________________
शतकं-९, वर्गः-, उद्देशकः-३३
५१७ इत्यादि, 'हराहित्ति गृहाण आराधना-ज्ञानादिसम्यकपालना सैव पताका जयप्राप्तनटग्राह्या आराधनापताका तां त्रैलोक्यमेव रङ्गमध्यं-मल्लयुद्धद्रष्टुमहाजनमध्यं तत्र, "हंता परीसहचति हत्वापरीषहसैन्यं, अथवा 'हन्ता' घातकः परीषहचम्बा इतिविभक्तिपरिणामात्शीलार्थःकतन्नन्तत्वाद्वा हन्ता परीषहचमूमिति 'अभिभविय'त्ति अभिभूय-जित्वा 'गामकंटकोवसग्गाणं'ति इन्द्रियग्रामप्रतिकूलोपसर्गानित्यर्थःणं वाक्यालङ्कारे अथवा 'अभिभविता' जेता ग्रामकण्टकोपसर्गाणामिति, किंबहुना?-'धम्मे ते' इत्यादि।
'नयणमालासहस्सेहिंति नयनमालाः-श्रेणीभूतजननेत्रपङ्कयः ‘एवंजहा उववाइए'त्ति अनेन यत्सूचितं तदिदं-'वयणमासहस्लेहिंअभिथुव्वमाणे २ हिययमालासहस्सेहिंअभिनंदिज्जमाणे २' जनमनःसमूहैः समृद्धिमुपनीयमानो जयजीवनन्देत्यादिपालोचनादिति भावः 'मणोरहमालासहस्सेहिं विच्छिप्पमाणे २' एतस्य पादमूले वत्स्याम इत्यादिभिर्जनविकल्पैर्विशेषण स्पृश्यमान इत्यर्थः 'कंतिरूवसोहग्गजोव्वणगुणेहिं पस्थिजमाणे २' कान्त्यादिभिर्गुणैर्हेतुभूतैः प्रार्थ्यमानो भर्तृतया स्वामितया वाजनैरिति अंगुलिमासहस्सेहिं दाइजमाणे २' 'दाहिणहत्थेणंबहूणं नरनारिसहस्साणंअंजलिमालासहस्साइंपडिच्छेमाणे २ भवणभित्ती(पन्ती) सहस्साई' 'समइच्छिमाणे २' समतिका-मन्नित्यर्थः तंतीलतालगीयवाइयरवेणं तन्त्री-वीणातलाः-हस्ताःतालाः-कांसिकाः तलताला वा-हस्ततालाः गीतवादिते-प्रतीते एषां योरवः स तथा तेन 'महुरेणं मणहरेणं' 'जय २ सद्दुग्योस-मीसएणं' जयेतिशब्दस्य यद् उद्घोषणं तेन मिश्रो यः स तथा तेन तथा मंजुमंजुणा घोसेणं' अतिकोमलेन ध्वनिना स्तावकलोकसम्बन्धिनानूपुरादिभूषणसम्बन्धिना वा अप्पडिबुज्झमाणे'त्ति अप्रतिबुद्धयमानः-शब्दान्तराण्यनवधारयन् अप्रत्युह्यमानोवा-अनपहियमाणमानसो वैराग्यगतमानसत्वादिति । _ 'कंदरगिरिविवरकुहरगिरिवरपासादुद्धधणभवणदेवकुलसिंघाडगतिगचउक्कचच्चर आरामुजाणकाणणसभप्पवप्पदेसदेसभागे'त्ति कन्दराणि-भूमिविवराणि गिरीणां विवरकुहराणिगुहाः पर्वतान्तराणि वा गिरिवराः-प्रधानपर्वताःप्रासादाः-सप्तभूमिकादयः ऊर्द्धधनभवनानिउच्चाविरलगेहानि देवकुलानि-प्रतीतानि शृङ्गाटकत्रिकचतुष्कचत्वराणि प्राग्वत् आरामाःपुष्पजातिप्रधाना वनखण्डाः उद्यानानि-पुष्पादिमवृक्षयुक्तानि काननानि-नगराद्दूरवर्तीनि सभा-आस्थायिकाः प्रपा-जलदानस्थानि एतेषां ये प्रदेशदेशरूपा भागास्ते तथा तान्, प्रदेशा-लघुतराभागाः देशास्तुमहत्तराः, अयंपुनर्दण्डकः क्वचिदन्यथा दृश्यते-'कंदरदरिकुहरविवरगिरिपायारट्टालचरियदारगोउरपा सायदुवारभवणदेवकुलआरामुजाकाणणसभपएस'त्ति प्रतीतार्थःश्चायं, 'पडिसुयाससहस्ससंकुले करेमाणे'त्ति प्रतिश्रुच्छतसहनसकुलान्प्रतिशब्दलक्षसङ्कुलानित्यर्थः कुर्वन् २ निर्गच्छतीति सम्बन्धः 'हयहेसियहस्थिगुलुगुलाइयरहघणघणाइयसद्दमीसएणं महया कलकलरवेण य जणस्स सुमहुरेणं पूरेतोऽवरं समंता सुयंधवरकुसुमचुन्नउविद्धवासरेणुमइलं णभं करेंते' सुगन्धीनां-वरकुसुमानां चूर्णानां च 'उब्बिद्ध' ऊर्द्धगतो यो वासरेणुः-वासकं रजस्तेन मलिनं यत्तत्तथा।
___ 'कालागुरुपवरकुंदुरुक्कतुरुक्कधूवनिववहेण जीवलोगमिव वासयंते' कालागुरुगन्धद्रव्यविशेषःप्रवरकुन्दुरुक्कं-वरचीडा तुरुङसिल्हकंधूपः-तदन्यः एतल्लक्षणो वा एषामेतस्य
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org