________________
१६६
भगवतीअङ्गसूत्रं (२) १५/-/-/६३९ अनलिना मुकुलिती-मुकुलाकारौ कृती हस्तौ येन स तथा, ‘दव्वसुद्धेणं ति द्रव्यं ओदनादिकं शुद्धं-उद्गमादिदोषरहितं यत्र दाने तत्तथा तेन 'दायगसुद्धेणं ति दायकः शुद्धो यत्राशंसादिदोषरहितत्वात्तत्तथा तेन,एवमितरदपि। तिविहेणं तिउक्तलक्षणेन त्रिविधेन, अथवा त्रिविधेन कृतकारितानुमतिभेदेन त्रिकरण-शुद्धन-मनोवाक्कायशुद्धेन । . 'वसुहारा वुढ'त्तिवसुधारा द्रव्यरूपाधारावृष्टा 'अहो दानं तिअहोशब्दोविस्मये 'कयत्थे पंति कृतार्थः-कृतस्वप्रयोजनः ‘कयलक्खणे'त्ति कृतफलवल्लक्षण इत्यर्थः कया णं लोग'त्ति कृती शुभफलौअवयवे समुदायोपचारात्लोकी-इहलोकपरलोको ‘जम्मजीवियफले'त्तिजन्मनो जीवितव्यस्यच यत्फलंतत्तथा तहारूवेसाहु साहुरूवे'त्ति तथारू तथाविधेअविज्ञातव्रतविशेष इत्यर्थः 'साधौ' श्रमणे 'साधुरूपे' साध्वाकारे, 'धमंतेवासित्ति शिल्पादिग्रहणार्थःमपि शिष्यो भवतीत्यतउच्यते-धन्तेिवासी, खजगविहीए'त्तिखण्डखाद्यादिलक्षणभोजनप्रकारेण 'सबकामगुणिएण'तिसर्वेकामगुणा-अभिलाषविषयभूता रसादयः सञ्जातायत्रतत्सर्वकामगुणितंतेन 'परमन्नेणं'ति पमरानेन-क्षरेय्या आयामेथात्तिआचामितवान्तद्भोजनदानद्वारेणोच्छिष्टतासम्पादनेन तच्छुद्धयर्थःमाचमनं कारितवान् भोजितवानिति तात्पर्यार्थः।। । 'सब्मितराबिहिरिएत्तिसहाभ्यन्तरेण विभागेनबाह्येन च यत्तत्तथा तत्र मग्गणगवसणंति अन्वयतो मार्गणं व्यतिरेकतोगवेषणंततश्चसमाहारद्वन्द्वः 'सुइंवत्तिश्रूयत इति श्रुति-शब्दस्तां चक्षुषा किल श्यमानोऽर्थःशब्देन निश्चीयत इति श्रुतिग्रहणं 'खुइंवत्तिक्षवणं क्षुति-छीत्कृतं. ताम्, एषाऽप्यदृश्यमनुष्यादिगमिका भवतीति गृहीता, ‘पवत्तिं वत्ति प्रवृत्ति-वार्ता, 'साडियाओ'त्ति परिधानवाणि 'पाडयाओ'त्ति उत्तरीयवस्त्राणि। .. क्वचित् भंडियाओत्तिश्यते तत्रभण्डिका-रन्धनादिभाजनानि, माहणेआयामेति'त्ति शाटिकादीनान् ब्राह्मणान् लम्भयति शाटिकादीन् ब्राह्मणेभ्यो ददातीत्यर्थः, सउत्तरोढुति सह उत्तरौष्ठेनसोत्तरौष्ठं-सश्मश्रुकंयता भवतीत्येवं मुंडंति मुण्डनंकारयति नापितेन पणियभूमीए'त्ति पणितभूमौ-भाण्डविश्रामस्थाने प्रणीतभूमौवा-मनोज्ञभूमौ 'अभिसमन्नागए'त्तिमिलितः एयमर्दु पडिसुणेमि'त्ति अभ्युपगच्छामि, यच्चैतस्यायोग्यस्याभ्युपगमनं सगवतस्तदक्षीणरागतया परिचयेनेषत्स्नेहगर्भानुकम्पासद्भावात् छद्मस्थतयाऽनागतदोषानवगमादवश्यं भावित्वाचैतस्यार्थःस्येति भावनीयमिति।
'पणियभूमीए'त्ति पणितभूमेरारभ्य प्रणीतभूमौ वा-मनोज्ञाभूमौ विहतवानिति योगः, 'अनिच्चजागरियं ति अनित्यचिन्तां कुर्वन्निति वाक्यशेषः ।
मू. (६४०) तएणंअहंगोयमा! अत्रया कदायि पढमसरदकालसमयंसिअप्पबुद्धिकार्यसि गोसालेणं मंखलिपुत्तेणं सद्धिं सिद्धत्थगामाओ नगराओ कुम्मारगाम नगरं संपट्टीए विहाराए, तस्सणं सिद्धत्थस्स गामस्स नगरस्स कुमारगामस्स नगरस्सय अंतराएत्थणं महंएगे तिलथंभए पत्तिए पुप्फिए हरियगरेरिज्जमाणे सिरीए अतीव २ उवसोभेमाणे २ चिट्ठइ।
तएणं गोसाले मंखलिपुत्तेतंतिलथंभगं पासइ २ ममं वं० नम०२ एवं वयासी-एस णं भंते ! तिलंथभए किं निप्फज़िस्सइ नो निफज्जस्सवि?, एएय सत्त तिलपुप्फजीवा उदाइत्ता २ कहिं गच्छिहिंति कहिं उववजिहिंति ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org