________________
जीवाजीवाभिगमउपाङ्गसूत्रम् ३ / दीव० / १६९
तेसि णं तोरणाणं पुरतो दो दो रुप्पछदाछत्ता पन्नत्ता, ते णं छत्ता वेरुलियभिसंतविमलदंडा जंबूणयकन्निकावइरसंधी मुत्ताजालपरिगता अट्ठसहस्सवरकंचणसलागा दद्दरमलयसुगंधी सव्वीउ असुरभिसीयलच्छाया मंगलभत्तिचित्ता चंदागारोवमा वट्टा ॥
तेसि णं तोरणाणं पुरतो दो दो चामराओ पन्नत्ताओ, ताओ णं चामराओ (चन्दप्पभवइरवेरूलियनानामणिरयणखाचियदंडा) नानामणिकणगरयणविमलमहरिहतवणिजुअलविचित्तदंडाओ चिल्लिआओ संखंककुंददगरयअमयमहियफेणपुंजसण्णिकासाओ सुहुमरयतदीहवालाओ सव्वरयणामताओ अच्छाओ जाव पडिरूवाओ । तेसि णं तोरणाणं पुरतो दो दो तिल्लसमुग्गा कोहसमुग्गा पत्तसमुग्गा चोयसमुग्गा तयरसमुग्गा एलासमुग्गा हरियालसमुग्गा हिंगुलयसमुग्गा मणोसिलासमुग्गा अंजणसमुग्गा सव्वरयणामया अच्छा जाव पडिरूवा ॥
बृ. 'विजयस्स णमित्यादि, विजयस्य द्वारस्योभयोः पार्श्वयोर्द्विधातो नैषेधिक्यां द्वे द्वे तोरणे प्रज्ञप्ते, तानि च तोरणानि नानामणिमयानीत्यादि तोरणवर्णनं निरवशेषं प्राग्वत् ।। 'तेसि ण' मित्यादि, तेषां तोरणानां पुरतो द्वे द्वे शालभञ्जिके प्रज्ञप्ते, शालभञ्जिकावर्णनं प्राग्वत् ।
'तेसि ण' मित्यादि, तेषां तोरणानां द्वौ द्वौ नागदन्तकौ प्रज्ञप्तौ, तेषां च नागदन्तकानां वर्णनं यथाऽघस्तादनन्तरमुक्तं तथा वक्तव्यं, नवरमत्रोपरि नागदन्तका न वक्तव्या अभावात् 'तेसि ण' मित्यादि, तेषां तोरणानां पुरतो द्वी द्वौ हयसंघाटकी द्वौ द्वौ गजसङ्घाटको द्वी द्वौ नरसङ्घाटकी द्वौ द्वौ किनरसङ्घाटक द्वौ द्वौ किंपुरुषसङ्घाटकौ द्वौ द्वौ महोरगसङ्घाटको द्वौ द्वी गन्धर्वसङ्घाटकी द्वौ द्वौ वृषभसङ्घाटक, एते च कथम्भूताः ? इत्याह-- 'सव्वरयणामया अच्छा सण्हा' इत्यादि प्राग्वत्, एवं पङ्किवीथीमिथुनकान्यपि प्रत्येकं वाच्यानि ।
'तेसिं तोरणाण' मित्यादि, तेषां तोरणानां पुरतो द्वे द्वे पद्मलते यावत्करणाद् द्वे द्वे नागलते द्वे द्वे अशोकलते द्वे द्वे चम्पकलते द्वे द्वे चूतलते द्वे द्वे वासन्तीलते द्वे द्वे कुन्दलते द्वे द्वे अतिमुक्तकलते इति परिग्रहः, द्वे द्वे श्यामलते, एताश्च कथम्भूताः ? इत्याह- 'निच्चं सुकुमियाओ' इत्यादि यावत्करणात् 'निच्चं मउलिया निच्चं लवइयाओ निचं थइयाओ निचं गोच्छियाओ निच्चं जमलियाओ नित्रं विणमिया नियं सुविभत्तपडिमंजरिवडंसगधरीओ निच्चं कुसुमियमउलियलवइयथवइयनिच्चंगोच्छियविणमियपणमियसुविभत्तपडिमंजरिवडंसगधरीओ' इति परिगृह्यते, अस्य व्याख्यानं प्राग्वत् । पुनः कथम्भूताः ? इत्याह- 'सव्वरयणामया जाव पडिरूवा' इति, अत्रापि यावत्करणात् ‘अच्छा सण्हा' इत्यादि विशेषणकदम्बकपरिग्रहः स च प्राग्वद्भावनीयः
'तेसि ण' मित्यादि, तेषां तोरणानां पुरतो द्वौ द्वौ चन्दनकलशौ प्रज्ञप्तौ, वर्णकश्च चन्दनकलशानां 'वरकमलपइट्ठाणा' इत्यादिरूपः सर्व प्राक्तनो वक्तव्यः ॥ 'तेसि ण'मित्यादि, तेषां तोरणानां पुरतो द्वौद्वौ भृङ्गारकौ प्रज्ञप्तौ, तेषामपि चन्दनकलशानामिव वर्णको वक्तव्यः, नवरं पर्यन्ते 'मत्तगयमहामुहागिइसमाणा पन्नता समणाउ ओइति वक्तव्यं 'मत्तगयमहा-मुहागिइसमाणा' इति मत्तो योगजस्तस्य महद् - अतिविशालं यन्मुकं तस्याकृति - आकार - स्तत्समानाः- तत्सध्शाः प्रज्ञप्ता हे श्रमण ! हे आयुष्मन् ! |
२३४
'तेसि ण' मित्यादि, तेषां तोरणानां पुरतो द्वौ द्वावादर्शकौ प्रज्ञप्तौ तेषां धादर्शकानामयमेतद्रूपः 'वर्णावासः' वर्णकनिवेशः प्रज्ञप्तः, तद्यथा - तपनीयमयाः 'प्रकण्ठकाः ' पीठकविशेषाः 'वैडूर्यम
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org