Page Text
________________
उद्देशक ः १, मूलं: १४, [भा. ४३९]] योर्यथाक्रममेकानेक द्रव्यमेकानेकनिषद्याच विषय इतिदर्शयति । [भा.४४०] घयकुडगो उजिनस्सा चोदसपुव्विस्सनालिया होइ ।
दव्वे एगमनेगा निसज्ज एगा अणेगाय ।। वृ-जिनस्य जिनविषयेघृतकुटको दृष्टांतः, चतुर्दशपूर्विणोनालिकाभवतिदृष्टांतः, एकजातीयस्य एकानकद्रव्यविषयः आलोचनायामेकानेकनिषद्याविषयः, तत्र यथा जिनं प्रतीत्य दोषा एकत्वमापन्नास्तथा विभंगिप्रयुक्तघृतकुटदृष्टांतेन भण्यते - [भा.४४१) उप्पत्तिं गेगाणंतस्समने ओसहे य विब्भंगी।
नाउंतिविहामयीणंदेति तहा उसहगहणंतु ।। वृ-मिथ्यादृष्टिरुत्पन्नाऽवधिविभंगी स हि चिकित्सां करोति, न साधुरिति तदुपादानं विभंगिनी विभंगज्ञानिरोगाणामुत्पत्तिं उत्पद्यतेरोगाअस्यामुत्पत्तिर्निदानंता ज्ञात्वातथातदित्यनेनरोगाःसंबध्यंते, शम्यंते उपशमनीयंते रोगा यैस्तानि शमनानि औषधानि तेषां रोगाणां शमनानि तच्छमनानि तानि औषधानि यथावत ज्ञात्वा त्रिविधा वातादिजन्यरोगयोगतस्त्रिप्रकाराः,आमः यो रोगः स येषां विद्यते, ते आमयिनः त्रिविधाश्च ते आमयिनश्च तेषां त्रिविधामयिनां तथा औषधगणं ददति, प्रयच्छंति, यथानियमतो रोगोपशमोभवित, औषधप्रदाने चचत्वारोभंगास्तद्यथा[भा.४४२] एक्कनेक्के छेज्जइ, एक्केनअनेगऽनेगहिएको ।
नेगेहिंपिय नेगे, पडिसेवा एव मासेहिं ।। वृ-क्वचित् एकेन घृतकुटेन एको वातादिको रोगः छिद्यते, एष प्रथमो भंगः क्वचिदेकेनघृतकुटेन अनेके त्रयोपि वातादयो दोषाः छिद्यते, एप द्वितीयः तथा कचिदनेकैघृतकुटेरेकोऽत्यंतमवगाढो रोगो वातादिकश्छेदमुपयाति एप तृतीयः, कचिदनेकैर्घतकुटैरनेके वातादयो दोषा उपशाम्यंति, एष चतुर्थो भंगः, एवं प्रतिसेवाप्येकानेकमासविषया चतुर्थभंगिकया एकानेकैर्मासैः शुध्यतीति घृतकुटदृष्टांतः उपलक्षणं, तेनसामान्यतोपिऔषधदृष्टांतोपि द्रष्टव्यः,तत्रापि चतुर्भगिका तामेवाह - भा.४४३] एकोसहेण छिज्जंति केवि कुवियाओ तिन्निवायादी ।
. बहुएहिं छिज्जती, बहुए एक्केकतो वावि ।। वृ- एकेनौषधेन तथाविधेन केनचित् वातादयस्त्रयोपिकुपिताश्छिद्यंते, उपशमनीयंते इति भावः एष हि द्वितीयोभंगः, तथा बहुभिरौषधैर्बहवो वातादयो रोगाश्छिद्यते, एष चतुर्थो भंगः,तथा एक्केक्कतो वावित्तिएकोनौषधेनैको वातादिकोरोगोउत्पन्नःअवगाढः छिद्यते, एषतृतीयोभंगः ।।इयमत्रभावना यथा विभंगज्ञानिनः सर्वरोगाणां निदामेकानेकौषधसामर्थ्यं चावबुध्यमाना उपसंपन्नानां रोगिणां घृताद्यौषधगणंप्रयुंजते,तेन च प्रयुज्यमानेनघृतकुटेन औषधेनवाकदाचिदेकेनैकोरोगउपशमनीयते, कदाचिदेकेन अनेके कदाचिदनेकैरेकः कदाचिदनेकैरनेक एवं भगवंतोपि जिनाः केवलिनो मासाहै रागादिभिरासेवितोमास इत्ययमवश्यं मासेनशुध्यतीति जानानाःतस्मै एकंमासंप्रयच्छंति, एषप्रथमो भंगः, तथा यद्यपि बहवो मासाः प्रतिसेवितास्तथापि मंदुनाभावतः प्रतिसेविता यदिवा प्रश्चात् हा दुष्टुकृतमित्यादिनिंदनैः प्रतनूकृतास्ततएषएकेनमासेनशुध्यतीति जानानांएकंमासंप्रयच्छंति, यदिवा पंचरात्रि आदिकं एष द्वितीयो भंगः, एकेन मासेन पंचरात्रादिना वा बहूनां मासिकादिपरिहारस्थानानामुपशमनात्, तथा येन तीव्रण रागाद्यध्यवसायेन एको मास एकं पंचरात्रादिकं वा प्रतिसेवितं, स
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003325 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 21 Vyavahara |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 482 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_vyavahara |
| File Size | 11 MB |