________________
श्रुतस्कन्धः-२, चूडा-१, अध्ययन-६, उद्देशक:
४११
आलावगा भाणियब्वा जहा वत्थेसणाए, नाणतंतिल्लेण वा धय० नव० वसाए वा सिणाणादि जाव अत्रयरं वा तहप्पगा० थंडिलसि पडिलेहिय २ पम०२ तओ० संज० आमजिजा, एवं खलु० सया जएजा तिबेमि।।
वृ. स भिक्षुरभिकाझेत् पात्रमन्वेष्टुं, तत्पुनरेवं जानीयात्, तद्यथा-अलाबुकादिकं तत्र च यः स्थिरसंहननाद्युपेतः स एकमेव पात्रं बिभृयात् न च द्वितीयं, सच जिनकल्पिकादि, इतरस्तु मात्रकसद्वितीयं पात्रं धारयेत्, तत्र सहाटके सत्येकस्मिन् भक्तं द्वितीये पात्रे पानकं, मात्रकं त्वाचार्यादिप्रायोग्यकृतेऽशुद्धस्य वेति।
'सेभिक्खू इत्यादीनि सूत्राणि सुगमानियावन्महार्धमूल्यानिपात्राणिलाभेसत्यप्रासुकानि नप्रतिगृह्णीयादिति, नवरं 'हारपुडपाय'त्ति लोहपात्रमिति॥एवमयोबन्धनादिसूत्रमपि सुगमं । तथाप्रतिमाचतुष्टयसूत्राण्यपिवस्त्रैषणावन्नेयानीति नवरंतृतीयप्रतिमायां संगइयं दातुःस्वाङ्गिकं परिमुक्ताप्राय वेजयंतियंति द्विनेषुपात्रेषुपर्यायेणोपभुज्यमानं पात्रं याचेत ।
___ "एतया' अनन्तरोक्तया पात्रैषणया पात्रमन्विषन्तं साधुं प्रेक्ष्य परो ब्रूयाद् भगिन्यादिकं यथा-तैलादिनाऽम्यज्य साधवे ददस्वेत्यादि सुगममिति । तथा-स नेता तं साधुमेवं ब्रूयाद्, यथा-रिक्तंपात्रंदातुंनवर्त्ततइति मुहूर्तकतिष्ठत्वं यावदर्शनादिकंकृत्वापात्रकंभृत्वाददामीत्येवं कुर्वन्तं निषेधयेत्, निषिद्धोऽपि यदि कुर्यात्ततः पात्रं न गृह्णीयादिति ॥ यथा दीयमानं गृह्णीयात्तथाऽऽह तेन दात्रादीयमानंपात्रमन्तोषान्तेन प्रत्युपेक्षेतेत्यादिवस्त्रवन्नेयमिति, एततस्य भिक्षोः सापायमिति॥
चूडा-१ अध्ययन-६ उद्देशकः-१ समाप्तः
-अध्ययन-६ उद्देशकः-२:वृ.उद्देशकाभिसम्बन्धोऽयम्-इहानन्तरसूत्रेपात्रनिरीक्षणमभिहितमिहापितच्छेषमभिधीयते इत्यनेन सम्बन्धेनायातस्यास्योद्देशकस्येदमादिसूत्रम्
मू. (४८७) से भिक्खू वा २ गाहावइकुलं पिंड. पविढे समाणेपुवामेव पेहाए पडिग्गहगं अवहट्ट पाणे पमज्जिय रयं तओ सं० गाहावइं. पिंड निक्ख० प० केवली०, आउ० ! अंतो पडिग्गहगंसि पाणे वा बीए वा हरि० परियावजिज्जा, अह भिक्खूणं पु० जं पुव्वामेव पेहाए पडिग्गहं अवहट्ट पाणे पमल्जिय रयंतओ सं० गाहावइ० निक्खमिज वा।
वृ. स भिक्षुर्गृहपतिकुलं पिण्डपातप्रतिज्ञया प्रविशन् पूर्वमेव भृशं प्रत्युपेक्ष्य पतद्ग्रहं, तत्र च यदि प्राणिनः पश्येत्ततस्तान् 'आहृत्य' निष्कृष्य त्यक्त्वेत्यर्थ, तथा प्रमृज्य च रजस्ततः संयत एव गृहपतिकुलं प्रविशेद्वा निष्कामेद्वा इत्येषोऽपि पात्रविधिरेव, यतोऽत्रापि पूर्वं पात्रं सम्यक्प्रत्युपेक्ष्य प्रमृज्य च पिण्डो ग्राह्य इति पात्रगतैव चिन्तेति, किमिति पात्रं प्रत्युपेक्ष्य पिण्डो ग्राह्य इति?
अप्रत्युपेक्षिते तु कर्मबन्धो भवतीत्याह-केवली ब्रूयाद् यथा कर्मोपादानमेतत्, यथा च कर्मोपादानं तथा दर्शयति-'अन्तः' मध्ये पतद्ग्रहकस्य प्राणिनो-द्वीन्द्रियादयः, तथा बीजानि रजो वा 'पर्यापोरन्' भयेयुः, तथाभूते च पात्रे पिण्डं गृह्णतः कर्मोपादानं भवतीत्यर्थ, साधूनां पूर्वोपदिष्टमेतत्प्रतिज्ञादिकंयत्पूर्वमेव पात्रप्रत्युपेक्षणंकृत्वातद्गतप्राणिनोरजश्चापनीय गृहपतिकुले
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org