________________
२२०
राजप्रश्नीयउपाङ्गसूत्रम्-११ हस्त्यादिसैन्येन सर्वसमुदायेन-स्वस्वाभियोग्यादिसमस्तपरिवारेण, सर्वादरेण समस्तयावच्छक्तिकुलनेनसर्वविभूत्या सर्वया अभ्यन्तरवैक्रियकरमादिबाह्यरलादिसम्पदा सर्वाविभूषया यावच्छक्तिस्फारोदारशृङ्गारकरणेन सव्वसंभणेणंति सर्वोत्कृष्टेन संभ्रमेन, सर्वोत्कृष्टसम्भ्रमोनामेह स्वनायकविषयबुमानख्यापनपरा स्वनायकोपदिष्टकार्यसम्पादनाय यावच्छक्तित्वरितत्वरिता प्रवृत्ति, 'सव्वपुप्फवत्थगंधमल्लालंकारेणं' अत्र गन्धावासाः माल्यानि-पुष्पदामानि अलङ्कारा-- आभरणविशेषाः, ततः समाहारो द्वन्द्वस्ततः सर्वशब्देन सह विशेषणसमासः ।
सव्वदिव्वतुडियसद्दसंनिनाएणमितिसर्वाणिचतानि दिव्यत्रुटितानिचसर्वदिव्यत्रुटितानि तेषां शब्दाः सर्वदिव्यत्रुटितशब्दाः तेषामेकत्र मीलनेन यः सङ्गतेन नितरां नादो-महान् घोषः सर्वत्रुटितदिव्यशब्दसन्निनादस्तेन, इह अल्पेष्वपि सर्वशब्दोद्दष्टो यथा अनेन सर्वपीतंधृत मिति, तत आह–'महता इड्ढीए' इत्यादि महत्या यावच्छिततुलितया ऋद्धया परिवारादिकया, एवं 'महता जूईए' इत्याद्यपि भावनीयं, तथा महतां-स्फूर्तिमतां वराणां-प्रदानानां तुडितानांआतोद्यानांयमकसमकम्-एककालं पटुभिपुरुषैःप्रवादितानां योरवस्तेन, एतदेव विशेषेणाचष्टे
संखपणवपडहमेरिझल्लरिखरमुहिङडुक्कमुरवमुइंगदंदुभिनिग्धोसनाइतरवेण शङ्क:-प्रतीतः, पणवोभाण्डानां, पडहः प्रतीतः भेरी-ढक्काझल्लरी-चौवनद्धा विस्तीर्णा वलयाकाराखरमुहीकाहला हुडुक्क-प्रतीता महाप्रमाणोमईलो मुरजः स एव लघुर्मृदङ्गोदुन्दुभि-भेर्याकारा सङ्कटमुखी एतेषां द्वन्द्वस्तासां निर्घोषो-महान् ध्वानो नादितं च-घण्टायामिव वादनोत्तरकालभावी सततध्वनिस्तल्लक्षणो यो रवस्तेन, नियगपरिवार सद्धिं संपरिवुडा' इति निजकः-परिवाररीत्या परिवृताः सम्परिवृताः, 'अकालपरिहीणंचेवे तिपरिहानि-परिहीनं कालस्यपरिहीनं कालविलम्ब इति भावः न विद्यतेकालपरिहीनं यत्र प्रादुर्भवने तदकालपरिहीनं, क्रियाविशेषणमेतत्, 'अंतिए पाउब्भवह' अन्तिके समीपे प्रादुर्भवत, समागच्छतेति भावः॥
मू. (१२) तए णं से पायत्ताणियाहिवती देवे सूरियाभेणं देवेणं एवं वुत्ते समाणे हट्टतुट्ठजावहियए एवं देवा ! तहत्ति आणाए विनएणं वयणं पडिसुणेति, पडि २ ता जेणेव सूरियामे विमाने जेणेवसभासुहम्माजेणेव मेघोघरसियगंभीरमहरसदा जोयणपरिमंडलासुस्सरा घंटा तेणेव उवागच्छति र त्तातंमेघोघरसितगंभीरमहुरसइं जोयणपरिमंडलं सुसरं घंटं तिखुत्तो उल्लालेति।
तएणं तीसे मेघोघरसितगंभीरमहुरसदाते जोयणपरिमंडलाते सुसराते घंटाए तिक्खुत्तो उल्लालियाए समाणीए से सुरियामे विमाणे पासायविमाननिक्खुडावडियसद्दघंटापडिसुयासयसहस्ससंकुले जाए यावि होत्था।
__तए णं ते सूरियाभविमाणवासिणं बहूणं वेमामियाणं देवाण य देवीण य एगंतरइपसत्तनिच्चप्पमत्तविसयसुहमुच्छियाणं सुसरघंटारवविउलबोल (तुरियचवल) पडिबोहणे कए समाणे घोसणकोउहलादिन्नकन्नएगग्गचित्तउवउत्तमाणसाणं से पायत्तानीयाहिवई देवे तंसि घंटारवंसि निसंतपसंतंसि महया महया सद्देणं उग्धोसेमाणे उग्योसेमाणे एवं वदासी
हतं सुणंतु भवंतो सूरियाभविमाणवासिणो बहवे वेमाणिया देवा य देवीओ य! सूरियाभविमाणवइणो वयणं हियसुहत्थं आणवणियं भो! सूरियाभे देवे गच्छइणं भो सूरिया
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org