________________
१९६
प्रज्ञापनाउपासूत्रं-१-५/-1-1३१३
स्थितिः, पल्योपमं चासङ्ख्येयवर्षसहस्रप्रमाणतोऽसद्धयेयगुणवृद्धिहान्योरपि संभवादुपपद्यते चतुःस्थापतितत्वं,
म. (३१४) वाणमंतरा ओगाहणट्टयाए ठिईए चउट्ठाणवडिया वण्णाईहिं छट्ठाणवडिया जोइसिया वेमाणियावि एवं चेव नवरं ठिईएतिहाणवडिया।
वृ.एवं व्यन्तराणामपि, तेषां जघन्यतोदशवर्षसहनस्थितिकत्वदुत्कर्षतः पल्योपमस्थितिः (तेः), ज्योतिष्कवैमानिकानां पुन स्थित्या त्रिस्थानपतित्वं, यतो ज्योतिष्काणां जघन्यमायुःपल्योपमाष्टभागः उत्कृष्टं वर्षलक्षाधिकं पल्योपमं, वैमानिकानां जघन्यं पल्योपमं उत्कृष्टं त्रयस्त्रिंशत्सागरोपमाणिस, दशकोटीकोटीसङ्खयेयपल्योपमप्रमाणंचसागरोपममतस्तेषामपायसङ्ख्येयगुणवृद्धिहान्यसंभवात् स्थितिस्त्रिस्थानपतिता, शेषसूत्रभावना तु सुगमत्वात् स्वयं भावनीया॥
तदेवं सामान्यतो नैरयिकादीनां प्रत्येक पर्यायाननत्यं प्रतिपादितं, इदानीं जघन्याद्यवगाहनाद्यधिकृत्य तेषामेव प्रत्येकं पर्यायाग्रं प्रतिपिदायिषुराह
मू. (३१५) जहन्नोगाहगाणं भंते! नेरइयाणं केवइया पजवा पन्नत्ता?, गोयमा! अनंता पजवा पन्नता, से केण्डेणं भंते ! एवं बुचइ? गोयमा! जहन्नोगाहणए नेरइए जहन्नीगाहणस्स नेरइयस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले पएसट्टयाए तुल्ले गाहणट्टयाए तुल्ले ठिईए चउठाणवडिए वनगंधरसफासपजदेहिं तिहिं नाणेहिं तिहिं अनाणेहिं तिहिं दंसणेहिं छट्ठाणवडिए,।
उक्कोसोगाहणगाणं भंते ! नेरइयाणं केवइया पञ्जवा पन्नत्ता?, गोयमा ! अनंता पजवा पत्रत्ता, से केणट्टेणं भंते ! एवं बुच्चइ उक्कोसोगाहणयाणं नेरइयाणं अनंता पजवा पन्नत्ता ?, गोयमा उक्कोसोगाहणए नेरइए उक्कोसोगाहणस्स नेरइयस्स दवट्ठयाए तुल्ले पएसट्टयाए तुल्ले ओगाहणट्टयाए तुले, ठिईए सिय हीणे सिय तुल्ले सिय अब्भहिए, जइ होणे असंखिजभागहीणे वा संखिजभागहीणे वा अह अब्अहिए असंखिजभागअब्महिए वा संखिजभागअब्भहिए वा, वनगंधरसफासपजवेहिं तिहिं नाणेहिं तिहिं अन्नाणेहिं तिहिं दंसणेहिं छट्ठाणवडिए,
अजहन्नमणुक्कोसोगाहणाणं नेरइयाणं केवइया पजवा पन्नत्ता?, गोयमा! अनंता पजवा पन्नत्ता, सेकेणडेणंभंते! एवं वुच्चइ अजहन्नमणुकोसोगाहणाणं अनंता पजवा पन्नत्ता?, गोयमा अजहन्नमणुकोसागहणए नेरइए अजहन्नमणुक्कोसोगाहणस्स नेरइयस्स दवट्टयाए तुले पएसट्टयाए तुल्ले ओगाहणट्टयाएसिय हीणेसियतुल्लेसिय अब्महिएजइहीणे असंखिजभागहीणेवा संखिजभागहीणे वा संखिजगुणहीणे वा असंखिजगुणहीणे वा अह अमहिए असंखिजभागअब्भहिए वा संखिजभागअभहिए वा संखिजगुणअमहिए वा असंखिजगुणअब्भहिए वा, ठिईएसिय हीणे सियतुले सिय अब्अहिए। जइहीणे असंखिजभागहीणे वा संखिजभागहीणे वा संखिजगुणहीणे वा असंखिजगुणहीणे वा अह अब्महिए असंखिजभागअब्भहिए वा संखिनभागअभिहिए वा संखिजगुणअन्भहिए वा असंखिजगुणअन्महिएवा, वन्नगंधरसफासपजवेहिं तिहिं नाणेहिं तिहिं अनाणेहिं तिहिं दंसणेहिं छहाणवडिए, से एएणड्डेणं गोयमा ! वुच्चइ अजहन्नमणुकोसोगाहणाणं नेरइयाणं अनंता पजवा पन्नता।
जहन्नठिइयाणंभंते ! नेरइयाणं केवइयापजवा पन्नता?, गोयमा! अनंतापजवा पन्नता, से केगडेणंभंते! एवं बुराइजहन्नठिइयाणं नेरइयाणं अनंतापजवा पचत्ता?, गोयमा! जहन्नठिइए
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org