________________
२५५
पदं-१०, उद्देशकः-, द्वारगो० ! चरमावि अचरमावि, एवं निरंतरं जाव वेमाणिया।
नेरइए णं भंते ! भासाचरमेणं किं चरमे अचरमे?, गो० सिय चरमे सिय अचरमे, एवं निरंतरं जाव वेमाणिए, नेरइया णं भंते ! भासाचरमेणं किं चरमा अचरमा ?, गो० ! चरमावि अचरमावि, एवंजाव एगिदियवञ्जा, निरंतरंजाव वेमाणिया। नेरइएणं भंते ! आणापाणुचरमेणं किं चरमे अचरमे ?, गो० ! सिय चरमे सिय अचरभे, एवं निरंतरंजाव वेमाणिए, नेरइयाणंभंते आणापाणुचरमेणं किं चरमा अचरमा?, गो०! चरमावि अचरमावि, एवं निरंतरंजाव वेमाणिया
नेरइएणंभंते! आहारचरमेणं किंचरमे अचरमे?, गो० ! सिय चरमे सिय अचरमे, एवं निरंतरंजाव वेमाणिए, नेरइया णं भंते ! आहारचरमेणं किं चरमा अचरमा?, गो०! चरमावि
अचरमावि, एवं निरंतरंजाव वेमाणिया। नेरइएणं भंते ! भावचरमेणं किंचरमे अचरमे? गो० सिय चरमे सिय अचरमे, एवं निरंतरं जाव वेमाणिए, नेरइया णं भंते ! भावचरमेणं किं चरमा अचरमा?, गो० ! चरमावि अचरमावि, एवं निरंतरंजाव वेमाणिया।
नेरइए णं भंते ! वण्णचरमेणं किं चरमे अचरमे!, गो० ! सिय चरमे सिय अचरमे, एवं निरंतरं जाव वेमाणिए, नेरइया णं भंते ! वण्णवरमेणं किं चरमा अचरमा?, गो० ! चरिमावि अचरिमावि, एवं निरंतरं जाव वेमाणिया। नेरइएणंभंते ! गंधचरमेणं किं चरमे अचरमे?, गो० सिय चरमे सिय अचरमे, एवं निरंतरं जाव वेमाणिए, नेरइया णं भंते! गंधचरमेणं किं चरमा अचरमा?, गो० वरमावि अचरमावि, एवं निरंतरं जाव वेमाणिया।
नेरइएणं भंते ! रसचरमेणं किं घरमे अचरमे?, गो० ! सिय चरमे सिय अचरमे, एवं निरंतरं जाव वेमाणिए, नेरइया णं भंते ! रसचरमेणं किं चरमा अचरमा ?, गो० !चरमावि अचरमावि, एवं निरंतरं जाव वेमाणिया । नेरइए णं भंते ! फासचरमेणं किं चरमे अचरमे?, गो०! सिय चरमे सिय अचरमे, एवं निरंतरं जाव वेमाणिए, नेरइया णं भंते! फासचरमेणं किं चरमा अचरमा?, गो० ! घरमावि अचरमावि एवं जाव वेमाणिया । संगहणिगाहा मू. (३७४) "गतिठिइभवे य भासा आणापाणुचरमे य बोद्धव्या।
आहारभावचरमे वण्णरसे गंधफासे य॥" वृ. 'जीवेणं भंते ! गइचरमेणं किं चरमे?' इत्यादि, गतिपर्यायरूपं चरमंगतिचरमं तेन जीवो भदन्त चिन्त्यमानः किंचरमः अचरमः?, भगवानाह-हेगौतम! स्यात् चरमः स्यादचरमः, कश्चिञ्चरमः कश्चिदचरम इत्यर्थः, तत्र यः पृच्छासमये सामर्थ्यान्मनुष्यगतिरूपे पर्याये वर्तमानोऽनन्तरं नकिमपि गतिपर्यायमवाप्स्यति, किन्तुमुक्तएव भविता सगतिचरमः, शेषस्त्वगतिचरम इति, ‘नेरइए णं भंते ! गइचरमे' इत्यादि, नैरयिको भदन्त ! गतिचरमेण सामर्थ्यान्नरकगतिप
यरूपेणंचरमेण चिन्त्यमानः किंचरमःअचरमोवा?, भगवानाह-गौतम! स्याच्चरमः स्यादचरमो, नरकगतिपर्यायादुद्ध तो न भूयोऽपि नरकगतिपर्यायमनुभविष्यति सल चरमः शेषस्त्वचरमः,
एवं चतुर्विंशतिदण्डकक्रमेणं निरन्तरं तावद् वक्तव्यं यावद् वैमानिकावैमानिकसूत्रं, बहुवचनदण्डकसूत्रे निर्वचनं 'चरमावि अचरमावि' इति, पृच्छासमये ये केचन नैरयिकास्तेषां मध्येऽवश्यं केचन नैरयिकगतिपर्यायेण चरमा इतरे त्वचरमास्तत एकमेवेदमत्रनिर्वचनं चरमा अपि अचरम अपि. एवं सर्वस्थानेष्वपि तां तां गतिमधिकृत्य भावनीयं । 'लेरइए एवं भंते !
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org