________________
२४६
भगवतीअङ्गसूत्रं (२) १८/-/२/७२७
झोसेइ मा०२ सहि भत्ताइं अणसणाए छेदेति स०२ आलोइयजाव कालं किच्चा सोहम्मे कप्पे सोहम्मवडेंसए विमाणे उवावायसभाए देवसयणिज्जेंसिजाव सक्क देविंदत्ताए उववन्ने ।
तएणं से सक्के देविंदे देवराया अहुणोक्वन्ने, सेसंजहा गंगदत्तस्स जाव अंतं काहिति नवं ठिती दो सागरोवमाइं सेसं तं चेव । सेवं भंते! २ ति॥
वृ. 'तेण मित्यादि । 'नेगमपढमासणिए'त्ति इह नैगमा-वाणिजकाः 'कञ्जेसु यत्ति गृहकरणस्वजनसन्मानादिकृत्येषु 'कारणेसु'त्ति इष्टार्थानां हेतुषु कृषिपशुपोषणवाणिज्यादिषु 'कुटुंबेसुत्ति सम्बन्धविशेषवन्मानुषवृन्देषु विषयभूतेषु एवं जहारायप्पसेणइज्जे' इत्यादि। ___अनेनचेदं सूचितं-'मंतेसु य गुज्झेसुवरहस्सेसुयववहारेसुयनिच्छएसुय आपुच्छणिज्ज मेढी पमाणंआहारो आलंवणंचक्खूमेढिभूए पमाणभूए आहारभूएआलंबणभूए'त्ति तत्र मन्त्रेषु' पर्यालोचनेषु 'गुह्येषु' लज्जनीयव्यवहारगोपनेषु रहस्येषु' एकान्तयोग्वेषु 'निश्चयेषु' इत्थमेवेदं विधेयमित्येवंरूपनिर्णयेषु 'आपृच्छनीयः' प्रष्टव्यः किमिति? यतोऽसौ मेढि'त्तिमेढी-खलकमध्यवर्तीनी स्थूणा यस्यां नियमिता गोपङ्कितर्धान्यं गाहयति तद्वद्यमालम्ब्य सकलनैगममण्डलं करणीयार्थान् धान्यमिव विवेचयति स मेढी, तथा प्रमाणं' प्रत्यक्षादि तद्वद्यस्तदृष्टार्थानामव्यभिचारित्वेन तथैव प्रवृत्तिनिवृत्तिगोचरत्वात्स प्रमाणं, तथा आधारः आधेयस्येव सर्वकार्येषु लोकानामुपकारित्वात् । तथा 'आलम्बनं' रज्ज्वादि तद्वदापद्गदिनिस्तारकत्वादालम्वनं,
तथा चक्षु-लोचनं तद्वल्लोकस्य विविधकार्येषु प्रवृत्तिनिवृत्ति विषयप्रदर्शकत्वाच्चक्षुरिति, एतदेव प्रपञ्चयति–'मेढिभूए'इत्यादि, भूतशब्द उपमार्थ इति, 'जहा गंगदत्तो तिषोडशशतस्य पञ्चमोद्देशके यथा गङ्गदत्तोऽभिहितस्तथाऽयं वाच्य इति ॥
शतकं-१८ उद्देशकः-२ समाप्तः
..-शतक-१८ उद्देशकः-३:वृ. द्वितीयोद्देशके कार्तिकस्यान्तक्रियोक्ता, तृतीये तु पृथिव्यादेः सोच्यते इत्येवंसम्बन्धस्यास्येदमादिसूत्रम्
मू. (७२८) तेणं कालेणं २ रायगिहे नगरे होत्था वनओ गुणसिलए चेइए वनओ जाव परिसा पडिगया, तेणं कालेणं तेणंस० समणस्स भगवओमहावीरस्स जाव अंतेवासी मार्गदियपुत्ते नामंअनगारे पगइभइएजहा मंडियपुत्ते जाव पब्रुवासमाणे एवं वयासी-से नूनंभंते! काउलेस्से पुढविकाइएकाउलेस्सेहितो पुढविकाइएहिंतो अनंतरं उव्वट्टित्ता माणुसं विग्गहं लभति मा०२ केवलं बोहिं बुज्झति के० २ तओ पच्छा सिज्झति जाव अंतं करेति ?, हंता मागंदियपुत्ता! काउलेस्से पुढविकाइए जाव अंतं करेति।
से ननं भंते ! काउलेसे आऊकाइए काउलेसेहितो आउकाइएहितो अनंतरं उव्वट्टित्ता माणुसं विग्गहं लभति मा०२ केवलं बोहिं बुज्झति जाव अंतं करेति ?, हंता मागंदियपुत्ता! जाव अंतं करेति।
से नून भंते ! काउलेस्से वणस्सइकाइए एवं चेव जाव अंतं करेति, सेवं भंते २ त्ति मागंदियपुत्ते अनगारे समणं भगवं महावीरंजाव नमंसित्ताजेणेव समणे निग्गंथे तेणेव उवागच्छति उवा० २ समणे निग्गंथे एवं वयासी-एवं खलु अजो ! काउलेस्से पुढविकाइएतहेव जाव अंतं :
www.jainelibrary.org
Jain Education International
For Private & Personal Use Only