________________
૪૪૦
भगवती अङ्गसूत्रं ८/-/९/४२८
गसरीरस्स सव्वबंधेणं भनियं तहा देसबंधेणवि भानियव्वं जाव कम्मगस्स ।
जस्स णं भंते! तेयासरीरस्स देसबंधे से णं भंते! ओरालियसरीरस्स किं बंधइ अबंधए गोयमा ! बंधए वा अबंधए वा, जइ बंधए किं देसबंधए सव्वबंधए ?, गोयमा ! देसबंधए वा सव्वबंधए वा, वेडव्वियसरीरस्स किं बंधए अबंधए ? एवं चेव, एवं आहारगसरीरस्सवि, कम्मगसरीरस्स किं बंधए अबंधए ?, गोयमा ! बंधए नो अबंधए, जइ बंधए किं देसबंधए सव्वबंधए ?, गोयमा ! देसबंधर नो सव्वबंधए ।
जस्स णं भंते! कम्मगसरीरस्स देसबंधे से णं भंते ! ओरालियसरीरस्स जहा तैयगस्स वत्तव्वया भनिया तहा कम्मगस्सवि भानियव्वा जाव तेयासरीरस्स जाव देसबंधए नो सव्वबंधए बृ. 'जस्से' त्यादि, 'नो बंधए 'त्ति, न ह्येकसमये औदारिकवैक्रियबोर्बन्धो विद्यत इतिकृत्वा नो बन्धक इति । एवमाहारकस्यापि । तैजसस्य पुनः सदैवाविरहितत्वाद्बन्धको देशबन्धकेन, सर्वबन्धस्तु नास्त्येव तस्येति । एवं कार्म्मणशरीरस्यापि वाच्यमिति । एवमौदारिकसर्वबन्धमाश्रित्य शेषाणां बन्धचिन्तार्थः अनन्तरं दण्डक उक्तोऽधौदारिकस्यैव देशबन्धकमाश्रित्यान्यमाह
'जस्सण 'मित्यादि, अथ वैक्रियस्य सर्ववन्धमाश्रित्य शेषाणां बन्धचिन्तार्थोऽन्यो दण्डकः, तत्र च 'तेयगस्स कम्मरस जहेवे' त्यादि, यथौदारिकशरीरसर्वबन्धकस्य तैजसकार्म्मणयोर्देशबन्धकत्वमुक्तमेवं वैक्रियशरीरसर्वबन्धकस्यापि तयोर्देशन्धकत्वं वाच्यमिति भावः ।
वैक्रियदेशबन्धदण्डक आहारकस्य सर्वबन्धदण्डको देशबन्धदण्डकश्च सुगम एव । तेजसदेशबन्धकदण्डके तु 'बंधए वा अबंधएव ' त्ति तैजसदेशबन्धक औदारिकशरीरस्य बन्धको वा स्यादबन्धको वा, तत्र विग्रहे वर्त्तमानोऽबन्धकोऽविग्रहस्थः पुनर्बन्धकः स एवोत्पत्तिक्षेत्रप्राप्तिप्रथमसमये सर्वबन्धक द्वितीयादौ तु देशबन्धक इति, एवं कार्म्मणशरीरदेशबन्धकदण्डकेऽपि वाच्यमिति ।
अथौदारिकादिशरीरदेशवन्धकादीनामल्पत्वादिनिरूपणायाह
मू. (४२९) एएसि णं भंते! सव्वजीवाणं ओरालियवेउव्जिय आहारगतेयाकम्मासरीरगाणं देसंबंधगाणं सव्वबंधगाणं अबंधगाण य कयरे २ जाव विसेसाहिया वा ?, गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा आहारगसरीरस्स सव्वबंधगा १ तस्स चेव देसबंधगा संखेज्जगुणा २ वेउव्वियसरीरस्स सव्वबंधगा असंखेजगुणा ३ तस्स चेव देसबंधंगा असंखेज्जगुणा ४ तेयाकम्मगाणं दुण्हवि तुल्ला अबंधगा अनंतगुणा ५ ।
--ओरालियसरीरस्स सव्वबंधगा अनंतगुणा ६ तस्स चेव अबंधगा विसेसाहिया ७ तस्स चैव सबंधगा असंखेखगुणा ८ तेयाकम्मगाणं देसबंधगा विसेसाहिया ९ वेउव्वियसरीरस्स अबंधगा विसेसाहिया १० आहारगसरीरस्स अबंधगा विसेसाहिया ११ । सेवं भंते ! २ ।
वृ. 'एएसी' त्यादि, तत्र सर्वस्तोका आहारकशरीरस्य सर्वबन्धकाः यस्मात्ते चतुर्दशपूर्वधरास्तथाविघप्रयोजनवन्त एव भवन्ति, सर्वबन्धकालश्च समयमेवेति, तस्यैव च देशबन्धकाः सङ्खयेयगुणाः, देशबन्धकालस्य बहुत्वात्, वैक्रियशरीरस्य सर्वबन्धका असख्येगुणा, तेषां तेभ्योऽ सङ्ख्यातगुणत्वात्, तस्यैव च देशबन्धका असङ्केययगुणाः, सर्वबन्धाद्धापेक्षया देशबन्धाद्धाया असङ्ख्यातगुणत्वात्, अथवा सर्वबन्धकाः प्रतिपद्यमानकाः देशबन्धकास्तु पूर्वप्रतिपन्नाः, प्रतिपद्यमानकेभ्यश्च पूर्वप्रतिपन्नानां बहुत्वात् ।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org