Page Text
________________
४२२
जीवाजीवाभिगमउपाङ्गसूत्रम् ३/जो०/३२१ अग्गमहिसीओ प०
सूरप्पभा आयावाभा अचिमाली पभंकरा, एवं अवसेसंजह चंदस्स णवरिं सूरवडिंसए विमामे सूरंसि विमाणे सूरंसि सीहासर्णसि, तहेव सव्वेसिपि गहाईणंचतारिअव्वगमहिसीओ० तंजहा
विजया वेजयंती जयंती अपराजिया, तेसिपि तहेव।।
दृ. 'सूरस्स णं भंते !' इत्यादि, सूरस्य भदन्त ! ज्योतिषेन्द्रस्य ज्योतिषराजस्य कति अग्रमहिष्यःप्रज्ञप्ताः?, भगवानाह-गौतम!चतम्रऽग्रमहिष्यः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-सूर्यप्रभाआतपाभा अर्चिाली प्रभङ्करा । 'तत्य णं एगमेगाए देवीए' इत्यादि चन्द्रदत्तावद्वक्तव् यावत् ‘नो चेव णं मेहुणवत्तियं नवरं सूर्यावतंसके विमाने सूर्ये सिंहासने इति वक्तव्यं, शेषं तथैव ॥
मू. (३२२) चंदविमाणे णं भंते ! देवाणं केवतियं कालं ठिती पन्नता ?, एवं जहा ठितीपए तहा भणियव्वा जाव ताराणं ॥
वृ. 'चंदविमाणे णं भंते !' इत्यादि, चन्द्रविमाने भदन्त! देवानां कियन्तं कालं स्थिति?, भगवानाह-गौतम ! जघन्येन चतुर्भागपल्योपमं-चतुर्भागः पल्योपमस्य चतुर्भागपल्योपममपिप्पलीवत्, अत्रापिचिरन्तनव्याकरणेऽयं समासः, यदिवाचतुर्भागमानंपल्योपमं चतुर्भागपल्योपममिति विशेषणसमासः पल्योपमस्य चतुर्भाग इत्यर्थ, उत्कर्षतः पल्योपमं वर्षशतसहमाभ्यधिकं, चन्द्रविमाने हि चन्द्रदेव उत्पद्यतेअन्ये च तत्सामानिकात्मरक्षादयः, तत्रात्मरक्षादीनां यथोक्ता जघन्या स्थिति उत्कृष्टा चन्द्रमसां तत्सामानिकानांवा।
'चंदविमाणे णं भंते !' इत्यादि, चन्द्रविमाने भदन्त ! देवीनां कियन्तं कालं स्थिति प्रज्ञप्ता ?, भगवानाह-गो० जघन्येन चतुर्भागपल्योपममुत्कर्षतः पल्योपमार्द्ध पञ्चाशता वर्षसहस्रैरभ्यधिकं
एवं सूर्यादिविमानविषयाण्यपि स्थितिसूत्राणि वाच्यानि, नवरं सूर्यविमाने देवानां जघन्यतश्चतुर्भागपल्योपममुत्कर्षतः पल्योपमं वर्षसहस्राभ्यधिकं, देवीनांजघन्यतश्चतुर्भागपल्योपममुत्कर्षतोऽर्द्धपल्योपमं पञ्चभिर्वर्षशतैरभ्यधिकं, ग्रहविमानदेवानां जघन्यतश्चतुर्भागपल्योपममुत्कर्षतः परिपूर्ण पल्योपमं, देवीनां उत्कृष्टमर्धपल्योपमं जघन्येन चतुर्भागपल्योपमं, नक्षत्रविमाने देवानांजघन्यतश्चतुर्भागपल्योपममुत्कर्षतोऽर्द्धपल्योपमं, देवीनां उत्कृष्टतोऽधिकचतुर्भागपल्योपमं जघन्येन चतुर्भागपल्योपमं, ताराविमाने जघन्येनाष्टभागपल्योपममुत्कर्षतश्चतुर्भागपल्योपमं, देवीनां जघन्यतोऽष्टभागपल्योपममुत्कर्षतः सातिरेकमष्टभागपल्योपममिति॥
मू. (३२३) एतेसिणं भंते ! चंदिमसूरियगहनक्खत्ततारावाणं कयरेशहितो अप्पा वा बहुया वा तुला वा विसेसाहिया वा?, गोयमा! चंदिमसूरिया एते णं दोण्णिवितुल्ला सव्वत्थोवा संखेजगुणा नक्खत्ता संखेजगुणा गहा संखेज्जगुणाओ तारगाओ।
वृ. एतेसिणंभंते!' इत्यादि, एतेषांभदन्त!चन्द्रसूर्यग्रहनक्षत्रतारारूपाणांकतरेकतरेभ्योऽल्पाः कतरे कतरेभ्यो बहुका वा ? कतरे कतरैस्तुल्याः ?, अत्र विभक्तिपरिणामेन तृतीया व्याख्येया, कतरे कतरेभ्यो विशेषाधिकाः?, भगवानाह
गौतम!चन्द्रसूर्याएते द्वयेऽपिपरस्परंतुल्याः, प्रतिद्वीपंप्रतिसमुद्रं चन्द्रसूर्याणां समसङ्ख्याकत्वात्, शेषेभ्यो ग्रहादिभ्यः सर्वेऽपि ताराः सद्ध्येयगुणाः प्रभूतकोटीकोटीगुणत्वात् ।।
तृतीयप्रतिपतौ-देवाधिकारे ज्योतिष्क उद्देशकः समाप्तः
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003348 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 14 Jivajivabhigam UpangSutra 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 14, & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 12 MB |