________________
प्रतिपत्तिः - ३, दीव०
२८३ पिनद्धवरग्रैवेयविमलवरचिह्नपट्टाः ‘गहियाउहपहरणा' इतिआयुध्यतेऽनेनेत्यायुध-खेटकादि प्रहरणं-असिकुन्तादि, गृहीतानि आयुधानि प्रहरणानिच यैस्ते गृहीतायुधप्रहरमाः 'त्रिनतानि' आदिमध्यावसानेषु नमनभावात् 'त्रिसन्धीनि' आदिमध्यावसानेषु सन्धिभावात्।
वज्रमयकोटीनि धनूंषि अभिगृह्य ‘परियाइयकंडकलावा' इति पर्यात्तकाण्डकलापा विचित्रकाण्डकलापयोगात्, केचित् 'नीलपाणय' इति नीलः काण्डकलाप इति गम्यते पाणी येषांतेनीलपाणयः, एवं पीतपाणयः रक्तपाणयः, चापंपाणी येषांतेचापपाणयः, चारु-प्रहरणविशेषः पाणी येषां ते चारुपाणयः, चर्म-अङ्गुष्ठामुल्योराच्छादनरूपं पाणी येषां ते चर्मपाणयः, एवं दण्डपाणयः खड्गपाणयः पाशपाणयः, एतदेव व्याचष्टे-यथायोगं नीलपीतरक्तचापतारुचर्मदण्डपाशधरा आत्मरक्षाः, रक्षामुपगच्छन्ति तदेकचित्ततया तत्परायणावर्त्तन्तइतिरक्षोप्रगाः ‘गुप्ताः' न स्वामिभेदकारिणः तथा गुप्ता-पराप्रवेश्या पालि-सेतुर्येषां ते गुप्तपालिकाः, तथा 'युक्ताः' सेवकगुणोपेततयोचिताः । तथा युक्ता परस्परं बद्धा न तु बृहदन्तराला पालिर्येषां ते युक्तपालिकाः,प्रत्येकं २ समयतःआचारत आचारेणेत्यर्थः विनयतश्चकिङ्करभूताइत तिष्ठन्ति, न खलु ते किङ्कराः, किन्तु तेऽपि मान्याः, तेषामपि पृथगासननिपातनात्, केवलं ते तदानीं, निजाचारपरिपालनतो विनीतत्वेन च तथाभूता इव तिष्ठन्ति तदुक्तं किङ्करभूता इवेति ।
'तए णं से विजए' इत्यादि सुप्रतीतं यावद्विजयदेववक्तव्यतापरिसमाप्ति ॥तदेवमुक्ता विजयद्वारवक्तव्यता, सम्प्रति वैजयन्तद्वारवक्तव्यतामभिधित्सुराह
मू. (१८२) कहिणं भंते ! जंबुद्दीवस्स वेजयंते नामंदारे प० गो०! जंबुद्दीवे २ मंदरस्स पव्वयस्स दक्खिणेणं पणयालीसं जोयणसहस्साइं अबाधाए जंबुद्दीवदीवदाहिणपेरते लवणसमुद्ददाहिणद्धस्स उत्तरेणं एत्थ णं जंबुद्दी०२ वेजयंते नामंदारे प० अट्ट जोयणाई उद्धं उच्चत्तेणं सचेव सव्वा वत्तव्वता जाव निचे । कहि णं भंते!० रायहाणी? दाहिणे णं जाव वेजयंते देवे २
कहि णं भंते ! जंबुद्दीवस्स २ जयंते नाम दारे पन्नत्ते?, गोयमा ! जंबुद्दीवे २ मंदरस्स पव्ययस्स पञ्चस्थिमेणं पणयालीसंजोयणसहस्साइंजंबुद्दीवपञ्चस्थिमपेरंतेजलणसमुद्दपञ्चस्थिमद्धस्स पुरच्छिमेणं सीओदाए महानदीए उपिं एस्थ मंजंबुद्दी० जयंते नामदारे पन्नते तं चेव से पमाणं जयंते देवे पञ्चत्थिमेणं से रायहाणी जाव महिड्डीए।
कहि णं भंते ! जंबुद्दीवस्स अपराइए नामं दारे पन्नते?, गोयमा ! मंदरस्स उत्तरेणं पणयालीसंजोयणसहस्साई अबाहाएजंबुद्दीवे २ उत्तरपेरंतेलवमसमुदस्स उत्तरद्धस्स दाहिणेणं एत्थ णं जंबुद्दीवे २ अपराइए नामंदारे पन्नते तं चेव पमाणं, रायहाणी उत्तरेणं जाव अपराइ देवे, चउण्हवि अन्नंमि जंबुद्दीवे ।।
मू.(१८३) जंबुद्दीवस्सणं भंते! दीवस्स दारस्स यदारस्स य एसणं केवतियं अबाधाए अंतरे पन्नत्ते?, गोयमा! अउणासीतिजोयणसहस्साइंबावण्णंचजोयणाइंदेसूर्णच अद्धजोयणं दारस्स य २ अबाधाए अंतरे पन्नत्ते॥
वृ. 'कहि णं भंते' इत्यादि सर्वं पूर्ववत्, नवरमत्र वैजयन्तस्य द्वारस्य दक्षिणतस्तिर्यगसवयेयान् द्वीपसमुद्रान् व्यतिक्रम्येति वक्तव्यं, शेषप्राग्वत्॥एवंजयन्तापराजितद्वारवक्तव्यताऽपि वाच्या, नवरंजयन्तद्वारस्य पश्चिमायां दिशि, अपरजितद्वारस्योत्तरतस्तिर्यगसङ्ख्येयान्द्वीपसमुद्रान्
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org