Page Text
________________
३८४
व्यवहार - छेदसूत्रम्-१-२/६१ [भा.१३२७] एवंदोनिवि अम्हे पिहप्पिहा तह विहरिमोसमयं ।
वाघातेणणोन्नेसीसातो परंचन भयंति ।। वृ- एवं द्वयोरपि वयं दद्यपि प्रथक् प्रथकतिष्ठामः तथापि समकं सहिततया विहरामो येन व्याघाते ग्लानत्वादि लक्षणेऽन्योन्यज्ञानादिहानिर्नोपजायते शिष्या वा परं गच्छान्तरं न भजन्ते । एवमपि स कुर्वाणो न कुरुतेशिष्यान् ।
मू. (६२) बहवे परिहारिया बहवे अपरिहारिया इच्छेना एगतो एगमासंदुमासंवा तिमासंवा चाउ मासंवा पंचमासं वा छमासंवा वत्थए ते अन्नमन्नं संभुंजति, अन्नमन्नं नो संभुंजइ मासते तओ पच्छा सर्ववि एगओसं जति ।
वृ- अथास्यसूत्रस्य कः सम्बन्ध इति संबन्धप्रतिपादनार्थमाह[भा.१३२८] असरिसपक्खेगओतिए परिहारो एस सुत्तसंबंधो ।
काऊणवितेगिच्छंसाइज्जया गतेसुत्तं ।। वृ- असदृशपक्षिको नाम द्वितीयभङ्गवर्ती चतुर्थभगवर्ती वा तस्मिन् स्थापिते किल चतुर्गुरु नामप्रायश्चित्तपरिहारप्रस्तावादधि कृत परिहारसूत्रस्योपनिक्षेपः । एष पूर्व सूत्रेण सहाधिकृत सूत्रस्य सम्बन्धः ।। अत्रैव प्रकारान्तरमाह-काउण वेत्यादि रोगचिकित्सां कुर्वता मनोज्ञमौपदं मनोज्ञं वा भोजनमनुरागेणास्वादितं तत्र च प्रायश्चित्तं परिहारतपस्ततो रोगचिकित्सां कृत्वा मनोज्ञं च भोजनादिकमास्वाद्यसमागतस्यप्रायश्चित्तंपरिहारतपोभवतीतिज्ञापनार्थमधिकृतंपरिहारविषयंसूत्रम् । एष द्वितीयः सम्बन्धः प्रकारः । अधुना तृतीयमाह[भा.१३२९] अहवा गणस्सअपत्तियं तुटावेतो होइपरिहारो।
एसोतितएसोत्तिठवेज्जउभंडणेसगणे ।। वृ-योगणधरः स्वाभिप्रेतंगणासंमतंगुणरहितमपिस्थापयितुकामोऽभिमान वशेनैषयोग्योन पुनरेप गणसम्मतोयोग्य इत्येवं स्वगणेभंडनंकृत्वा स्थापयतितस्मिन्गणस्यगच्छस्य अप्रीतिकंयथा भवति । एवं स्वाभिप्रेममाचार्य स्थापयति प्रायश्चित्तं भवति पारहारः परिहारतपः, । तत एतदर्थ प्रतिपादनार्थ दिग्बन्धसूत्रानन्तरं परिहारसूत्रमेषतृतीयः सम्बन्धः । सम्प्रति चतुर्थं पञ्चमंचसम्बन्ध प्रकारमाह[भा.१३३०] परिहारो वा भणितो नतुपरिहारंभिवणिया मेरा ।
. ववहारे वापगतेअह ववहारो भवे तेसिं ।। वृ-वाशब्दः प्रकारान्तरद्योतनार्थः । अधस्तात्परिहारउक्तीनतुतस्मिन्परिहार वोढव्ये व्यावर्णिता मर्यादाविधिरित्यर्थः । ततः परिहार विधिप्ररूपणार्थमेष आरम्भः क्रियते । अयं च चतुर्थः सम्बन्धः प्रकारः । पञ्चममाह । वाशब्दोऽत्रापिप्रकारान्तरद्योतनार्थः । व्यवहारार्थं किल व्यवहारध्ययनंप्रकृतं । ततस्तस्मिनावीश्रोतोवदनवर्तमाने कृतेव्यवहारेअहएषएतेषांपरिहारिकाणामपरिहारिकाणांचव्यवहारो भण्यते । अनेन सम्बन्धपञ्चकेनायातस्यास्य व्याख्या-बहवः प्रभूताः परिहारिका बहवोऽपरिहारिकाः कारणवशतः तीर्थकरोपदेशेच्छ्या न स्वच्छन्देच्छया इच्छेयुरेकत एकत्रस्थाने एकमासंवा द्विमासंवा त्रिमासं वा चतुमासं वा पञ्चमासं वा षण्मासं वा वस्तुं अन्योऽन्यं परस्परमपि परिहारिका इति शेषः । संभुञ्जते सर्वप्रकारैः भुञ्जते अन्नमन्नं न संभुञ्जतित्ति परिहारिका यावत्तपो वहन्ति तावत्ते परस्परमपरिहारिकैर्वा समं नसंभुञ्जन्ति ।यैः षण्मासाः सविता तेषांयः षण्मासोपरिवर्तीमासस्तंयावत्ते
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003325 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 21 Vyavahara |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 482 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_vyavahara |
| File Size | 11 MB |