________________
२७०
भगवतीअगसूत्रं ६/-/३/२८० अप्रेमहेतुतया असुभत्ताए'त्ति इच्छाया अविषयतया ‘अकंतत्ताए'त्ति असुन्दरतया 'अप्पियताए'त्तिअप्रेमहेतुतया 'असुभत्ताए'त्तिअमङ्गल्यतयेत्यर्थः 'अमणुन्नत्ताए'त्ति न मनसा-भावतो ज्ञायते सुन्दरोऽयमित्यमनोज्ञस्तद्भावस्तत्ता तया, 'अमणामत्ताए'त्ति न मनसा अभ्यते-गम्यते संस्मरणतोऽमनोऽभ्यस्तभावस्तत्तातया, प्राप्तुमवाञ्छितत्वेन, अनिच्छियत्ताए'त्ति अनीप्सिततया प्राप्तुमनभिवाञ्छितत्वेन 'अभिज्झियत्ताए'त्ति भिध्या-लोभः सा संजाता यत्र सो भिध्यितो न भिध्यितोऽभिध्यितस्तद्भावसतत्ता तया 'अहत्ताए'त्ति जघन्यतया।
____ 'नोउद्धृत्ताए'त्तिनमुख्यतया अहयस्सव'त्तिअपरिभुक्तस्य धोयस्सव'तिपरिभुज्यापि प्रक्षालितस्य तंतुगयस्स वत्ति तन्त्रात्-तुरीवेमादेरपनीतमात्रस्य, बझंती'त्यादिना पदत्रयेणेह वस्त्रस्य पुद्गलानांच यथोत्तरंसम्बन्धप्रकर्ष उक्तः, 'भिञ्जति त्ति प्राक्तनसम्बन्धविशेषत्यागात् 'विद्धंसंति'त्ति ततोऽधः पापात् 'परिविद्धंसंति'त्तिनिशेषतया पातात् 'जल्लियस्स'त्ति 'यल्लिस्य' यानलगनधर्मोपतमलयुक्तस्य पंकियस्स'त्तिआईमलोपेतस्थ मइल्लियस्स'त्ति कठिनमलयुक्तस्य 'रइल्लियस्स'त्ति रजोयुक्तस्य परिकग्मिज्जमाणस्स'त्ति क्रियमाणशोधनार्थोपक्रमस्य ।।
मू. (२८१) वत्थस्सणं भंते! पोग्गलोवचए किंपयोगसा वीससा?, गोयमा! पओगसावि वीससावि । जहा णं भंते ! वत्थस्स णं पोग्गलोवचए पओगसावि वीससावि तहा णं जीवाणं कम्मोवचए किं पओगसा वीससा?, गोयमा! पओगसा नो वीससा।
सेकेणटेणं०?, गोयमा! जीवाणं तिविहे पओगे पन्नत्ते, तंजहा-मणप्पओगेवइ० का० इच्चेतेणं तिविहेणं पओगेणं जीवाणं कम्मोवचए पओगसा नो वीससा, एवं सव्वेसि पंचेंदियाणं तिविहे पओगे भानियव्वे०।
पुढविकाइयाणं एगविहेणं पओगेणं एवं जाव वणस्सइकाइयाणं, विगलिंदियाणं दुविहे पओगे पन्नत्ते, तंजहा-वइपओगे य कायप्पओगे य, इच्छेतेणं दुविहेणं पओगेणं कम्मोवचए पओगसा नो वीससा, से एएणटेणं जाव नो वीससा एवं जस्स जो पओगोजाव वेमानियाणं ।
वृ. वस्त्रेत्यादिद्वारे 'पओगसा वीससा य'त्ति छान्दसत्वात्,'प्रयोगेण पुरुषव्यापारेण 'विश्रसया' स्वभावेनेति । ‘जीवाणं कम्मोवचए पओगसा नो वीसस'त्ति प्रयोगेणैव, अन्यथाऽयोगस्यापि बन्धप्रसङ्गः ।।
मू. (२८२) वत्थस्सणंभंते! पोग्गलोवचए किं सादीएसपज्जवसिए १ सादीएअपञ्जवसिते २ अनादी सपज० ३ अणा० अप०४?, गोयमा! वत्थस्सणं पोग्गलोवचएसादीए सपञ्जवसिए नो सादीए अप० नो अणा० स० नो अणा० अप० ।
जहाणं भंते! वत्थस्स पोग्गलोवचए सादीए सपन० नो सादीए अप० नो अणा० सप० नो अणा० अप० तहाणं जीवाणं कम्मोवचए पुच्छा, गोयमा! अत्यंगतियाणंजीवाणं कम्मोवचए सादीए सपज्जवसिए अत्थे० अनादीए सपज्जवसिए अत्थे० अनादीए अपञ्जवसिए नो चेवणं जीवाणं कम्मोवचए सादीए अप० ।
से केण?, गोयमा! ईरियावहियाबंधयस्स कम्मोवचए सादीए सप० भवसिद्धियस्स कम्मोवचए अनादीए सपञ्जवसिए अभवसिद्धियस्स कम्मोवचए अनीदीए अपजवसिए, से तेणटेणं गोयमा! एवं वुच्चति अत्ये० जीवाणं कम्मोवचए सादीए नो चैवणंजीवाणं कम्मोवचए
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org