________________
२५६
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -२-१/५० पातयति तथैषाऽपि कुलद्वयमित्यर्थः । न चायमीशः 'निर्बन्धः' कदाग्रहः 'ते' तव 'शोभनः' परिणामसुन्दरो भविता । यथा श्र गालस्य ‘गातव्ये' उन्नदितव्ये निर्बन्धो न शोभनः सञ्जात इति। अत्रखसद्रुमाख्यानकम्-एक्कोसियालो रत्तिंघरंपविट्ठो। घरमानुसेहिचेतितोनिच्छुभउमाढत्तो। सो सुणगाईहिं पारद्धो नीलीरागरंजने पडितो, किह वि ततो उत्तिण्णो, नीलवण्णो जातो । तं अनेनसरभतरक्ख-सियालाईपासिउंभणंति-को तुमंएरिसो? ।सोभणइ-अहंसव्वाहि मिगजाईहिं खसहुमो नाम मिगराया कतो, ततो अहं एत्थमागतो, पासामि ताव को मं न नमति ? । ते जाणंति-अपुव्वोएयस्सवण्णो, अवस्संएस देवेहि अणुग्गहितो।तओभणंति-अम्हे तव किंकरा, संदिसह, किं करेमो? , खसढुमो भणति-हत्थिवाहणं देह । दिन्नो, विलग्गो वियरति । अन्नया सियालेहिं उण्णईयं । ताहे खसहुमेणं तं सियालसहावमसहमाणेण उण्णईयं । ततो हत्थिणा 'सो सियालो तिनाउंसोंडाएघेत्तुंमारितो।जहा सो सियालो उन्नईयं सोउं उन्नईए विनट्ठो एवं तुमंपि विनस्सिहिसि त्ति । किञ्च[भा.३२५२] उल्लत्तिया भो! मम किं करेसी, थामं सयं सुटु अजाणमाणी।
__सुतं तया किण्ण कताइ मूढे !, जं वाणरो कासि सुगेहियाए॥ वृ-हे पुच्छिके ! यदि नामत्वं 'उल्लत्तिता' मम सम्मुखं वलिता ततः स्वकं 'स्थाम' वीर्यमजानती मम किं करिष्यसि? न किमपीति भावः। परं मूढे ! त्वया किं न कदाचिदप्येतत् संविधानकं श्रुतं यद्वानरः सुगेहिकायाः शकुनिकायाः सम्मुखमावृतः सन् कृतवान् ? । अत्र कथानकम्
वासेण झडिजंतं, रुक्खग्गे वानरं थरथरेंतं। सुघरा नाम सउणिया, भणति तयं निड्डए संती॥ छेत्तूण मे तणाइ, आनेऊणंच रुक्खसिहरम्मि। वसही कता निवाता, तत्थ वसामि निरुब्बिग्गा ॥ एत्थहसामि रमामि य, वासारत्तेय न वि य उल्लामि। ___ अंदोलयामि वानर!, वसंतमासं विलंबेमि॥ हत्था तव मानुसगस्स जारिसा हिदयए य विन्नाणं ।
हत्था विन्नाणं जीवितंच मोहप्फलं तुज्झ॥ विसहसि धारपहारे, न य इच्छसि गेहमप्पणो काउं। वानर ! तुमे असुहिते, अम्हे वि रतिं न विंदामो॥ तह दोच्चं तह तच्चं, रोसवितो तीए वानरो पावो।
रोसेण धमधमेंतो, उप्फिडितो तंगतो सालं ।। आकंपितम्मि तो पादवम्मि फिरडि त्ति निग्गता सुघरा ।
अन्नम्मि दुमम्मि ठिता, झडिज्जते सीत-वातेणं॥ इतरो वियतं नेहुं, घेत्तूणं पादवस्स सिहराओ। तणय एक्कक्कं अंछिऊण तो उज्झती कुवितो।। भूमीगतम्मि तो निड्डयम्मि अह भणति वानरोपावो। सुघरे ! अवहितहिदए!, सुण ताव जहा अहिरिया सि॥
www.jainelibrary.org
Jain Education International
For Private & Personal Use Only