________________
३०२
भगवतीअङ्गसूत्रं ६/-/९/३१८ नीलगपोग्गलत्ताए परिणामेत्तए नीलगं पोग्गलं वा कालगपोग्गलत्ताए परिणामेत्तए?, गोयमा नो तिणढे समढे, परियाइत्ता पभू। से णं भंते ! किं इहगए पोग्गले तं चेव नवरं परिणा-मेतित्ति भानियव्वं, एवं कालगपोग्गलं लोहियपोग्गलत्ताए, एवं कालएणं जाव सुक्किलं, एवं णीलएणं जाव सुकिल्लं, एवं लोहियपोग्गलं जाव सुक्किलत्ताए, एवं हालिदएणं जाव सुक्किलं।
एवंएयाए परिवाडीए गंधरसफास० कक्खडफासपोग्गल मउयफासपोग्गलत्ताए २ एवं दो गरुयलहुय २ सीयउसिण २ निद्धलुक्ख २, वनाइ सव्वत्थ परिणामेइ, आलावगा य दो दो पोग्गले अपरियाइत्ता परियाइत्ता ।।
वृ. 'देवेण मित्यादि, ‘एगवनंतिकालाघेकवर्णम् ‘एकरूपम्' एकविधाकारस्वशरीरादि, 'इहगए'त्ति प्रज्ञापकापेक्षया इहगतान् प्रज्ञापकप्रत्यक्षासन्नक्षेत्रस्थितानित्यर्थः 'तत्थगए'त्तिदेवः किल प्रायो देवस्थान एव वर्तत इति तत्रगतान्- देवलोकादिगतान् ‘अन्नत्थगए'त्ति प्रज्ञापकक्षेत्रादेवस्थानाच्चापरत्रस्थितान्, तत्र च स्वस्थान एव प्रायोविकुर्वते यतः कृतोत्तरवैक्रियरूप एव प्रायोऽन्यत्र गच्छतीति नो इहगतान् पुद्गलान् पर्यादाय इत्याधुक्तमिति ।
___ 'कालयं पोग्गलं नीलपोग्गलत्ताए'इत्यादौ कालनीललोहितहारिद्रशुक्ललक्षणानांपञ्चान वर्णानां दश द्विकसंयोगसूत्राण्यध्येयानि ।
‘एवं एयाए परिवाडीए गंधरसफास'त्ति इह सुरभिदुरभिलक्षणगन्धद्वयस्यैकमेव, तिक्तकटुकषायाम्लमधुररसलक्षणानां पञ्चानांरसानांदश द्विकसंयोगसूत्राण्यध्येयानि, अष्टानां च स्पर्शानां चत्वारि सूत्रानि, परस्परविरुद्धेन कर्कशमृद्वादिना द्वयेनैकैकसूत्रनिष्पादनादिति ।
देवाधिकारादिदमाह
मू. (३१९) अविसुद्धलेसेणंभंते ! देवे असमोहएणं अप्पाणएणं अविसुद्धलेसं देवं देविं अन्नयरंजाणति पासति ? नोतिणटेसमटे, एवं अविसुद्धलेसेअसमोहएणं अप्पाणेणं विसुद्धलेसं देवं ३,२। ___ अविसुद्धलेसे समोहएणं अप्पाणेणं अविसुद्धलसं देवं ३,।
अविसुद्धलेसे देवे समोहएणं अप्पाणेणं विसुद्धलेसं देवं ३, ४ / अविसुद्धलेसे समोहया असमोहएणं अप्पाणेणं अविसुद्धलेसं देवं ३, ५ अविसुद्धलेसे समोहया० विसुद्धलेसं देवं ३,६
विसुद्धलेसे असमो० अविसुद्धलेस देवं ३,१/विसुद्धलेसे असमोहएणं विसुद्धलेसंदेवं ३२। विसुद्धलेसे णं भंते ! देवे समोहएणं अविसुद्धलेसं देवं ३ जाणइ० , हंता जाणइ०, एवं विसुद्ध० समो० विसुद्धलेसं देवं ३ जाणइ ?, हंता जाणइ४।
विसुद्धलेसेसमोहयासमोहएणं अविसुद्धलेसंदेवं ३, ५ ।विसुद्धलेसे समोहयासमोहएणं विसुद्धलेसं देवं ३, ६ । एवं हेडिल्लएहिं अट्ठहिं न जाणइ न पासइ उवरिल्लएहिं चउहिं जाणइ पासइ । सेवं भंते ! सेवं भंते!॥
वृ. 'अविसुद्धे त्यादि, अविसुद्धलेसेणं तिअविसुद्धलेश्यो-विभङ्गज्ञानोदेवः असमोहएणं अप्पाणेणं'ति अनुपयुक्तेनात्मना इहाविशुद्धलेश्यः १ असमवहतात्मा देवः २ अविशुद्धलेश्यं देवादिकम् ३, इत्यस्यपदत्रयस्यद्वादशविकल्पाभवन्ति, तद्यथा-'अविसुद्धलेसेणं देवेअसमोहएणं अप्पाणेणं अविसुद्धलेस्संदेवं ३ जाणइ पासइ ?, नो इणढे समडे'इत्येको विकल्पः ११
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org