________________
१४६
आवश्यक-मूलसूत्रम् -२- ४/२३ अभिओगेण वा विसेण वा, जइ विसेण आभिओगियं वा वत्थं पायं वा खंडाखंडिं काऊण विगिंचियव्वं, सावणा य तहेव, जानि अइरित्ताणि वत्थपायाणि कालगए वा पडिभग्गे वा साहारणगहिए वा जाएज एत्थ का विगिंचणविही?,चोयओ भणइ-आभिओगविसाणं तहेव खंडाखंडिं काऊण विगिचणं मूलगुणअसुद्धवत्थस्स एक्कं वंकं कीरइ, उत्तरगुणअसुद्धस्स दोन्नि वंकाणि, सुद्धं उज्जुयं विगिंचिज्जइ, पाए मूलगुणऽसुद्धे एगं चीरं दिजइ, उत्तरगुणअसुद्धे दोन्नि चीरखंडाणि पाए छुब्भंति, सुद्धं तुच्छं कीरइ-रित्तयंति भणियं होइ, आयरिया भणंति-एवं सुद्धंपि असुद्धंभवइ, कहं?, उज्जुयं ठवियं, एगेण वंकेणमूलगुणअसुद्धं जायं, दोहिंउत्तरगुणअसुद्धं, एकवंकं दुवंकंवा होज्जा दुवंकं एकवंकंवा होज्जा, एवं मूलगुणे उत्तरगुणो होज्जा उत्तरगुणेवामूलगुणो होज्जा, एवं चेव पाएवि होजा, एगं चीवरं निग्गयं मूलगुणासुद्धं जायं, दोहिं विणिग्गएहिं सुद्धं जायं, जे य तेहिं वत्थपाएहिं परिभुंजिएहिं दोसा तेसिं आवत्ती भवइ, तम्हा जं भणियं ते तं न जुत्तं, तओ कहं दाउं विगिंचियव्वं?, आयरिया भणंति-मूलगुणे असुद्धे वत्थे एगो गंठी कीरइ उत्तरगुणअसुद्धे दोन्नि सुद्धे तिन्निएवं वत्थे, पाए मूलगुणअसुद्धे अंतो अठ्ठए एगसहिया रेहा कीरइ, उत्तरगुणअसुद्धे दोन्नि, सुद्धे तिन्नि रेहाओ, एवं नाय होइ, जाणएण कायव्वाणि, कहिं परिट्टवेयव्वाणि ?-एगंतमनावाए सह पत्ताबंधरयत्ताणेण, असइ पडिलेहणियाए दोरेण मुहे बज्झइ, उद्धमुहाणि ठविजंति, असइ ठाणस्स पासल्लियं ठविजइ, जओ वा आगमो तओ पुप्फयं कीरइ, एयाए विहीए विगिंचिज्जइ, जइ कोइआगारो पावइतहाविवोसठ्ठाऽहिगरणा सुद्धा साहुणो, जेहिं अन्नेहिं साहूहिं गहियाणिजइ कारणे गहियाणि ताणि य सुद्धा जावज्जीवाए सुद्धा साहुणो, जेहिं अन्नेहिं साहूहिं गहियाणि जइ कारणे गहियाणि ताणि य सुद्धा जावजीवाए परि जंति, मूलगुणउत्तरगुणेसु उप्पन्ने ते विगिंचइ, गतोपकरणपारिस्थापनिका, अधुना नोउपकरणपारिस्थापनिका प्रतिपाद्यते, आह च
नोउवगरणे जासा चउब्विहा होइआनुपुव्वीए ।
उच्चारे पासवणेखेले सिंधाणए चेव ।।८०॥ वृ-निगदसिद्धैव, विधि भणति
उच्चारंकुव्वंतो छायं तसपाणरक्खणट्ठाए । कायदुयदिसाभिग्गहे यदो चेवऽभिगिण्हे ।।८१॥
पुढविंतसपाणसमुट्ठिएहिं एत्थं तुहोइचउभंगो ।
पढमपयं पसत्थं सेसाणि उ अप्पसत्थाणि ।।८२॥ इमीणं वक्खाणं-जस्स गहणी संसज्जइतेन छायाए वोसिरियव्वं, केरिसियाएछायाए?-जोताव लोगस्स उवभोगरुक्खो तत्थ नवोसिरिजइ, निरुवभोगे वोसिरिजइ, तत्थवि जा सयाओ पमाणाओ निग्गया तत्थेव वोसिरिजइ, असइ पुणनिग्गयाए तत्थेव वोसिरिजइ असति रुक्खाणं कारणं छाया कीरइ तेसु परिणएसु वच्चइ, काया दोन्नि-तसकाओ थावरकाओ य, जइ पडिलेहेइवि पमजइऽवि एगिदियावि रक्खिया तसावि, अह पडिलेहेइ न पमज्जइ तो थावरा रक्खिया तसा परिचत्ता, अह न पडिलेहेइपमज्जइथावरा परिचता तसारक्खिया, इयरत्थदोविपरिचत्ता, सुप्पडिलेहियसुप्पमज्जिएसुवि पढमं पयं पसत्थं, विइयतइए एक्के क्केण चउत्थं दोहिवि अप्पसत्थं, पढमं आयरियव्वं सेसा परिहरियव्वा, दिसाभिग्गहे
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org