणेरसगुणेफासगुणे जाव इच्छियत्ताए अभिज्झियत्ताए उद्धत्ताए नो अहत्ताए सुखत्ताए नो दुहत्ताए यतेसिं भुजो २ परिणमंति', यथाचासुरकुमाराणां सूत्रमुक्तंतथानागकुमारादीनामपिस्तनितकुमारपर्यवसानानां वक्तव्यं, नवरमाभोगनिवर्त्तिताहारार्थचिन्तायामुत्कर्षाभिधानावसरे 'उकोसेणं दिवसपुहुत्तस्स आहारटे समुपज्जइ' इति वक्तव्यं, एतच्च पल्योपमासङ्ख्येयभागायुषां तजधिकायुषां चावसेयं, शेषं तथैव, तथा चाह०,-'एवंजाव थणियकुमाराण' मित्यादि।
सम्प्रति पृथिवीकायिकानामेतान् सप्ताधिकारान् चिन्तयितुकाम आह
मू. (५५४) पुढविकाइया णं भंते! आहारट्ठी?,हता! आहारट्ठी, पुढविकाइयाणं भंते केवतिकालस्स आहारट्टे समुपज्जति?, गो०! अनुसमयमविरहिते आहारढे समुष्पजइ,
पुढविकाइया णं भंते ! किमाहारमाहारेति, एवं जहा नेरइयाणं जाव ताई कतिदिसि आहारैति?, गो०! निव्वाघातेणंछदिसिंवाघायंपडुन सियतिदिसिंसिय चउदिसिसियपंचदिसिं, नवरं ओसत्रकारणं न भण्णति, वण्णओ कालनीललोहितहालिहसुकिल्लातिं गंधतो सुब्भिगंधदुब्मिगंधातिरसतो तितरसकडुयरसकसायरसअबिलमहुराइंफासतो कक्खडफासमउयगुरुयलहुयसीतउण्हनिद्धलुक्खातिं तेसिपोराणेवण्णगुणे सेसंजहा नेरइयाणंजाव आहच्च नीससंति,
पुढविकाइया णं भंते! जे पोग्गले आहारत्ताते गिण्हति तेसिंभंते! पोग्गलाणं सेयालंसि कतिभागंआहारेति कतिभागंआसाएंति?, गो०! असंखेजतिभागंआहातिअनंतभागंआसाएंति, पुढविकाइया गंभंते ! जे पोग्गले आहारत्ताते गिण्हंति ते किं सब्बे आहारेति नोसब्बे आहारेति जहेव नेरइया तहेव,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org