________________
१४७
शतकं-२, वर्गः-, उद्देशकः-५ एगदिसाभिमुहा निजायंति, तए णं ते समणोवासया इमीसे कहाए लद्धा समाणा हट्टतुट्ठा जाव सद्दावेंति २ एवं वदासी-एवं खलु देवाणुप्पिया! पासायच्चेजा थेरा भगवंतो जातिसंपन्ना जाव अहापडिरूवं उग्गहं उग्गिण्हित्ता णं संजमेणं तवसा अप्पाणं भावमाणा विहरति, तं महाफल खलु देवाणुप्पिया! तहारूवाणं थेराणं भगवंताणं नामगोयस्सविसवणयाएकिमंगपुन अभिगमनवंदननमंसणपडिपुच्छणपज्जुवासणयाए? जाव गहणयाए?
तंगच्छामो णं देवाणुप्पिया! थेरे भगवंते वंदामो नमसामो जाव पञ्जुवासामो, एयं णं इह भवे वा परभवे वाजाव अनुगामियत्ताए भविस्सतीतिकट्टुअन्नमन्नस्सअंतिएएयमट्ठ पडिसुणेति २ जेणेव सयाइं २ गिहाईतेणेव उवागच्छति २ पहाया कयबलिकम्मा कयकोउयमंगलपायच्छित्ता सुद्धप्पावेसाइमंग्लाइंवत्थाइंपवराइंपरिहिया अप्पमहग्धाभरमालंकियसरीरासएहिं २ गेहेहितो पडिनिक्खमंति २ त्ता एगयओ मेलायति २ पायविहारचारेणं तुंगियाए नगरीए मज्झमझेणं निगच्छंति । २ जेणेव पुष्फक्तीए चेइए तेणेव उवागच्छंति २ थेरे भगवंते पंचविहेणं अभिगमेणं अभिगच्छंति, तंजहा-सचित्ताणं दव्वाणं विउसरणयाए १ अचित्ताणं दव्वाणं अविउसरणयाए २ एगसाडिएणं उत्तरासंगकरणेणं ३ चक्खुप्फासे अंजलिप्पग्गहेणं ४ मणसो एगत्तीकरणेणं ५ जेणेव थेरा भगवंतो तेणेव उवागच्छंति २ तिक्खुत्तो आयाहिणं पयाहिणं करेइ २ जाव तिविहाए पज्जुवासणाए पजुवासंति।
वृ. 'सिंघाडग'त्त श्रृङ्गाटकफलाकारं स्थानं त्रिकं-रथ्यात्रयमीलनस्थानं चतुष्कंरथ्याचतुष्कमीलनस्थानं चत्वरं-बहुतररथ्यामीलनस्थानं महापथो-राजमार्ग पन्था-रथ्यामात्रं यावत्करणाद् 'बहुजणसद्दे इ वा इत्यादि पूर्वं व्याख्यातमत्र श्यं 'एयमढें पडिसुणेति'त्ति अभ्युपगच्छन्ति सयाई २'ति स्वकीयानि २ 'कयबलिकम्पत्ति स्नानानन्तरं कृतं बलिकर्म यैः स्वगृहदेवतानां ते तथा।
कयकोउयमंगलपायच्छित्त'त्ति कृतानि कौतुकमगलान्येव प्रायश्चित्तानि दुःस्वप्नादिविधातार्थमवश्यकरणीयत्वाद्यैस्ते तथा, अन्ये त्वाहुः- 'पायच्छित्त'त्ति पादेन पादेवा छुप्ताश्चक्षुर्दोषपरिहारार्थं पादच्छुप्ताः कृतकौतुकमङ्गलाश्चते पादच्छुप्ताश्चेति विग्रहः, तत्र कौतुकानिमषीतिलकादीनिमसलानितु-सिद्धार्थकदध्यक्षतदूर्वाङ्कुरादीनि सुद्धप्पावेसाइंतिशुद्धात्मनां वैष्याणिवेषोचितानि अथवा शुद्धानि च तानि प्रवेश्यानि च-राजादिसभाप्रवेशोचितानि शुद्धप्रवेश्यानि 'वत्थाई पवराई परिहिय'त्ति क्वचिद्देश्यते।
क्वचिच्च ‘वत्थाईपवरपरिहिय'त्ति, तत्रप्रथमपाठोव्यक्तः, द्वितीयस्तुप्रवरं यथाभवत्येवं परिहिताः प्रवरपरिहिताः 'पायविहारचारेणं'ति पादविहारेण न यानविहारेण यश्चारो-गमनं स तथा तेन 'अभिगमेणं ति प्रतिपत्त्या 'अभिगच्छन्ति' तत् समीपं अभिगच्छन्ति ‘सच्चित्ताणं ति पुष्पताम्बूलादीनां विउसरणयाए'त्ति व्यवसर्जनया' त्यागेन अच्चित्ताणं ति वस्त्रमुद्रिकादीनाम् 'अविउसरणयाए'त्ति अत्यागेन ‘एगसाडिएणं'ति अनेकोत्तरीयशाटकानां निषेधार्थमुक्तम् ।
“उत्तरासंगकरणेणं ति उत्तरासङ्गः-उत्तरीयस्य देहे न्यासविशेषः 'चक्षुस्पर्शे' दृष्टिपाते 'एगत्तीकरणेणीति अनेकत्वस्य-अनेकालम्बनत्वस्य एकत्वकरणम्-एकालम्बनत्वकरणमेकत्रीकरणं तेन 'तिविहाए पज्जुवासणाए'त्ति, इह पर्युपासनात्रैविध्वं मनोवाक्कायभेदादिति ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org