________________
५०
॥९॥
॥ १० ॥
1199 ́11
॥ १२ ॥
॥१३॥
1198 11
ज्ञाताधर्मकथाङ्ग सूत्रम् - १/-/१/२८
हरियाले हिंगुलए मनोसिला सासव समुग्गे ॥ सुज्जा चिलाइ वामणि वडभीओ बब्बरी उ वसियाओ । जोय पह्नवियाओ ईसिणिया घोरुइणिया या ।। लासिय लउसिया दमिणी सिंहलि तह आरबी पुलिंदी य । पक्वणि बहणि मुरंढी सबरीओ पारसीओ य ॥ छत्तधरी चेडीओ चामरधरतालियंटधरीओ । सकसोडियाधरीउ खीराती पंच धावीओ ॥ अगमद्दियाओ उम्मद्दिगविगमंडियाओ य । वण्यण्णय पीसिय कीलाकारी य दवगारी ॥ उच्छाविया उ तह नाडइल्ल कोडुंबिणी महाणसिणी । भंडारि अज्जधारि पुप्फधरी पाणीयधरी या ॥ चलकारिय सेज्जाकारियाओ अब्यंतरी उ बाहिरिया । पडिहारी मालारी पेसणकारीउ अड्डड ॥"
अत्र चायं पाठक्रमः, स्वरूपं च- 'अड्ड मउडे मउडपवरे अट्ठ कुंडले कुंडलजोयप्पवरे,' एवमौचित्येनाध्येयं, हारार्द्धहारी अष्टादशनवसरिकी एकावली - विचित्रमणिका, मुक्तावलीमुक्ताफलमयी, कनकावली - कनकमाणिकमयी, कटकानि - कलाचिककाभरणानि योगो - युगलं तुटिका - बाहुरक्षिका क्षौमं - कार्पासिकं वटकं - त्रिसरीमयं पट्टे - पट्टसूत्रमयं दुकूलं - दुकूलाभिधानवृक्षनिष्पन्नं वल्कं - वृक्षवल्कनिष्पन्नं, श्रीप्रभृतयः षट् देवताप्रतिमाः संभाव्यन्ते, नन्दादीनां लोकतोऽर्थोऽवसेयः, अन्ये त्वाहुः - नंदं - वृत्तं लोहासनं भद्रं - शरासनं, मूढक इति यत्प्रसिद्धं,
'तल' त्ति - अस्यैवं पाठः, “अट्ठ तले तलप्पवरे सव्वरयणामए नियगवरभवणकेऊ" ते च तालवृक्षाः संभाव्यन्ते, ध्वजाः - केतवो 'वए' त्ति गोकुलानि दशसाहस्रिकेण गोव्रजेनेत्येवं दृश्यं 'नाइय'त्ति 'बत्तीसइबद्धेणं नाडगेण 'मिति दश्यं, द्वात्रिंशद्बद्धं द्वात्रिंशत्पात्रबद्धमिति व्याख्यातारः, 'आसे' त्ति 'आसे आसप्पवरे सव्वरयणामए सिरिघरपडिरूवे - श्रीगृहं भाण्डागारं एवं हस्तिनोऽपि, यानानि शकटादीनि युग्यानि - गोल्लविषये प्रसिद्धानि जम्पानानिद्विहस्तप्रमाणानि चतुरस्राणि वेदिकोपशोभितानि शिषिकाः - कूटाकारेणाच्छादिताः स्यन्दमानिकाः - पुरुषप्रमाणायामा जम्पानविशेषाः, गिल्लयः - हस्तिन उपरि कोल्लररूपा मानुषं गिलन्तीवेति गिल्लयः, लाटानां यानि अड्डपल्यानानि तान्यन्यविषयेषु धिल्लीओ अभिधीयन्ते, वियडजाणत्ति अनाच्छादितानि वाहनानि रहत्ति-संग्रामिकाः परियानिकाष्टाष्टाष्ट, --
तत्र संग्रामरथानां कटीप्रमाणाफलकवेदिका भवन्ति, वाचनान्तरे रथानन्तरमश्वा हस्तिनश्चाभिधीयन्ते तत्र ते वाहनभूताः ज्ञेयाः, 'गाम' त्ति - दशकुलसाहस्रिको ग्रामः तिविहदीवत्तित्रिविधा दीपाः अवलंबनदीपाः शृङ्खलाबद्धा इत्यर्थः, उत्कम्पनदीपाः - ऊध्वदण्डवन्तः पञ्जरदीपा अभ्रपटलादिपञ्जरयुक्ताः त्रयोऽप्येते त्रिविधाः सुवर्णरूप्यतदुभयमयत्वादिति, एवं स्थालादीनि सौवर्णादिभेदात त्रिविधानि वाच्यानि, कविका - कलाचिका अवएज इति - तापिकाहस्तकः 'अवपक्व' त्ति अवपाक्या तापिकेति संभाव्यते, भिसियाओ आसनविशेषाः करोटि
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org