________________
पदं-१५, उद्देशकः-, द्वार
नमो नमो निम्मल सणस्स पत्रम गणधर श्री सुधर्मास्वामिने नमः
१५ प्रज्ञापनाउपाङ्गसूत्रम्-२
(सटीक)
चतुर्थम् उपाङ्गम्-२ (श्यामाचार्य संकलितं मूलसूत्रम् + मलयगिरिआचार्य विरचिता वृत्तिः)
पदं-१५ - "इन्द्रियं" वृतदेवं व्याख्यातं चतुर्दशं, सम्प्रतिपञ्चदशमारभ्यते-इहानन्तरपदेप्रधानबन्धहेतुत्वात् विशेषतः कषायपरिणाम उक्तः, तदनन्तरमिन्द्रियवतामेवलेश्यादिसद्भावइति विशेषत इन्द्रियपरिणामनिरूपणार्थमिदमारभ्यते, अत्र च द्वावुद्देशकौ, तत्र च प्रथमोद्देशके येऽधिकारास्तसंग्राहकमिदं गाथाद्वयंमू. (१९) संठाण बाहल्लं पोहत्तं कतिपदेस ओगाढे।
अप्पाबहु पुट्ट पविट्ट विसय अनगार आहारे ।। पृ. 'संठाणं बाहल्लं' इत्यादि, प्रथममिन्द्रियाणां संस्थानं, संस्थानं नाम आकारविशेषः, ततो बाहल्यं वक्तव्यं, बाहल्यं नाम बहलता पिण्डत्वमिति भावः, तदनन्तरं पृथुत्वं वक्तव्यं, पृथुत्व-विस्तारः, तदनन्तरं 'कतिपदेस'त्ति कतिप्रदेशमिन्द्रियमिति वक्तव्यं, तत ओगाढमितिकतिप्रदेशावगाढमिन्द्रियमिति वाच्यं, तदनन्तरमवगाहनाविषयंकर्कशादिगुणविषयंचाल्पबहुत्वं, ततः पुढात्तिस्पृष्टग्रहणमुपलक्षणंतेनस्पृष्टास्पृष्टविषयं सूत्रं वक्तव्यं तदनन्तरं पविट्ठ'त्ति प्रविष्टाप्रविष्टविषयचिन्ताविषयं ततो विषयपरिमाणंततोऽनगाराविषयं सूत्रंतदनन्तरमाहारविषयूंततो लोकविषयूं। मू.(०२०) अदाय असी यमणी दुद्ध पाणे तेल्ल फाणिय वसाय।
__कंबल थूणा थिग्गल दीवोदहि लोगऽलोगे य ।। वृ.तत अद्दाय'त्ति आदर्शविषयंतदनन्तरमसिविषयंततोमणिविषयंततो दुग्धोपलक्षितं ततः पानकविषयं ततस्तैलविषयं ततः फाणितविषयं तदनन्तरं वसाविषयं ततः कम्बलविषयं ततःस्थूणाविषयंतदनन्तरं 'थिग्गल त्तिआकाशथिग्गलविषयंततो द्वीपोदधिविषयंततोलोकविषयं तदनननतरमलोकविषयं इति। तत्र संस्थानादिकमिन्द्रियाणां वक्तव्यमिति प्रथमत इन्द्रियविषयसूत्रमाह
-पदं-१५-उद्देशकः-१:मू. (४२१) कति णं भंते ! इंदिया पं०?, गो० ! पंच इंदिया पं०, तं०-सोतिंदिए
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
