Page Text
________________
. १३५
उद्देशक ः १, मूलं: १४, [भा. ३७६] ट्यादिमासै निष्पन्नारोपणा ततः प्रति सेवितमासेभ्यःस्थापनामासा एव शोध्यंते, नारीपणामासा इति ततः तन्मतेनद्वौस्थापनामासावेकश्वारोपणामासइतित्रयःसंचयमासेभ्यः त्रयोदशभ्यःशोध्यंते, जाता दशेति । तत्र स्वमते अधिकृतारोपणा एकमासनिष्पन्नेति एकादश भागेन क्रियते, एकभागकतंच तत्तथारूपमेव भवतीति जाताः समुदिता एव ते एकादश, ततः तिपंच गुणितमिति वचनात् पंचदशभिर्गुण्यंते, जातपंचषष्टंशतं । । तत्रस्थापना दिवसाः विंशतिप्रक्षिप्ता जातपंचाशीतंशतंततः पंच रात्रिदिवान्यत्र झोषीकृतानीति तान्यपसार्यंते, जातमशीतं शतं, मतांतरेण तु ते दशमासा एक भागीकृताःपंचदशभिर्गुण्यते,जातपंचाशंशतं । । ततःस्थापना दिवसाविंशतिरारोपणादिवसाः पंचदश प्रक्षिप्यंते, जातपंचाशीतंशतं ।। पंच दिनानि झोष इतितानि ततोऽपनीयंते, जातमशीतंदिवसशतमागतं, द्वाभ्यांस्थापनीकृताभ्यांमासाभ्यांदशदश दिनानिगृहीतानि,शेषेभ्यस्त्वेकादशमासेभ्यपंचदश पंचदश दिनानि यावत्पंच दिनानिझोषीकृत्वानितथा विंशिकायस्थापनायां विंशिकायांचारोपणायामष्टादशसंचयमासास्तेभ्यो द्वौस्थापनामासावपनीती,जाताःषोडश, ततोऽत्रारोपणाद्वाभ्यां मासाभ्यां निष्पन्नेतिकृत्वा तेषोडशद्वाभ्यांभागाभ्यां क्रियते, एकतोप्यष्टावुपरितोप्यष्टावधः तत्रोपरितनमाद्यभागं तिपंचगुणमितिवचनात्पंचदशभिर्गुणयेत्, जातं विशंशतं ।।अधस्तनास्त्वष्टौसेसंच पंचगुणियमिति वचनतः पंचभिर्गुण्यंते, जातंचत्वारिंशत् ।। उभयमिलितेजातंपष्टंशतं ।।
अत्र स्थापनामासाभ्यां दश दश रात्रिदिवानि गृहीतानि, अष्टाभ्यो मासेभ्यः पंचदश पंचदशान्येभ्यस्त्वष्टाभ्यः पंच पंचेति तथा विंशिकायां स्थापनायां पंचविंशिकायां चारोपणायां त्रयोविंशतिः संचयमासास्तेभ्यो द्वौ स्थापनामासौ शोधितौ जाताः पश्चादेकविंशतिरत्रारोपणा त्रिभिर्मासैनिष्पन्ने ति कृत्वा ते एकविंशतिः संचयमासास्त्रिभागाः क्रियते, जातास्त्रयः सप्तकाः पुंजाः ततः प्रथमेसप्ततिपंचगुणमितिवचनात्पंचदशभिर्गुण्यंते, जातपंचोत्तरशतंतत्रपक्षो झोषइतिपंचदश शोध्यंते,जाता नवतिःशेषौचद्वौ भागौ सप्तकोशेषं चपंचगुणमिति वचनात, प्रत्येकंपंचभिर्गुण्यंते, जाताउभयत्र प्रत्येकंपंचत्रिंशत् उभयमीलने जाताः सप्ततिःसा पूर्वराशौ प्रक्षिप्ता जातंषष्ट्यधिकंशतं अत्र विंशतिः स्थापनादिनाः प्रक्षिप्ता जातमशीतंशतमागतमत्र द्वाभ्यां स्थापपनीकृताभ्यां मासाभ्यां दश दश वासरा गृहीताः सप्तभ्यो मासेभ्यः पंचदश चतुर्दशभ्यो मासेभ्यः पंच पंच पंचदश वासराश्च झोपीकृता इति एवं सर्वत्र भावनीयं, तदेवं या स्थापना आरोपणा च यतिभिर्मासैः प्रतिसेवितै निष्पन्ना यस्यांचस्थापनायामारोपणायां च संचयमासानांमध्ये यतोमासात्यत्गृहीतं तदेतत्सर्वं प्रतिपादित मधुना यत्स्थापनाया आरोपणायाश्च मासानयनाय करणमुक्तं, दिवसा पंचहिं भइया इत्यादि तत् प्रथमस्थाने एवं सर्वात्मना व्यापि न द्वितीयादिषु स्थाने तेषु हि क्वचित्तदप्यस्ति, क्वचिदन्यथापि ततस्तत्रोभयं विवक्षुः प्रथमतस्तावदेवकरणमाह - [भा.३७७] दिवसा पंचहिंभइया, दुरूपहीनाय तेभवेमासा ।।
___ मासा दुरूवसहिया पंचगुणा तेभवे दिवसा ।। वृ. अस्या व्याख्यापूर्ववत् । [भा.३७८] जत्थ यदुरूवहीनंन होज्जभागंच पंचहिन दिज्जा।
तेहिं ठवणरूवणा मासो एगोउतेचेव ।। वृ-यत्रपुनःस्थापनासुआरोपणासुचपंचदिनादिकासुपंचभिर्भागहृतेयल्लब्धंतद्विरूपहीनं भवेत,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003325 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 21 Vyavahara |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 482 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_vyavahara |
| File Size | 11 MB |