________________
१३६
भगवतीअङ्गसूत्रं (२) १४/-१२/६०० यतस्यदुदयविशेषेऽप्युन्मत्त एवं भवति, यदाह॥१॥ "चिंतेइ १ इटुमिच्छइ २ दीहं नीससइ ३ तहा जरे ४ दाहे ५। .
भत्तअरोअग ६ मुच्छा ७ उम्माय ८ नयाणई ९ मरणं १०॥" इति ।
एतयोश्चोन्मादत्वे समानेऽपि विशेषं दर्शयन्नाह-'तत्थ ण'मित्यादि तत्र तयोर्मध्ये 'सुहवेयणतराए चेव'त्ति अतिशयेन सुखेन-मोहजन्योन्मादापेक्षयाऽक्लेशेन वेदनं-अनुभवनं यस्यासी सुखवेदनतरः स एव सुखवेदनतरकः, चैवशब्दः स्वरूपावधारणे, 'सुहविमोयणतराएचेवत्ति अतिशयेन सुखेन विमोचनं वियोजनं यस्मादसौ सुखविमोचनतरः, कप्रत्यस्तथैव ।
___तत्थण मित्यादि,मोहजन्योन्मादइतरापेक्षयादुःखवेदनतरोभवत्यनन्तसंसारकारणत्वात्, संसारस्य च दुःखवेदनस्वभावत्वात्, इतरस्तु सुखवेदनतर एव, एकभविकत्वादिति, तथा मोहजोन्मादइतरापेक्षयादुःखविमोचनतरो भवति, विद्यामन्त्रतन्त्रदेवानुग्रहवतामपि वार्त्तिकानां तस्यासाध्यत्वात्, इतरस्तुसुखविमोचनतरएव भवतियन्त्रमात्रेणापि तस्य निग्रहीतुंशक्यत्वादिति,
आहच
॥१॥ “सर्वज्ञमन्त्रवाद्यपि यस्य न सर्वस्य निग्रहे शक्तः ।
मिथ्यामोहोन्मादः स केन किल कथ्यतां तुल्यः? ॥" इदं च द्वयमपि चतुर्विंशतिदण्डके योजयन्नाह–“नेरइयाण'मित्यादि, 'पुढविक्काइयाण'मित्यादौ यदुक्तं 'जहा नेरइयाणं तितेन 'देवे वा से असुभे पोग्गले पक्खिवेजा' इत्येतद्यक्षावेशे पृथिव्यादिसूत्रेषु अध्यापितं, 'वाणमंतरे'त्यादौ तु.यदुक्तं 'जहा असुरकुमाराणं तेन यक्षावेश एव व्यन्तरादिसूत्रेषु देवे वास महड्डियतराए'इत्येतध्यापितं, मोहोन्मादालापकस्तु सर्वसूत्रेषु समान इति ॥ अनन्तरं वैमानिकदेवानां मोहनीयोन्मादलक्षणःक्रियाविशेष उक्तः, अथ वृष्टिकायकरणरूपं तमेव देवेन्द्रादिदेवानां दर्शयन् प्रस्तावनापूर्वकमाह
मू. (६०१) अस्थिणं भंते ! पजने कालवासे बुद्धिकायं पकरेंति?, हंता अस्थि।
जाहे णं भंते ! सक्कादेविंदे देवराया वुट्टिकायं काउकामे भवति से कहमियाणि पकरेति गोयमा! ताहे चेवणंसे सक्के देविंदे देवराया अभंतरपरिसए देवे सद्दावेति, तएणते अभितरपरिसगा देवा सद्दाविया समाणा मज्झिमपरिसए देवे सदाति।
तएणं ते मज्झिमपरिसगा देवा सदाविया समाणा बाहिरपरिसए देवेसद्दावेंति, तएणं ते बाहिरपरिसगा देवा सदाविया समाणा बाहिरं बाहिरगा देवा सदावेति।
तए णं ते बाहिरगा देवा सद्दाविया समाणा आभिओगिए देवे सद्दावेति, तए णं ते जाव सद्दाविया समाणावुट्टिकाए देवे सद्दावेति।तएणंते वुट्टिकाइया देवासद्दाविया समाणा बुट्टिकायं पकरेंति, एवं खलु गोयमा! सक्के देविंदे देवराया बुटिकायं पकरेति।
अस्थि भंते! असुरकुमारावि देवा बुद्धिकायं पकरेंति?, हंता अस्थि, किं पत्तियन्नं भंते असुरकुमारा देवा वुट्टिकायंपकरेंति?, गोयमा! जेइमेअरहंता भगवंता एएसिणंजम्मणमहिमासु वा निखमणमहिमासु वा णनणुप्पायमहिमासु वा परिनिव्वाणमहिमासु वा एवं खलु गोयमा ! असुरकुमारावि देवा चुट्टिकायं पकरेंति । एवं नागकुमारावि एवं जाव थणियकुमारा वाणमंतरजोइसियवेमाणिय एवं चेव ।।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
For Pri
www.jainelibrary.org