________________
शतकं - १७, वर्ग:-, उद्देशकः - ३
वा एइस्संति वा, से तेणट्टेणं जाव दव्वेयणा ।
सेकेणणं भंते! एवं वुइ तिरिक्खजोणियदव्वेयणा एवं चेव, नवरं तिरिक्खजोणियदव्वे० भाणियव्वं, सेसं तं चेव, एवं जाव देवदव्वेयणा ।
२३१
खेत्यणाणं भंते! कतिविहा पन्नत्ता ?, गोयमा ! चउव्विहा प०, तं० - नेरइयखेत्तेयणा जाव देवखेत्तेयणा, से केणद्वेणं भंते! एवं वुच्चइ नेरइयखेत्तेयणा णे० २ ?, गोयमा ! चउव्विहा प० तं०--नेरइयखेत्तेयणा जाव देवखेत्तेयणा, से केणट्टेणं भंते! एवं बुच्चइ नेरइयखेत्तेयणा णे० २?, एवं चेव नवरं नेरइयखेत्तेयण भाणियव्वा, एवं जाव देवखेत्तेयणा, एवं कालेयणावि, एवं भवेयणावि, भावेयणावि जाव देवभावेयणा ॥
वृ. 'सेलेसि 'मित्यादि, 'नन्नत्थेगेणं परप्पओगेणं' ति न इति 'नो इणट्टे समट्टे' त्ति योऽयं निषेधः सोऽन्यत्रैकस्मात् परप्रयोगाद्, एजनादिकारणेषु मध्ये परप्रयोगेणैवैकेन शैलेश्यामेजनादि भवति न कारणान्तरेणेति भावः ॥ .
एजनाधिकारादेवेदमाह - 'कई 'त्यादि, 'दव्वेयण' तिद्रव्याणां - नारकादिजीवसंपृक्तपुद्गल द्रव्याणां नारकादिजीवद्रव्याणां वा एजना - चलना द्रव्यैजना 'खेत्तेयण' त्ति क्षेत्रे - नारकादिक्षेत्रे वर्त्तमानानामेजना क्षेत्रैजना 'कालेयण'त्ति काले-नारकादिकाले वर्त्तमानानामेजना कालैजना 'भवेयण' त्ति भवे - नारकादिभवे वर्त्तमानानामेजना भवैजना 'भावेयण' त्ति भावे - औदयिकादिरूपे वर्त्तमानानां नारकादीनां तद्गतपुद्गलद्रव्याणां वैजना भावैजना, 'नेरइयदव्वे वट्टिसु' त्ति नैरयिकलक्षणं यज्जीवद्रव्यं द्रव्यपर्याययोः कथञ्चिदभेदान्नारकत्वमेवेत्यर्थ तत्र 'वहिंसु' त्ति वृत्तवन्तः । 'नेरइयदब्वेयण'त्ति नैरयिकजीवसंपृक्त पुद्गलद्रव्यामां नैरयिकजीवद्रव्याणां वैजना नैरयिकद्रव्यैजना ताम् 'एइंसु'त्ति ज्ञातवन्तोऽनुभूतवन्तो वेत्यर्थः ॥
एजनाया एव विशेषमधिकृत्याह
मू. (७०४) कतिविहा णं भंते ! चलणा पन्नत्ता ?, गोयमा ! तिविहा चलणा प०, तं०- सरीरचलणा इंदियचलणा जोगचलणा ।
सरीरचलणाणं भंते! कतिविहा प० ?, गोयमा ! पंचविहा प०, तं० - ओरालियसरीरचलणा जाव कम्मगसरीरचलणा ।
इंदियचलणाणं भंते! कतिविहा प० ?, गोयमा ! पंचविहा पण्णत्ता, तंजहा- सोइदियचलणा जाव फासिंदियचलणा ।
जोगचलणा णं भंते ! कतिविहा प० ? गो० ! तिविहा प०, तं०- मणजोगचलणा वइजोगचलणा कायजोगचलणा ।
सेकेणणं भंते! एवं वुच्चइ ओरालियसरीरचलणा ओ० २ ?, गोयमा ! जे णं जीवा ओरालियसरीरे वट्टमाणा ओरालियसरीरपयोगाई दव्वाइं ओरालियसरीरत्ताए परिणामेमाणा ओरालियसरीरचलणं चलिंसु वा चलति वा चलिस्संति वा से तेणट्टेणं जाव ओरालियसरीरपरिणामेमाणा ओरालियसरीरचलणं चलिंसु वा चलंति वा चलिस्संति वा से तेणट्टेणं जाव ओरालियसरीरचलणा० ओ० २ ।
सेकेणणं भंते! एवं वु० वेउव्वियसरीरचलणा वेउ०, एवं चेव नवरं वेउव्वियसरीरे
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International