________________
शतकं - १९,
वर्ग:, उद्देशक:-८
२८१
वेमाणियाणं ।
कइविहा णं भंते! जोगनिव्वत्ती प० ?, गोयमा ! तिविहा जोगनिव्वत्ती प०, तं०मणजोगनव्वत्ती वयजोगनिव्वत्ती कायजोगनिव्वत्ती, एवं जाववेमाणियाणं जस्स जइविहो जोगी कइविहाणं भंते! उवओगनिव्वत्ती प० ?, गोयमा ! दुविहा उवओगनिव्वत्ती प०, तं०- सागारोव ओगनिव्वत्ती अनागारोवओगनिव्वत्ती एवं जाव वेमाणियाणं, - जीवाणं निव्वत्ती कम्मप्पगडीसरीरनिव्वत्ती । सव्विंदियनिव्यत्ती भासा य मणे कसाया य ॥ वने गंधे रसे फासे संठाणविही य होइ बोद्धव्वो । लोसादिट्ठीनाणे उवओगे चैव जोगे य ॥
भू. (७७१)
मू. (७७२)
मू. (७७३)
सेवं भंते! सेवंभंते त्ति जाव विहरइ ।
वृ. 'कइविहे णमित्यादि, निर्वर्त्तनं निर्वृत्तिर्निष्पत्तिजर्विस्यैकेन्द्रियादितया निर्वृत्तिजीवनिर्वृत्तिः 'जहा वडुगबंधो तेयगसरीरस्स' त्ति यथा महल्लबन्धाधिकारेऽऽष्टमशते नवमोद्देशकाभिहिते तेजः शरीरस्य बन्ध उक्त एवमिह निर्वृत्तिर्वाच्या, सा च तत एव द्दश्येति ।
पूर्वं जीवापेक्षया निर्वृत्तिरुक्ता, अथ तत्कार्यतद्धम्मपिक्षया तामाह - 'कइविहे 'त्यादि, 'कसायनिव्यत्ति' ति कषायवेदनीयपुद्गनिर्वर्त्तनं 'जस्स जं संठाणं'ति तत्राप्कायिकानां स्तिबुकसंस्थानं तेजसां सूचिकलापसं स्थानं वायूनां पताकासंस्थनं वनस्पतीनां नानाकारसंस्थानं विकलेन्द्रियाणां हुण्डं पञ्चेन्द्रियतिरश्चा मनुष्याणां च षड् व्यन्तरादीनां समचतुरस्रसंस्थानम् । शतक-१९ उद्देशकः-८ समाप्तः
-: शतर्क- १९ उद्देशकः-९:
2
वृ. अष्टमे निर्वृत्तिरिक्ता सा च करणे सति भवतीति करणं नवमेऽभिधीयते इत्येवंसम्बद्धस्यास्येदमादिसूत्रम्
मू. (७७४) कइविहे णं भंते! करणे पन्नत्ते ?, गोयमा! पंचविहे करणे पन्नत्ते, तंजहा-दव्यकरणे खेत्तकरणे कालकरणे भवकरणे भावकरणे, नेरइयाणं भंते! कतिविहे करणे प० ?, गोयमा ! पंचविहे करणे प०, तं० - दव्वकरणे जाव भावकरणे एवं जाव वेमाणियाण । कतिविहे णं भंते! सरीरीकरणे प० ?, गोयमा ! पंचविहे सरीरकरणे पन्नत्ते, तंजहा- ओरालियसरीरकरणे जावकम्पगसरीरकरणे य एवं जाव वेमाणियाणं जस्स जइ सरीराणि ।
कइविहे णं भंते! इंदियकरणे प० ?, गोयमा ! पंचविहे इंदियकरणे पं०, तंजहासोइंदियकरणे जाव फासिंदियकरणे एवं जाव वेमाणियाणं जस्स जइ इंदियाई, एवं एएणं कमेणं भासाकरणे चउव्विहे मणकरणे चउविहे कसायकरणे चउव्विहे समुग्घायकरणे सत्तविहे सन्नाकरणे चउव्विहे लेसाकरणे छव्विहे दिट्ठिकरणे तिविहे वेदकरणे तिविहे पन्नत्ते, तंजहा - इत्थिवेदकरणे पुरिसवेदकरणे नपुंसक वेदकरणे, एए सव्वे नेरइयादी दंडगा जाव वैमाणियाणं जस्स जं अत्थितं तस्स सव्वं भाणियव्वं ।
कतिविहे णं भंते! पाणाइवायकरणे पं० ?, गोयमा ! पंचविहे पाणाइवायकरणे पं० तं०- एगिंदियपाणाइवायकरणे जाव पंचिदियपाणाइवायकरणे, एवमं निरवसेसं जाववेमाणियाणं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org