Page Text
________________
मूलं- १०३०
२१७
वृ. उत्कृष्टोऽविद्यस्तद्यथा- पावकं संघाडीओ चउरो खधकरणी अंतोनियंसणी बाहिनियंसणी य अयमष्टविध उत्कृष्टः- प्रधानः । पत्ताबंधी ? पडलाई २ रत्ताणं ३ स्यहरणं ४ मत्तयं ५ उवग्गहनंतयं ६ पट्टओ ७ अब्द्धोरुगं ८ चलणि ९ कंचुगो १० उक्कच्छिया ११ वेकच्छिया १२ कमढगा १३, अयमार्थिकाधेर्मध्ये त्रयोदशभेदो मध्यमो पधिरिति । पायट्टवणं १ पायकेसरिया २ गोच्छओ ३ मुहपत्तिया ४ चेति अयमार्यिकावधेर्मध्ये जघन्यः - अशोभनश्रतुष्प्रकार इति । अतः परं यः कारणे सति संयमार्थं गृह्यते सोऽवग्रहावधिरित्येवं जानीहि ।।
मू. (१०३१) एगं पाये जिनकप्पियाण थराण मत्तओ बिइओ । एयं गणणपमाणं प्रमाणमाणं अओ वुच्छं ।
वृ. एकमेव पात्रकं जिनकल्पिकानां भवति. स्थविरकल्पिकानां तु मात्रको द्वितीयो भवति इदं तावदेकद्व्यादिकं गणणाप्रमाणम. इत उद्धवं प्रमाणप्रमाणं वक्ष्यं तत्र पात्रकस्य प्रमाणप्रमाणप्रतिपादनायाहमू. (१०३२) तिन्नि विहत्थी चउरंगुलं च भाणसस्स मज्झिमपमाणं । इत्तो हीन जहन्नं अरंगतरं तु उक्कोसं ॥
मू. (१०३४)
मन्नं तु पमाणं नियगाहाराउ होड़ निप्पन्नं । कालपमाणपसिद्धं उदरपमाणेण य वयंति ॥ उक्कोस तिसामासे दुगाउअद्धाणमागओ साहू । चउरंगुलूणभरियं जं पज्जत्तं तु साहुस्स ॥ एयं चेव पमाणं सविसेसयरं अनुग्गहपवत्तं । कंतारे दुब्भिक्खे रोहगमाईसु भइयव्वं ॥
मू. (१०३५)
वृ. समचउरंसं वट्टे दारएण भविज्जड़ तिरिच्छयं उड्डमहो य, सो य दोरओ तिनि विहत्थीओ चत्तारि अंगुलाई जति होइ ततो भाणस्स एयं मज्झिमं पमाणं, 'इतः' अस्मात्प्रमाणाद्यद्वीनं तज्जघन्यं प्रमाणं भवति, अथातिरिक्त प्रमाणं मध्यमप्रमाणाद्भवति ततस्तदुत्कृष्टप्रमाणत्मिथ्यर्थः, तथेदमपरं प्रमाणन्तरं प्रकारान्तरेण वा पात्रकस्य बवति- इदमन्यत्प्रमाणं निजेनाहारेण निष्पन्नं वेदितव्यं, एतदुक्तं भवति काञ्जिकादिद्रवापेतस्य भक्तस्य चतुर्भिरङ्गुलैरूनं पात्रकं तत्साधोर्भक्ष्यतो यत्परिनिष्ठितं याति तत्ताद्दग्विधं मध्यमप्रमाणं पात्रकं, तच्चैवंविधं कालप्रमाणेन ग्रीष्मकाले प्रमाणसिद्धं पात्रकं भणन्ति, उदरप्रमाणेन सिद्धं च ' वदन्ति' प्रतिपादयन्ति । कालप्रमाणसिद्धं पात्रकमुदरप्रमाणसिद्धं च पात्रकं प्रतिपादयन्नाह उत्कृष्टा तुङ मानयो:ज्येष्ठाषाढयार्यस्मिन् काले स उत्कृष्टतृन्नासः कालस्तस्मिन्नुत्कृष्टतृण्मासकाले द्विगव्यूताध्वानमात्रादागतो यो भिक्षुश्रुतर्भिरङ्गुलैन्यूनं भृतं सद् यत्पर्यात्वा साधोर्भवति तदित्थंभूतं कालप्रमाणोदरप्रमाणसिद्धं पात्रकं मध्यमं भवति । एतदेव' पूर्वोक्तं प्रमाणं यदा 'सविशेषतरम' अतिरिक्त तरं भवति तदा तदनुग्रहार्थं प्रवृत्तं भवति एतद्गुक्तं भवतिबृहत्तरेण पात्रकेणान्येभ्यां दानेनानुग्रह आत्मनः क्रियते, तश्च कान्तारे महतीमटवीमुत्तीर्यान्येभ्योऽप्यर्थं गृहीत्वा व्रजति येन बहूनां भवति, तथा दुर्भिक्षेऽलभ्यमानायां भिक्षायां बद्धदित्वा बालादिभ्यो ददाति तच्चातिमात्रे भाजने सति भवति दानं तथा रोधके कोट्टस्य जाते सति कश्रिद्भोजनं श्रद्धया दद्यात्तत्र तन नीयते येन बहूनां भवति, एतेषु 'भजनीयं' सेवनीयं तदमितमान्नं पात्रकम् । इदानीमेतदेव भाष्यकारो व्याख्यानयन्नाह
मू. (१०३६)
वय्यावच्चगरी वा नंदीभाणं घरे उवग्गहियं ।
For Private & Personal Use Only
मू. (१०३३)
Jain Education International
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003330 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 26 Oghniryukti Pindniryukti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 436 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, agam_oghniryukti, & agam_pindniryukti |
| File Size | 23 MB |