________________
उपोद्घातः - [ नि. ४७९]
मंससंभवो नत्थि, किमंग पुन मानुसमंसं ?, सो पहिंडिओ । तत्थ य सावत्थीए नयरीए पिउदत्तो नाम गाहावई, तस्स सिरिभद्दा नाम भारिओ, सा य निंदू, निंदू नाम मरंतवियाइणी, सा सिवदत्तं नेमित्तिअं पुच्छर - किहवि मम पुत्तभंडं जीविज्जा ?, सो भणति - जो सुतवस्सी तस्स तं गब्भं सुसोधितं रंधिऊण पायसं करेत्ता ताहे देह, तस्स य घरस्स अन्नओ हुत्तं दारं करेज्जासि, मा सो जाणित्ता डहिहित्ति, एवं ते थिरा पया भविस्सइ, ताए तहा कयं, गोसालो य हिंडतो तं घरं पविट्ठो, तस्स सो पायसो महुघयसंजुत्तो दिन्नो, तेन चिंतिअं -
एत्थ मंसं कओ भविस्सइत्ति ? ताहे तुट्ठेण भुत्तं, गंतुं भणति - चिरं ते नेमित्तियत्तणं करेंतस्स अज्जुंसि णवरि फिडिओ, सिद्धत्थो भणइ-न विसंवयति, जइ न पत्तियसि वमाहि, वमियं दिट्ठा नक्खा विकूइए अवयवा थ, ताहे रुट्ठो तं घरं मग्गइ, तेहिवि तं बारं ओहाडियं, तं तेन न जाणति, आहाडिओ करेइ, जाहे न लभइ ताहे भणति - जइ मम धम्मायरियस्स तवतेओ अत्थि तओ डज्झउ, ताहे सव्वा दड्ढा बाहिरिआ । ताहे सामी हलिद्दुगो नाम गामो तं गओ, तत्थ महप्पमाणो हलिद्दुगरुक्खो, तत्थ सावत्थीओ नगरीओ निग्गच्छंतो पविसंतो य तत्थ वसइ जनवओ सत्थनिवेसो, सामी तत्थ पडिमं ठिओ, तेहिं सत्थेहिं रत्तिं सीयकालए अग्गी जालिओ, ते वड्डे पभा उट्ठेत्ता गया, सो अग्गी तेहिं न विज्झविओ, सो डहंतो सामिस्स पासं गओ, सो सामी परितावेइ, गोसालो भणति - भगवं ! नासह, एस अग्गी इह, सामिस्स पाया दड्डा, गोसालो नट्टोनि. (४८०)
१८१
तत्तो य नंगलाए डिंभ मुनी अच्छिकड्डणं चेव । आवत्ते मुहासे मुनिओत्ति अ बाहि बलदेवो ॥
वृ- ततो सामी नंगला नाम गामो, तत्थ गतो, सामी वासुदेवधरे पडिमं ठिओ तत्थ गोसालोऽवि ठिओ, तत्थ य चेडरूवाणि खेलंति, सोऽवि कंदप्पिओ ताणि चेडरूवाणि अच्छीणि कड्डिऊण बीहावेइ, ताहे ताणि धावंताणि पडंति, जाणूणि य फोडिज्जंति, अप्पेगइयाणं खुंखुणगा भजंति, पच्छा तेसिं अम्मापियरो आगंतूण तं पिट्टंति, पच्छा भणति - देवज्जगस्स एसो दासो नूनं न ठाति ठाणे, अन्ने वारेंति - अलाहि, देवज्जयस्स खमियव्वं । पच्छा सो भणति - अहं हम्मामि, तुन वारेह, सिद्धो भणति-न ठासि तुमं एक्लो अवस्स पिट्टिज्जसि, ततो सामी आवत्तानाम गामो तत्थ गतो, तत्थवि सामी पडिमं ठिओ बलदेवघरे, तत्थ मुहमक्कडिआहिं भेसवेइ, पिट्टेतिवि, ततो ताणि चेडरूवाणि रूवंताणि अम्मापिऊणं साहंति, तेहिं गंतूण घेचिओ, मुनिओत्तिकाउं मुक्को, मुनिओ-पिसाओ, भांति य-किं एएण हएणं ?, एयं से सामि हणामो जो एयं न वारेइ, ततो सा बलदेवपडिमा हलं बाहुणाऽहिक्खिविऊणं उट्ठआ, तत्तो तानि य पायपडियाणि सामि खामेंति
नि. (४८१)
चोरा मंडव भोजं गोसालो वहण तेय झामणया ।
मेो य कालहत्थी कलंबुयाए उ उयसग्गा ॥
वृ- ततो सामी चोरायं नाम संणिवेसं गओ, तत्थ गोट्ठिअभत्तं रज्झइ पञ्च्चति य, तत्थ य भगवं पडिमं ठिओ, गोसालो भणति - अज्ज एत्थ चरियव्वं, सिद्धत्यो भाइ- अज्ज अम्हे अच्छामो, सोऽवि तत्थ णिउडुक्कुडियाए पलोएइ-किं देसकालो न वत्ति, तत्थ य चोरभयं, ताहे ते जाणंति
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org