Agam Sutra Satik 15 Pragnapana UpangSutra 04

SR No.: 003349
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 664
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 15, & agam_pragyapana
File Size: 14 MB

Page 198

१९५
पदं-५, उद्देशकः-, द्वारभागअअहिए वा संखिजइभागअअअहिए वा संखिजगुणमब्भहए वा असंखिजइगुणम्डमहिए वा, ठिईए तिहाणवडिए, वन्नगंधरसफासआभिणिबोहियनाणसुयनाणमइअन्नाणसुयअन्नाणअचम्खुदंसणपनवेहि य छट्ठाणवडिए
एवं तेइंदियावि, एवं चउरिदियावि नवरं दो दंसणा चक्खुदंसणं अचक्खुदंसणं ।
वृ. तत्र यत्पृथिवीकायिकादीनामवगाहनाया अङ्गुलासङ्घयेयभागप्रमाणाया अपि चतुःस्थापनपतितत्वं तदङ्गुलासङ्घयेयभागप्रमाणस्यासङ्ख्येयभेदभिन्नत्वादवसेयं, स्थित्या हीनत्वमभ्यधिकत्वं च त्रिस्थानपतितं न चतुःस्थानपतितं, असङ्खयेयगुणवृद्धिरहान्योरसंभवात्, कथं तयोरसंभव इति चेत्, उच्यते, इह पृथिव्यादीनां सर्वजघन्यमायुः क्षुल्लकभवग्रहणं, क्षुल्लकभवग्रहणस्यचपरिमाणमावलिकानांद्वेशतेषट्पञ्चाशदधिके, मुहूर्तेचद्विघटिकाप्रमाणेसर्वसद्ध्याय क्षुल्लकभवग्रहणानां पञ्चषष्टिः सहस्रणि पञ्चशतानि षट्त्रिशधिकानि उक्तंच॥१॥ "दोनि सयाई नियमा छप्पन्नाइं पमाणओ हुँति ।
आवलियपमाणेण खुड्डगभवग्गहणमेयं ।। ॥२॥ पन्नहिसहस्साई पंचेव सयाई तह यछत्तीसा ।
खुड्डागभवग्गहणं भवंति एते मुहुत्तेणं ॥" पृथिव्यादीनां च स्थितिरुत्कर्षतोऽपि सङ्ख्येयवर्षप्रमाणा ततो नासङ्ग्येयगुणवृद्धिहान्योःसंभवः शेषवृद्धिहानित्रिकभावनात्वे-एकस्य किल पृथिवीकायस्य स्थितिः परिपूर्णानि द्वाविंशतिवर्षसहस्राणि अपरस्य तान्येव समयन्यूनानि ततः समयन्यूनद्वाविंशतिवर्षखसहस्रस्थितिकः परिपूर्णद्वाविंशतिवर्षसहस्रस्थितिकापेक्षयाऽसङ्ख्येयभागहीनः तदपेक्षया त्वितरोऽसङ्घयेयभागाधिकः, तथैकस्य परिपूर्णानि द्वाविंशतिवर्षसहस्राणि स्थितिरपरस्य तान्येवान्तर्मुहूतादिनोनानि, अन्तर्मुहूर्तादिकं(च)द्वाविंशतिवर्षसहस्राणां सङ्घयेयतमो भागः,
ततोऽन्तर्मुहूतादिन्यनद्वाविंशतिवर्षसहस्रस्थितिकः परिपूर्णद्वाविंशतिवर्षसहस्रस्थितिकापेक्षया सद्ध्येयभागहीनः तदपेक्षया परिपूर्णद्वाविंशतिवर्षसहस्रस्थितिकः सङ्ख्येयमाभ्यधिकः, तथैकस्य द्वाविंशतिवर्षसहस्राणि स्थितिरपरस्यान्तमुहूर्त मासो वर्ष वर्षसहस्रं वा, अन्तर्मुहूर्तादिकं(च)नियतपरिमाणया सङ्ख्यागुणितं द्वाविशंतिवर्षसहस्रप्रमाणं भवति तेनान्तर्मुहूर्तादिप्रमाणस्थितिकःपरिपूर्णद्वाविंशतिवर्षसहस्रस्थितिकापेक्षयासङ्खयेयगुणहीनः तदपेक्षया तुपरिपूर्णद्वाविंशतिवर्षसहनस्थितिकः सङ्ख्येयगुणाभ्यधिकः, एवमप्कायिकादीनामपिचतुरिन्द्रियपर्याप्तानां स्वस्वोत्कृष्टस्थित्यनुसारेण स्थित्या त्रिस्थानपतितत्वं भावनीयं ।
मू. (३१२) पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं पञ्जवा जहा नेरइयाणं तहा भाणियव्वा।
मू. (३१३) मणुस्साणंभंतो! केवइया पजवा पन्नत्ता?, गोयमा अनंतापजवा पनत्ता, से केणटेणं मंते ! एवं वुच्चइ-मणुस्साणं अनंता पञ्जवा पन्नत्ता?, गोयमा ! मणूसे मणूसस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले पएसट्टयाए तुल्ले ओगाहणट्टयाए चउट्ठणवडिए ठिईए चउट्ठाणवडिए वनगंधरसफासआभिनिवोहियनाणसुयनाणओहिनाणमनपजवनाणकेवलनाणपनवेहिं तुल्ले तिहिं दसणेहिं छट्ठाणवडिए केवलदसणपज्जवेहिं तुल्ले ।
वृ.तिर्यक्पञ्चेन्द्रियाणांमनुष्याणां च चतुःस्थानपतितत्वं, तेषांद्युत्कर्षस्त्रीणिपल्योपमानि