________________
-
शतकं-२५, वर्गः-, उद्देशकः-४ असंखेनगुणकक्खडेहितो पोग्गलेहितो अनंतगुणकक्खडा पोग्गला दव्वट्ठयाए बहुया, एवं पएसट्टयाए सव्वत्थपुच्छा भाणियब्वा, जहा कक्खडा एवं मउयगरुयलहुयावि, सीयउसिणनि.. द्धलक्खा जहा वन्ना।
वृ. 'परमाणुपोग्गलाण'मित्यादि, तत्र बहुवक्तव्यतायां द्वयणुकेभ्यः परमाणवो बहवसूक्ष्मत्वादेकत्वाच्च, द्विप्रदेशकारत्वणुभ्यः स्तोकाः स्थूलत्वादिति वृद्धाःवस्तुस्वभावादिति चान्ये, एवमुत्तरत्रापि पूर्वे २ बहवस्तदुत्तरे तु स्तोकाः, दशप्रदेशिकेभ्यः पुनः सङ्घयातप्रदेशिका बहवः, सङ्ख्यातस्थानानां बहुत्वात्, स्थानबहुत्वादेवच सङ्ख्यातप्रदेशिकेभ्योऽसङ्ख्यातप्रदेशिका बहवः, अनन्तप्रदेशिकेभ्यस्तु असङ्ख्यातप्रदेशिका एव बहवस्तथाविधसूक्ष्मपरिणामात् ।
प्रदेशार्थचिन्तायां परमाणुभ्यो द्विप्रदेशिका बहवो, यथा किल द्रव्यत्वेन परिमाणतः सतं परमाणवः द्विप्रदेशास्तु षष्टिः, प्रदेशार्थतायां परमाणवः शतमात्राएव द्वयणुकास्तु विंशत्युत्तरं शतिमित्येवं ते बहव इति, एवं भावना उत्तरत्रापि कार्या ।
अथ क्षेत्रापेक्षया पुद्गलाल्पत्वादि चिन्त्यते-'एएसि ण'मित्यादि, 'एगपएसोगाढाणं टुपएसोगाढाणं तितत्रैकप्रदेशावगाढाः परमाण्वादयोऽनन्तप्रदेशिकस्कन्धान्ताभवन्ति, द्विप्रदेशावगाढास्तु द्वयगुणकादयोऽनन्ताणुकान्ताः, विसेसाहिय'त्ति समधिकाः न तु द्विगुणादय इति ।
वर्णादिभावविशेषितपुद्गलचिन्तायांतुकर्कशादिस्पर्शचतुष्टयविशेषितपुद्गलेषुपूर्वेभ्यः २ उत्तरोत्तरास्तथाविधस्वभावत्वाद्रव्यार्थतया बहवो वाच्याः, शीतोष्णस्निग्धरूक्षलक्षणस्पर्विशेषितेषु पुनः कालादिवर्णविशेषिता इवोत्तरेभ्यः पूर्वेदशगुणान यावद्वहवो वाच्याः, ततो दशगुणेभ्यः सङ्ख्येयगुणास्तेभ्योऽनन्तगुणा अनन्तगुणेभ्यश्चासङ्ख्येयगुणावहवइति, एतदेवाह'एगगुणकक्खडेहिंतो' इत्यादि । अथ प्रकारान्तरेण पुद्गलांश्चिन्तयन्नाह
. मू. (८८८) एएसि णं भंते ! परमाणुपोग्गलाणं संखेञ्जपएसियाणं असंखेज० अनंतपएसियाण य खंधाणंदब्बठ्ठयाए पएस० दवट्ठपएसट्टयाए कयरे २ जाव विसेसाहिया वा?, गोयमा ! सव्वत्थोवा अनंतपएसिया खंधा दव्वट्ठयाए परमाणुपोग्गला दवट्ठयाए अनंतगुणा संखेजपेसिया खंधा दव्वट्टयाए संखेनगुणा असंखेज्जपएसिया खंधा दव्वट्ठयाए असंखेज्जगुणा।
पएसट्टयाए सब्वत्थोवाअनंतपएसिया खंधा पएसट्टयाए परमाणुपोग्गला अपएसठ्ठयाए अनंतगुणा संखेजपएसिया खंधा पएसठ्ठयाए असंखेजगुणा असंखेजपएसिया खंधा पएसट्टयाए असंखेजगुणा, दब्वट्ठपएसठ्ठया सव्वत्योवा अनंतपएसिया खंधा दव्वट्टयाए ते चेव पएसट्टयाए अनंतगुणा परमाणुपोग्गला दव्वट्ठपएसट्टयाए अनंतगुणा संखेज- पएसिया खंधा दव्वट्ठयाए संखेनगुणा ते चैव पएसट्टयाए संखेज्जगुणा असंखेजपएसिया खंधा दवट्ठयाए असंखेज्वगुणा ते चेव पएसट्टयाए असंखेजगुणा ।
एएसिणं भंते! एगपएसोगाढाणं संखेजपएसोगाढामंअसंखेजपएसोगाढाणयपोग्गलाणं दव्वट्ठयाए पएसट्टयाए दव्वट्ठपएसट्ठाए कयरे २ जाव विसेसाहिया वा?, गोयमा! सव्वत्थोवा एगपएसोगाढापोग्गला दवट्ठयाए संखेजपएसोगाढा पोग्गला दब्बठ्ठयाए संखेज्जगुणाअसंखेजपएसोगाढा पोग्गला दव्वट्ठयाए असंखेनगुणा।
पएसट्टयाए सव्वस्थोवा एगपएसोगाढा पोग्गला अपएसट्टयाए संखेजपएसोगाढा पोग्गला
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org