________________
४५६
भगवतीअगसूत्रं ९/-/२/४४० -शतकं-९ उद्देशकः-२:वृ.अनन्तरोद्देशके जम्बूद्वीपवक्तव्यतोक्ता द्वितीये तुजम्बूद्वीपादिषु ज्योतिष्कवक्तव्यताऽभिधीयते, तस्य चेदमादिसूत्रम्
मू. (४०) रायगिहे जाव एवं वयासी-जम्बुद्दीवेणं भंते! दीवे केवइया चंदा पभासिंसु वा पभासेति वा पभासिस्संति वा?, एवं जहा जीवाभिगमे जाव
वृ. 'रायगिहे'इत्यादि, ‘एवं जहा जीवाभिगमे'त्ति तत्र चैतत्सूत्रमेवम्-'केवतिया चंदा पभासिसुवा पभासिंति वा पभासिस्संतिवा३? केवतिया सूरिया तविंसुवातवंतिवातविस्संति वा? केवइया नक्खत्ता जोयंजोइंसु वा ३? केवइया महग्गहा चारं चरिंसुवा ३? केवइयाओ तारागणकोडाकोडीओ सोहिंसु वा ३?' शोभां कृतवत्य इत्यर्थः।
"गोयमा ! जंबुद्दीवे दीवे दो चंदा पभासिंसु वा ३ दो सूरिया तविंसु वा ३ छप्पन्नं नक्खत्ता जोगं जोइंसु वा ३ छावत्तरंगहसयं चारं चरिंसु वा ३' बहुवचनमिह छान्दसत्वादिति। मू. (४) 'एगं च सयसहस्सं तेत्तीसं खलु भवे सहस्साई।
नव य सया पन्नासा तारागणकोडिकोडीणं ।' मू. (४२) सोभं सोभिंसु सोमिति सोभिस्संति।। वृ. 'एगं च सयसहस्सं तेत्तीसं खलु भवे सहस्साई शेषं तु सूत्रपुस्तके लिखितमेवास्ते।
मू. (४३) लवणेणंभंते! समुद्दे केवतिया चंदापभासिसुवा पभासिंति वा पभासिस्संति वा ३ एवं जहा जीवाभिगमे जाव ताराओ॥धायइसंडे कालोदे पुक्खरवरे अभितरपुक्खरद्धे मणुस्सखेत्ते, एएसुसव्वेसु जहा जीवाभिगमे जाव-'एगससीपरिवारे तारागणकोडाकोडीणं'।
पुक्खरद्धेणंभंते! समुद्दे केवइयाचंदा पभासिंसुवा?,एवंसब्वेसुदीवसमुद्देसुजोतिसियाणं भाणियव्वं जाव सयंभूरमणे जाव सोभं सोभिंसु वा सोमंति वा सोभिस्संति वा।
सेवं भंते ! सेवं भंतेत्ति॥
वृ. 'लवणे णं भंते!'इत्यादौ ‘एवं जहाजीवाभिगमे'त्ति तत्र चेदं सूत्रमेवं-केवइया चंदा पभासिंसु वा ३ केवतिया सूरिया तविंसु वा ३'इत्यादि प्रश्नसूत्र पूर्ववत्, उत्तरं तु गोयमा ! लवणेणं समुद्दे चत्तारिचंदा पभासिंसुवा ३ चत्तारि सूरिया तर्विसुवा ३ बारसोत्तरंनक्खत्तसयं जोगं जोइंसु वा ३ तिन्नि बावन्ना महग्गहसया चारं चरिंसु वा ३ दोनि सयसहस्सा सत्तष्टुिं च सहस्सा नवसया तारागणकोडिकोणीणं सोहं सोहिंसु वा ३' सूत्रपर्यन्तमाह-'जाव ताराओ'त्ति तारकासूत्रं यावत्तच्च दर्शितमेवेति।
____ 'घायइसंडे'इत्यादौ यदुक्तं 'जहा जीवाभिगमे' तदेवं भावनीयं-'धायइसंडे णं भंते ! दीवे-केवतिया चंदा पभासिंसुवा ३ केवतिया सूरिया तविंसुवा ३?' इत्यादिप्रश्नाः पूर्ववत्, उत्तरंतु 'गोयमा ! बारस चंदा पभासिंसु वा ३ बारस सूरिया तविंसु वा ३, एवं॥१॥ 'चउवीसंससिरविणो नक्खत्तसया य तिन्निछत्तीसा।
एगंच गहसहस्सं छप्पन धायईसंड ।' ॥२॥ अट्ठव सयसहस्सा तिनि सहस्साइंसत्तय सयाई।
धायइसंडे दीवे तारागणकोडिकोडीणं॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org